De demografische situatie in de Europese Unie
92 pages
Nederlandse

Découvre YouScribe en t'inscrivant gratuitement

Je m'inscris

Découvre YouScribe en t'inscrivant gratuitement

Je m'inscris
Obtenez un accès à la bibliothèque pour le consulter en ligne
En savoir plus
92 pages
Nederlandse
Obtenez un accès à la bibliothèque pour le consulter en ligne
En savoir plus

Description

EUROPESE COMMISSIE De demografische situatie in de Europese Unie Verslag 1994 DG V — COM (94) 595 EUROPESE COMMISSIE De demografische situatie in de Europese Unie Verslag 1994 DG V — COM(94) 595 Bibliografische data bevinden zich aan het einde van deze publikatie. Luxemburg: Bureau voor officiële publikaties der Europese Gemeenschappen, 1995 ISBN 92-826-9843-2 © EGKS-EG-EGA, Brussel · Luxemburg, 1995 Overneming met bronvermelding toegestaan, behalve voor commerciële doeleinden. Printed in Italy Inhoudsopgave Inleiding 7 Hoofdstuk 1 — Het demografisch model van de Europese Unie 9 1.1. De Europese Unie in de wereld 10 1.1.1. Het demografisch gewicht van de Unie: derde op de wereldranglijst, eerste op de lijst van ontwikkelde landen1.1.2. De natuurlijke groei: vrijwel onbestaand in de ontwikkelde wereld, elders nog vrij hoog 11 1.1.3. De vergrijzing van de leeftijdsstructuren: weldra een wereldverschijnsel 11.2. De Europese Unie tussen de ontwikkelde landen2 1.2.1. De geografische spreiding van de bevolking1.2.2. Een gematigde demografische groei3 1.3. De overeenkomsten tussen de Lid-Staten1.3.1. Het migratiemodel: einde van de emigratie en een buitenlands bevolkingsdeel 14 1.3.2. De gelijktijdigheid van bepaalde gedragingen, verbonden met de levenscyclus van het gezin 11.3.3. De ontwikkeling van de sterftecijfers 1 7 1.4. De variabelen die een Noord-Zuidas bepalen binnen de Unie8 1.4.1. Het recent conjunctureel vruchtbaarheidsgedrag9 1.4.2.

