De aardgasvoorziening van de Gemeenschap en de vooruitzichten

Directorate-General For Translation European Commission

Sujets

• Energy audit
• Energy supply
• Natural gas
• Economic forecasting
• Member state of the European Union

Informations

• Publié par: EUROPEAN-COMMISSION
• Nombre de lectures: 21
• Langue: Nederlandse
• Poids de l'ouvrage: 2 Mo

Extrait

Commissie van de Europese Gemeenschappen
DE AARDGASVOORZIENING
VAN DE GEMEENSCHAP
EN DE VOORUITZICHTEN Commissie van de Europese Gemeenschappen
DE AARDGASVOORZIENING
VAN DE GEMEENSCHAP
EN DE VOORUITZICHTEN
Manuscript beëindigd in mei 1980 Deze uitgave is eveneens verkrijgbaar in het
DA ISBN 92-825-2266-0
DE ISBN 92-825-2267-9
EN ISBN 92-825-2268-7
FR ISBN 92-825-2269-5
IT ISBN 92-825-2270-9
ISBN ES 92-825-2272-5
Bibliografische data bevinden zich aan het einde van deze publikatie
Luxemburg: Bureau voor officiële publikaties
der Europese Gemeenschappen, 1981
ISBN 92-825-2271-7
Catalogusnummer: CB-30-80-237-NL-C
© EGKS — EEG — EGA, Brussel · Luxemburg, 1981
Printed in Belgium
De in deze publikatie opgenomen artikelen en teksten kunnen geheel of
gedeeltelijk vrij worden overgenomen met vermelding van hun herkomst. INHOUDSOPGAVE BLADZIJDE
1. Inleiding 3
2. Samenvatting en conclusies t,
3. Aardgasvoorraden en aardgasproduktie in de Gemeenschap 11
4. De aardgasuitwisseling in de Gemeenschap 2
5. Invoer van aardgas - te verwachten ontwikkeling tot 26
1985-90
6. Invoer van aardgas-uitbreidingsmogelijkheden na 1985-90 31
7. De aardgasvoorraden buiten de Gemeenschap 37
8. Aardgasexport naar derde landen 43
9. Aardgasvoorzieningsbalansen tot 2000
10. Synthetisch aardgas (SNG) ter aanvulling van de 58
aardgasvoorziening
11. Vloeibaar gas - propaan/butaan 64
12. De structuur van het aardgasverbruik 72
13. Transport en opslag van aardgas6
14. De investeringen van de gasindustrie 87
15. Prijs en kostprijs van aardgas 9
16. De waarborging van de voorziening 105
LIJST VAN FIGUREN
Figuur 1 Aardgasinvoer uit derde Landen - 29
Uitvoer landen
Figuur 2 Aardgasimport uit derde Landen 33
Figuur 3 Aargasvoorziening 45
Figuur 4 De aardgasvoorziening van België6
Figuur 5 Deg van Denemarken 4
Figuur 6 Deg van Duitslandή
Figuur 7 De aardgasvoorziening van Frankrijk7
Figuur 8 Deg van Italië 4
Figuur 9 Deg van Ierland
Figuur 10 De aardgasvoorziening van Luxemburg8
Figuur 11 Deg van Nederland
Figuur 12 Deg van het Verenigd Koninkrijk 4
Figuur 13 Structuur van het aardgasverbruik in de 74
Gemeenschap Figuur 14 Aardgas : Belangrijkste leidingen en LNG
terminals 78
Figuur 15 Mogelijke gasverzamelleidingen 82
Figuur 16 Degressiecurven gasprijzen in functie van de
afgenomen hoeveelheid 101
Figuur 16ann in functie van de
afgenomend .
Figuur 16b Degressiecurveb gasprijzen in functie van de
afgenomen hoeveelheid3
Figuur 16 cn gasprijzen in functie van de
afgenomend4
LIJST VAN TABELLEN
Tabel 1 De aardgasvoorraden van de Gemeenschap 17
Tabel 2 Ontwikkeling van de aardgasproduktie in de8
Gemeenschap tot 1990
Tabel 3 Aardgasleveringen van Nederland aan andere Lid-Staten 25
Tabel 4 Vaste aardgasimportcontracten met derde Landen 28
Tabel 5 Ontwikkeling van de aardgasimport uit derde landen 32
in de Gemeenschap tot 1990
Tabel 6 Extrapolaties van.hét aardgasverbruik van 1985 tot 35
2000
TabeL 7 Bewezen winbare wereldaardgasreserves 39
Tabel 8 Totaal van met zekerheid winbare en mogelijke winbare 41
reserves van de voor de aardgasexport naar Europa in
aanmerking komende landen
Tabel 9 Ontwikkeling van het bruto aardgasverbruik in de 44
Gemeenschap tot 1990
Tabel 10g van het verbruik van vloeibaar gas in de 66
Gemeenschap tot 1978
Tabel 11 Verbruik van vloeibaar gas in de Gemeenschap naar 67
voornaamste sectoren
Tabel 12 Vraag en aanbod van LPG 68
Tabel 13 Lengte van de gastransport leidingen in de Gemeenschap 79
1965-76
Tabel 14 Overzicht van de Gemeenschap betreffende LNG- 84
projecten
Tabel 15 Ondergrondse aardgasberging 8
Tabel 16 De ontwikkeling van de investeringen van de gasindustrie
in de Gemeenschap van 1971 tot 1976 - ramingen tot 1981,
in nationale munt 93
Tabel 1 17 Investeringen in de energiesector in de Gemeenschap
1976-904 1. Inleiding
De aardgasvoorziening van de Gemeenschap, die door enkele op regionaal
en ook op nationaal vlak belangrijke aardgasvondsten maar vooral door het
enorme Groningen-veld op gang was gekomen, heeft sedert de oprichting van
de Gemeenschap een zeer hoge vlucht genomen. Het aardgasverbruik schoot
omhoog van ca 7 miljard m3 in 1958 tot 212 m3 in 1978 (1). In 20 jaar tijd dus
een verdertigvoudiging! Het aandeel van het aardgas in het totale verbruik
