La lecture à portée de main
Vous pourrez modifier la taille du texte de cet ouvrage
Découvre YouScribe en t'inscrivant gratuitement
Je m'inscrisDécouvre YouScribe en t'inscrivant gratuitement
Je m'inscrisVous pourrez modifier la taille du texte de cet ouvrage
Description
Sujets
Informations
Publié par | Pan Macmillan South Africa |
Date de parution | 01 juillet 2022 |
Nombre de lectures | 0 |
EAN13 | 9781776251209 |
Langue | Xhosa |
Poids de l'ouvrage | 2 Mo |
Informations légales : prix de location à la page 0,0280€. Cette information est donnée uniquement à titre indicatif conformément à la législation en vigueur.
Extrait
Iincwadi zabantwana zakwaPan Macmillan
www.panmacmillan.co.za
Amagama akweli bali kunye nentsingiselo yawo
Alicia : Isidima
Anusha : Ubuhle bentsasa
Aviwe : Aviwe
Ayesha : Umntu odlamkileyo
Banzi : Banzi
Caster : Ibhenxa
Evan : UThixo unenceba
Evelyn : Bomi
Isla : Isiqithi
Jacob : Umlandeli
Leila : Busuku
Lerato : Uthando
Ludo : Ukukhanya
Matthew : Isipho sikaThixo
Morena : Kumkani
Noelene : Nokrisimesi
Pravesh : Ukungena
Ratu (Moratuwa) : Sithandwa
Rorisang : Bongani
Solomzi : Ilisolomzi
Sbu : Isibusiso
Takalani : Yonwabani
Thato : Intando
Yolisa : Yonwabisa
Yusuf : Ukukwandisa
Chapter 1
Ukutshintsha Izikolo
Lusuku lokugqibela lwesikolo kulo nyaka kwisikolo samabanga aphantsi, iParkwood Primary. Inqununu yethu uMnumzana Pope, uyaqhula asihlekise sonke kwindibano yokugqibela eholweni. Uyakuthanda ukuqhula.
Uqala ngokunikezela ngezatifikethi kubantwana abaqhube kakuhle kwizifundo, kwimidlalo nakwezenkcubeko kunyaka ophelileyo. Kuthe xa wonke umntu ebuyele endaweni yakhe kwakhona, wathi, ‘Ngoku lixesha lokunikezela ngeembasa ezingaqhelekanga ukusiqalela iiholide zikaDisemba ngentsini.’
UMnu Pope ukhangeleka onwabile emva kwela qonga ngelixa abhengezayo, ‘Ibhaso lomntu ofanelekileyo kodwa engoyena ungasokuze afike ngexesha esikolweni liya ku ... Rorisang noMorena “Mo” Ngam!’
Esona siqhulo adlisela ngaso kulo nyaka besimalunga nathi – thina mawele akwaNgam – thina sisebenzisa intsimbi yesikolo njenge-alam yokusivusa kusasa. Iziqhulo zakhe zisoloko zihlekisa ebantwini, ingakumbi kutata. Ikhaya lethu limelene nesikolo, uyabona. Kudala sifunda kwesi sikolo ukususela ngokuya sasineminyaka emithathu ubudala, ngexesha apho utata kwakusafuneka asifunqule ukusisa esikolweni.
Wonke umntu uyazi ngamawele akwaNgam.
Sidumile nokwana.
Sathi xa sifika ekhaya ngalaa mvakwemini saxelela uMama noTata ngebhaso lethu esiliphumeleleyo.
UMama akumonwabisanga tu oku. ‘Rorisang, wena nomntakwenu anisebenzi ngokuzimisela esikolweni. Niyokowaba nina phaya,’ utsho. Aze ajike ajonge kuTata. ‘Nawe, Banzi. Nitshomene kakhulu nala ndoda kangangokuba awuqapheli ukuba ucinga ukuba yonke le nto yindlalo.’
UTata noMnu Pope bangabahlobo kwaye bayintlaka nexolo ngendlela esenza ukuba singakhululeki. Ngenye imini utata wabona uMnu Pope enxibe ijezi yeKaizer Chiefs ngomhla esinxiba ngawo iimpahla zasekhaya esikolweni, kwaye yiloo nto kanye eyaqalisa ubuhlobo kubo. Bekungaqheleki ukusoloko sidibana noTata esikolweni, kangangoba bendide ndicinge ukuba ndisengxakini – suke ndifumanise ukuba ‘uze kuncokola nje’ noMnu Pope. Ingaba bancokola ngantoni bethu?
Ngokuqinisekileyo ayikho ninzi kangako into ongayincokola ngomdlalo wesoka?
‘Kwanele, kwanele!’ utsho uMama.
Ebesoloko egrogrisa ngokusisa kwesinye isikolo ngaphambili. Kweli ityeli ukhangeleka ezimisele.
UMo nam siyazithethelela njengesiqhelo.
‘Kodwa Mama, sonwabile apha!’ ndiyacenga.
‘Jonga wonga nemali yepetroli, Mama, kuba siya ngeenyawo esikolweni!’ uyongeza uMo.