Sujets

Informations

Publié par
Nombre de lectures 35
Langue Nederlandse
Poids de l'ouvrage 13 Mo

Extrait

EUROPESE COMMISSIE
De demografische situatie
in de Europese Unie
Verslag 1994
DG V — COM (94) 595 EUROPESE COMMISSIE
De demografische situatie
in de Europese Unie
Verslag 1994
DG V — COM(94) 595 Bibliografische data bevinden zich aan het einde van deze publikatie.
Luxemburg: Bureau voor officiële publikaties der Europese Gemeenschappen, 1995
ISBN 92-826-9843-2
© EGKS-EG-EGA, Brussel · Luxemburg, 1995
Overneming met bronvermelding toegestaan, behalve voor commerciële doeleinden.
Printed in Italy Inhoudsopgave
Inleiding 7
Hoofdstuk 1 — Het demografisch model van de Europese Unie 9
1.1. De Europese Unie in de wereld 10
1.1.1. Het demografisch gewicht van de Unie: derde op de wereldranglijst, eerste op de lijst van ontwikkelde
landen
1.1.2. De natuurlijke groei: vrijwel onbestaand in de ontwikkelde wereld, elders nog vrij hoog 11
1.1.3. De vergrijzing van de leeftijdsstructuren: weldra een wereldverschijnsel 1
1.2. De Europese Unie tussen de ontwikkelde landen2
1.2.1. De geografische spreiding van de bevolking
1.2.2. Een gematigde demografische groei3
1.3. De overeenkomsten tussen de Lid-Staten
1.3.1. Het migratiemodel: einde van de emigratie en een buitenlands bevolkingsdeel 14
1.3.2. De gelijktijdigheid van bepaalde gedragingen, verbonden met de levenscyclus van het gezin 1
1.3.3. De ontwikkeling van de sterftecijfers 1 7
1.4. De variabelen die een Noord-Zuidas bepalen binnen de Unie8
1.4.1. Het recent conjunctureel vruchtbaarheidsgedrag9
1.4.2. De vrouwelijke activiteit
1.4.3. De gezinsmodellen 20
1.5. De verschillen tussen de Lid-Staten
1.5.1. De verschillen in de vergrijzing van de Lid-Staten
1.5.2. De actieve bevolking1
1.5.3. De kenmerken van het bestand en de toevloed van migranten 22
1.6. De ontwikkelingsvooruitzichten
Hoofdstuk 2 — De ontwikkeling van de leeftijdsstructuren9
2.1. De leeftijdsstructuren in de Europese Unie 2
2.1.1. Het vergrijzingsproces van de structuren
2.1.2. De vergrijsde structuur van de Europese Unie: balans en vooruitzichten 30
2.1.2.1. De bevolkingspiramide, een steeds smallere basis
2.1.2.2. Stabiele afhankelijkheidsverhoudingen, maar een opvallende vergrijzing van de actieve bevolking 31
2.1.3. De verschillen tussen de Lid-Staten 32
2.1.3.1. Bevolkingspiramiden van zeer uiteenlopende afmetingen
2.1.3.2. De vergrijzingscoëfficiënten3
2.2. De oorzaken van de demografische vergrijzing4
2.2.1. De daling van de vruchtbaarheid, oorzaak van de vergrijzing ,,via de basis" 35
2.2.2. De voortdurende verlenging van het leven, of de vergrijzing „via de top"
2.2.2.1. De levensverwachting: algemene toename en convergentie van de niveaus binnen de Unie 3
2.2.2.2. De toekomstperspectieven voor de verlenging van de levensduurInhoudsopgave
2.3. De economische en sociale gevolgen van de vergrijzing 36
2.3.1. De ingrijpende mutatie van de levenscyclus: de verlenging van de niet-verplichte tijd 3
2.3.2. De organisatie van de arbeidsmarkt7
2.3.2.1. De verhouding tussen de actieve bevolking en de werkgelegenheid8
2.3.2.2. De congruentie tussen de aard van het beschikbare werk en de kundigheden van de werknemers 40
2.3.3. De uitgaven voor de sociale bescherming 41
2.3.3.1. De financiering van de pensioenen
2.3.3.2. De sociale uitgaven voor bejaarden
2.3.4. De economische en sociale situatie van de gepensioneerden2
2.3.4.1. De levensstandaard en de inkomstenbronnen
2.3.4.2. De gezondheidstoestand van de bejaarden3
2.3.5. Het economisch rendement en het maatschappelijk nut van bejaarden 44
Hoofdstuk 3 — De verbrokkeling van de gezinsstructuren7
3.1. Het huishouden, de gezinsruimte 4
3.1.1. De voornaamste categorieën van huishoudens
3.1.1.1. De gezinshuishoudens zonder kinderen vertegenwoordigen een vijfde van de gezinshuishoudens 48
3.1.1.2. Des met kinderen, verschillen tussen de Lid-Staten 4
3.1.1.3. De eenoudergezinnen: in 85 % van de gevallen met de moeder aan het hoofd9
3.1.1.4. De eenpersoonshuishoudens nemen sterk toe
3.1.2. De omvang van de huishoudens 50
3.2. De gezinsbiografieën
3.2.1. De toenemende complexiteit van de gezinsopbouw
3.2.2. De merkpunten van de onderbrekingen in de gezinsbiografieën 51
3.2.2.1. Het buitenechtelijk samenwonen komt vaak voor in het Noorden, veel minder in het Zuiden 5
3.2.2.2. De huwelijkscijfers: het huwelijk wordt overal uitgesteld, maar meer in het Noorden dan in het Zuiden 53
3.2.2.3. Het samenwonen van meerderjarige kinderen en ouders
3.2.2.4. Een nieuwe fase: tussen het pensioen en de hoge ouderdom4
3.2.2.5. Het verbreken en opnieuw aangaan van verbintenissen5
3.3. De inzet van de gezinsmutatie6
