La procédure législative à Pergame au Ier siècle au J.-C. : à propos de la chronologie relative des décrets en l'honneur de Diodoros Pasparos - article ; n°1 ; vol.122, pg 159-199

Andrzej S.Chankowski

Description

Bulletin de correspondance hellénique - Année 1998 - Volume 122 - Numéro 1 - Pages 159-199
Les décrets en l'honneur de Diodoros Pasparos de Pergame, riches en informations sur les relations entre un grand bienfaiteur et sa cité, ont souvent attiré l'attention des chercheurs. En évoquant les honneurs exceptionnels accordés à Diodoros, on a souligné, à juste titre, que ces textes accusent les traits significatifs de la « basse » époque hellénistique. On pourrait aussi remarquer que leur nombre même témoigne de l'ostentation avec laquelle les Pergaméniens voulaient louer Diodoros. Cependant, la chronologie relative de ces décrets et leurs rapports réciproques n'ont pas été établis de façon convaincante. Le classement proposé dans le présent article, d'une part, permet de mieux comprendre l'activité de gymnasiarque de Diodoros, d'autre part, jette quelque lumière sur la procédure législative en vigueur dans la cité de Pergame, dans la première moitié du Ier s. avant J.-C. On constate que la cité fonctionne comme une cité démocratique et la procédure législative en vigueur est la même qu'à l'époque attalide. Le rôle joué par les stratèges ne prive pas les citoyens particuliers du droit d'initiative législative, seulement cette initiative doit passer toujours par l'intermédiaire des stratèges, chargés de la mise en délibération (sans doute aussi de la rédaction) des projets de décrets.
The decrees in honour of Diodoros Pasparos of Pergamon, which are full of information on the relations between a great benefactor and his city, have often attracted the attention of scholars. In evoking the exceptional honours accorded to Diodoros, it has rightly been stressed that these texts reveal significant features of the late Hellenistic period. It may also be noted that their very number testifies to the ostentation with which the Pergamon citizens wished to praise Diodoros. However, the relative chronology of these decrees and their mutual association have not been convincingly established. The classification proposed in the present article on the one hand enables a better understanding of the activities of the gymnasiarch Diodoros, and on the other, sheds light on the legislative procedures in force in the city of Pergamon in the first half of the 1st. c. BC. It is now established that it functioned as a democratic city and that the legislative procedure in force was the same as in the Attalid period. The role played by the strategoi did not deprive the individual citizens of the right to initiate legislation, but this initiative had always to pass through the intermediary of the strategoi, who were in charge of bringing forward for discussion (and doubtless also of drawing up) the drafts of the decrees.
Τα ψηφίσματα προς τιμήν του Διόδωρου Πασπάρου από την Πέργαμο, τα οποία παρέχουν πληθώρα πληροφοριών για τις σχέσεις μεταξύ ενός μεγάλου ευεργέτη και της πόλης του, έχουν συχνά προσελκύσει το ενδιαφέρον των ερευνητών. Με βάση τις εξαιρετικές τιμές που απονεμήθηκαν στο Διόδωρο, δικαιολογημένα υπογραμμίστηκε ότι τα κείμενα αυτά απηχούν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της ύστερης ελληνιστικής εποχής. Θα μπορούσε επίσης να σημειωθεί ότι ακόμη και ο αριθμός τους μαρτυρεί τη διάθεση επίδειξης με την οποία οι Περ- γαμηνοί ήθελαν να τιμήσουν το Διόδωρο. Εν τούτοις, τόσο η σχετική χρονολόγηση των ψηφισμάτων όσο και ο συσχετισμός μεταξύ τους δεν έχουν καθοριστεί με τρόπο πειστικό. Η κατάταξη που προτείνεται στο παρόν άρθρο αφενός επιτρέπει την καλύτερη κατανόηση της δραστηριότητας του γυμνασιάρχη Διόδωρου και αφετέρου φωτίζει κάπως την ισχύουσα νομοθετική διαδικασία στην Πέργαμο κατά το πρώτο μισό του Ιου αι. π.Χ. Πιστοποιείται ότι η πόλη λειτουργούσε με δημοκρατικές διαδικασίες και ότι η ισχύουσα νομοθετική διαδικασία ήταν όμοια με εκείνην της εποχής των Ατταλιδών. Ο ρόλος των στρατηγών δεν στερούσε από τους απλούς πολίτες το δικαίωμα ανάληψης νομοθετικής πρωτοβουλίας. Ωστόσο, η πρωτοβουλία αυτή δεν μπορούσε να παρακάμψει την υποχρεωτική μεσολάβηση των στρατηγών, οι οποίοι ήταν επιφορτισμένοι με την εισήγηση (ίσως μάλιστα και τη σύνταξη) των νομοσχεδίων.
41 pages
Source : Persée ; Ministère de la jeunesse, de l’éducation nationale et de la recherche, Direction de l’enseignement supérieur, Sous-direction des bibliothèques et de la documentation.

Informations

• Publié par: BULLETIN_DE_CORRESPONDANCE_HELLENIQUE
• Publié le: 01 janvier 1998
• Nombre de lectures: 20
• Langue: Français
• Poids de l'ouvrage: 4 Mo

Extrait