van primaire energie is in dezelfde tijd gestegen van nauwelijks 27. tot
meer dan 17/Í. Een imponerende, en ten tijdevan de oprichting van de Gemeen­
schap nauwelijks voor mogelijk gehouden ontwikkeling van een energiesector,
die velen nog aan het eind van de jaren '50 een vroege dood hadden voor­
speld.
Deze stormachtige ontwikkeling deed zich voor in een tijdperk van voort­
durende, nauwelijks onderbroken groei van de economie en daarmee ook van
de energiesector, een tijd die gekenmerkt werd door algemeen optimisme
over de verdere economische toekomst.
De oliecrisis van 1973/74 en de spoedig daarop volgende nog steeds voort­
durende verzwakking en zelfs stagnatie van de economische groei in het
algemeen, deed vele te optimistische prognoses over de groei van het
energieverbruik in de prullenmand belanden. Het totale energieverbruik stag­
neerde, ging zelfs tijdelijk achteruit en algemeen won de overtuiging
veld dat
- de energiereserves begrensd zijn, en
- de groeiende afhankelijkheid van import - vooral wat olie
betreft - gevaarlijk is, en dat bijgevolg
- zuinig en rationeel energiegebruik, en
- de ontwikkeling van alternatieve energiebronnen, taken zijn
die bij voorrang moeten worden aangepakt.
De aardgasindustrie kwam betrekkelijk zonder kleerscheuren door de moei­
lijke jaren na de oliecrisis. Weliswaar daalden ook hier de groei­
cijfers aanzienlijk, maar het bleven groeicijfers. Problemen van voorraad­
vorming, voorzieningsmoeilijkheden, buitensporige prijsstijgingen, sociale
problemen en dergelijke bleven de aardgasvoorziening goeddeels bespaard.
De abrupte prijsstijgingen voor stookolie ten gevolge van het verviervou­
digen van de prijzen van ruwe olie maakten zelfs aanzienlijke prijsver­
hogingen voor aardgas mogelijk, zodat ondanks stijgende kosten de opbreng­
sten en winsten, vooral van de producenten, aanzienlijk stegen. Men kon
overgaan tot investeringen die vroeger onmogelijk waren geweest.
(1) De in dit rapport vermelde gasvolumes zijn, indien niet anders vermeld,
met een calorische bovenwaarde van 35.162 kjoule = 8.400 kcal/m3 berekend.
Toegepaste omrekeningsfactor : 1 ton olie-equivalent = 1.300 m3 aardgas. Importcontracten die voordien op te hoge kosten schipbreuk leden konden
worden getekend. Kortom : de speelruimte voor de aardgasvoorziening werd door
het nieuwe energieprijsniveau niet onaanzienlijk vergroot.
Deze op het eerste gezicht haast rooskleurig lijkende toestand in de aardgas­
sector kon tot de conclusie leiden dat aardgas de aangewezen energiedrager
is om de problemen van de energievoorziening tot het eind van de eeuw doel­
treffend te helpen oplossen.
De nieuwe begin 1979 door de gebeurtenissen in Iran ontstane voorzieningscrisis
heeft, vooral doordat zij samenviel met een zeer strenge winter, naast schaarste
nieuwe aanzienlijke prijsstijgingen voor ruwe olie en aardolieprodukten mee­
gebracht waarvan het einde nauwelijks in zicht is. Men werd weer in alle
hevigheid geconfronteerd met het feit dat al bijna weer uit het bewustzijn
was verdrongen dat het waarborgen van de energievoorziening, vooral van de
olievoorziening, een van de urgentste internationale problemen zal blijven.
Ook aan deze crisis heeft de gasindustrie van de Gemeenschap tot nu toe met
succes het hoofd geboden. De grenzen van haar mogelijkheden zijn echter
■ duidelijk aan het licht getreden. De stijging van de vraag naar aardgas als
een veiliger schijnend alternatief voor stookolie, die enigszins aan een
"boom" deed denken, werd nog bijzonder versterkt door het vrij aanzienlijke
verschil tussen aardgasprijzen en stookolieprijzen.
Dit uit contracten en tarievenafstelling voortvloeiende prijsvoordeel van
aardgas kan stellig slechts van voorbijgaande aard zijn. Voor de gasindustrie
rijst evenwel de vraag hoelang zij aan deze stormachtige stijging van de
vraag het hoofd zal kunnen bieden, te meer daar achter een deel van de voor
de jaren '80 geplande gasinvoer, die contractueel leek gewaarborgd, nu een
vraagteken moet worden geplaatst.
Dit onderzoek tracht aan te tonen welke mogelijkheden voor aardgas werkelijk
bestaan, Waar de grenzen liggen en welke problemen zich voor de toekomstige
ontwikkeling aftekenen.
2. Samenvatting en conclusies
De bijna meer dan twee decennia durende snelle uitbreiding van de aardgas­
voorziening, met ten dele extreem hoge groeicijfers, werd in feite verooi—
zaakt door omvangrijke aardgasvoorkomens in Nederland en in de Noordzee.
Met het bereiken van de grens van de capaciteit van de grote aardgasvelden
treedt de aardgasvoorziening in een fase van consolidering op hoog niveau. De aardgasproduktie in de Gemeenschap zal volgens schattingen va