3.3.1. Het nieuwe gezinsmodel van onze tijd: het „pact-gezin" 5
3.3.2. De sociale en demografische gevolgen van de gezinsmutatie
3.3.2.1. De intrede van de vrouwen in het actieve leven
3.3.2.2. De daling van de vruchtbaarheid9
3.3.2.3. De gelijkberechtiging van mannen en vrouwen 61
3.3.2.4. De buitenechtelijke geboorten
3.3.3. De ontwikkelingsvooruitzichten
Hoofdstuk 4 — De migraties 65
4.1. De beperkingen van het onderzoek
4.1.1. De gegevensbronnen
4.1.2. Het migrantenbestand
4.1.3. Demigratiestromen6
4.2. De buitenlandse bevolking in de Europese Unie
4.2.1. De samenstelling en de ontwikkeling van de bevolking volgens de nationaliteit 67
4.2.2. De verdeling en de herkomst van de buitenlandse bevolking 68
4.2.3. De demografische kenmerken van deeg 70
4.2.4. De buitenlandse arbeidskrachten 72
4.3. De migratiestromen3
4.3.1. De elementen van de demografische groei
4.3.2. De kenmerken van de migranten5 Inhoudsopgave
4.4. De demografische gevolgen van migraties 77
4.4.1. De rol van migraties in de vergrijzing van de bevolking
4.4.2. De vooruitzichten inzake migraties
4.4.3. Het vrije verkeer 77
Woordenlijst 81
Bijlage5 Inleiding
Artikel 7 van het Protocol over het sociaal beleid van het Verdrag van Maastricht over de
Europese Unie voorziet dat „de Commissie elk ¡aar verslag uitbrengt over de vordering van
de verwezenlijking van de sub artikel 1 gestelde doelstellingen, met inbegrip van de demogra­
fische situatie binnen de Gemeenschap". (Artikel 1 bepaalt: „De Gemeenschap en de Lid-
Staten stellen zich ten doel de bevordering van de werkgelegenheid, de gestage verbetering
van de levensomstandigheden en de arbeidsvoorwaarden, een adequate bescherming, de
sociale dialoog, de ontwikkeling van de menselijke hulpbronnen om een duurzaam en hoog
werkgelegenheidsniveau mogelijk te maken en de bestrijding van uitsluiting.")
De Commissie is voornemens na 1 994 een verslag te publiceren over de hierboven
genoemde doelstellingen van artikel 1. Zij is evenwel van mening, aangezien het verslag over
de demografische situatie het eerste in zijn soort is voor de Unie en omdat in artikel 7 hierop
speciaal de nadruk wordt gelegd, dat het onder de huidige omstandigheden juist is dit verslag
afzonderlijk uitte brengen.
Dit verslag is opgesteld op basis van door Eurostat verschafte gegevens en technische
bijstand, met hulp van particuliere deskundigen op het gebied van de demografie.
De huidige Europese demografie wordt van meet af aan bepaald door vier prioritaire kwes­
ties, die elk in een afzonderlijk hoofdstuk worden behandeld.
In het eerste hoofdstuk worden de grote verschuivingen van de Europese demografie in de
wereld voorgesteld, evenals de inzet die zij op het spel zetten. Bestaat er een demografisch
model dat typisch Europees genoemd kan worden? Worden de Twaalf stuk voor stuk gecon­
fronteerd met dezelfde demografische processen en, dientengevolge, met dezelfde sociale en
economische uitdagingen die uit dezen voortvloeien? En wat deze economische
uitdagingen betreft, welke veranderingen hebben zich op dit vlak voltrokken in de actieve be­
volking? Vertoont de bevolking van de Unie demografische gedragingen en leeftijdsstructu­
ren die haar eigen zijn? Laten de vooruitzichten nieuwe ontwikkelingen doorschemeren?
De vergrijzing van de bevolking blijkt tegenwoordig de zwaarste en centrale stroming in de
demografische ontwikkeling te zijn. In de loop van de volgende eeuw zal de wereldbevolking
onder deze invloed evolueren naar een stationaire toestand. Dit verschijnsel raakt talrijke
aspecten van onze economische en sociale organisatie. Het tweede hoofdstuk onderzoekt de
evolutie van de structuren per leeftijd in de Europese Unie en opent het debat over de gevol­
gen van de Unie voor de situatie van bejaarden, voor de organisatie van de arbeid en voor de
financiering van de pensioenen.
Naast de vergrijzing van de bevolking is er de diversifiëring van de verschillende gezins- en
familiestructuren. De analyse van dit verschijnsel komt aan de orde in het derde hoofdstuk en
is in twee opzichten erg belangrijk. In de eerste plaats omdat het gezin de plaats van de de­
mografische voortplanting is en uit hoofde hiervan nauw verbonden met de opbouw van de­e modellen. En vervolgens omdat het gezin de spil is tussen de enkeling en de sa­
menleving en we in de analyse van het gezin de ontwikkeling van een sociale en economische
orde kunnen waarnemen.
Tot slot wordt in het laatste hoofdstuk het verschijnsel van bevolkingsverplaatsingen bespro­
ken. De daling van

  • Univers Univers
  • Ebooks Ebooks
  • Livres audio Livres audio
  • Presse Presse
  • Podcasts Podcasts
  • BD BD
  • Documents Documents