‘Sinabahlobo abaninzi, Mama, sidumile!’ nditsho.
‘Kufana nehlazo. Rorisang,’ uMama uyaphendula. ‘Into yokuba inqununu iqhule ngani asiyonto ilungileyo, neyokuba abenento yokuqhula imbi kakhulu.’ Usonga iingalo zakhe asijonje ntsho. ‘IParkwood Primary ifana nepere endala yezihlangu,’ utsho. ‘Ziqinile, ziyanuka kwaye ziyatyibilikisa ngoba nesoli yazo yerabha iphelile. Endaweni yokusika umngxuma wokufaka ubhontsi ukwenza izihlangu zikulingane, kufuneka ufumane izihlangu ezitsha.’
Kuyacaca ukuba uMama wenze isigqibo.
Usuku lokugqibela esikolweni kulo nyaka yayikwalusuku lwethu lokugqibela eParkwood Primary.
Siyazitshintsha izikolo ngokumiselweyo.
Chapter 2
Inkqubo Yase-The Cradle
Iiholide zikaDisemba zange ziphinde zifane nezinye emva koko. Bendivuka qho ngentsasa nganye ndinesisu esibuhlungu. Nditsho nangemini yeKrisimesi.
Bekunjalo nangeentsuku ebendilala ngazo kulo mzala wam. Nditsho nangeentsuku endandizichitha noyena mhlobo wam osenyongweni uThato – yayisesezolo.
Ngemini yokuqala kwisikolo sethu, isisu zange sibengcono.
‘Unyaka omtsha, isiqalo esitsha,’ utsho uMama emotweni endleleni eya khona.
Mna noMo siyancwina.
IThe Cradle yayikhe yaba sisikolo sasefama, ngoko singaphandle kancinci edolophini. Sisenenkangeleko yezakhiwo zasefama ezimtyaba namaphahla asezantsi.
Phambi kokuba singene esangweni kukho indawo apho indlela yetha iphela khona ze singene kwindlela yegrabile. Isandi esirhabaxa esenziwa ngamatayara sindikhumbuza ngohambo ebesidla ngokuluthatha oluya kwaMakhulu kwiphondo leMpuma Kapa.
UNkosikazi Maake, inqununu, udibana nathi kwifoya yee-ofisi zesikolo. Unezona dreadlocks zinde kwendakha ndazibona ebomini bam, ziphothwe kakuhle ukuhla ngomqolo. Ukhangeleka njengegcisa kunenqununu.
Usikhokelela kwiholo yesikolo esibonisa isikolo. ‘Kukho izindlu ezintathu eThe Cradle,’ uyasazisa. ‘Ezi zindlu yindlu yoMhlaba, iTerra, eyaManzi, i-Aqua neyoMlilo, i-Ignis. Ndinifake e-Ignis ke nobabini.’
Iindonga ezisingqongileyo zipeyintwe ngemibala yezindlu: umbala omdaka ngoweTerra, ozuba ngowe-Aqua ze umbala o-orenji ibe ngowomlilo we-Ignis.
‘Ukhuphiswano phakathi kwezi zindlu lukhulu,’ uqhuba atsho uNkskz Maake. ‘Amanqaku anikezwa kwindlu egqwesileyo, kodwa ayaphinde oxuthwe xa indlu isilela. Ayoxuthwa ke amanqaku, umzekelo, xa ufika emva kokungena kwesikolo kusasa.’ Ngelixa ekutsho oku, yena noMama bajongana ngendlela ebonisa ukuba ikho into abayaziyo bobabini.
Isisu sam siyaqhubeka nokunditsheqa. Ndinexhala lokuba ndizakukwazi na ukwenza abahlobo apha. Kuza kwenzeka ntoni ukuba wonke umntu sele enomhlobo wakhe osenyongweni?
UThato nam oko sasingabahlobo ukusukela kwibanga loku-1. Sazi YONKE into omnye ngomnye! Sithanda umculo omnye, sinxiba iimpahla ezifanayo, senza iziqhulo ezifanayo – UNDAZI kakuhle.
UNkskz Maake usixelela konke ngeThe Cradle side siye kufika kwigumbi lethu lokufundela.
Utishalakazi wethu, uNkosazana Khozi, ukhangeleka emncinci – ngathi ngusisi wakho omdala. Ukhangeleka ethandeka, de asirholele amehlo phambi kokuba sihlale phantsi.
‘Hlalani phantsi, hlalani phantsi, klasi. Sinabantu abatsha eklasini yethu,’ uNkszn Khozi uyakhwaza ngelixa esikhomba. ‘Ndicela nize ngaphambili nize kuzazisa.’
Ndiba ngowokuqala ukuya ngaphambili noxa ndisoloko ndingayazi ukuba mandithini na xa kukho umntu othi mandizazise.
‘Igama lam nguRorisang, kodwa ningandibiza ngoRori,’ nditsho. ‘Kwaye ndiliwele.’ Abantu badla ngokubona into yamawele njengenikisa umdla.