Glossary of the European Convetion on Human Rights (English-Turkish)

Human Rights Co-Operation And Awareness Division Directorate General Of Human Rights - Council Of Europe

Description

A bilingual glossary on the European Convention on Human Rights established by the Human Rights Co-operation and Awareness Division of the EU Directorate General. English-Turkish and Turkish-English!

Sujets

• Glossaire
• Bilinguisme
• Anglais
• Turc
• Droits de l'homme
• Conseil de l'Europe

Informations

• Publié par: langagement
• Publié le: 30 août 2011
• Nombre de lectures: 142
• Langue: English

Extrait

English-Turkish Avrupa Ýnsan Turkish-English Haklarý Sözleþmesi Glossary Lügatçesi

of the European Convention on Human Rights

Ýngilizce-Türkçe Türkçe-Ýngilizce

1 5 00 7 5 9 5 0 2 5

COUNCIL CONSEIL OF EUROPE  DE L’EUROPE

HRCAD 207

English-Turkish, Turkish-English Glossary of the European Convention on Human Rights

Avrupa Ýnsan Haklari Sözleþmesi Lügatçesi Türkçe-Ýngilizce, Ýngilizce-Türkçe

Human Rights Co-operation and Awareness Division Directorate General of Human Rights Council of Europe 2007

HRCAD (2006) 4 TR

abduction absence of a public hearing absence of right to compensation absentia [in] absolutely necessary absolute rights abuse of the right of petition access to court access to information access to relevant files accessibility acquittal at first instance action for damages actio popularis adequate facilities adequate time adjourn the case administrative detention administrative practice administrative proceedings admissibility criteria admissible/ility/decision admit (evidence) adoption of a judgment

English-Turkish

insan kaçýrma duruþmanýn alenî yapýlmamasý zararý tazmin hakkýnýn olmamasý absentia [in] mutlak biçimde zorunlu mutlak haklar dilekçe hakkýnýn kötüye kullanýlmasý mahkemeye eriþim bilgiye eriþim ilgili dosyalara eriþim eriþilebilirlik ilk derece mahkemesinde beraat uðranýlan zarar için dava açmak actio popularis yeterli kolaylýklar yeterli zaman davayý ertelemek idari tutukluluk idari uygulama idari davalar kabul edilirlik kriteri kabul edilir/lik/kararý (delil) kabul etmek (mahkemenin) bir kararý vermesi/kabulü

A

adversarial trial/adversarialtaraflarýn hazýr olduðu hearingduruþma after convictionmahkumiyet sonrasý age of criminal responsibilitycezaî sorumluluk yaþý aimamaç alienatetemlik allegationiddia, itham, isnat allowancetazminat alternative civil servicealternatif sivil hizmet appeal on a point of lawyasal bir sorun temelinde temyiz appellanttemyiz eden/temyize giden applicabilityuygulanabilirlik applicable provisionsuygulanabilir hükümler application for release fromtutukluluðun sona ermesi detentioniçin baþvuru apprehensiontutuklama arbitrarinesskeyfî/haksýz eylem/iþlem arbitrary actionkeyfi hareket arbitrary arrest/detentionkeyfi yakalama/tutuklama arbitrary deprivation of libertyözgürlüðün keyfî biçimde kýsýtlanmasý arguable claim(belli delillerle) savunulabilir iddia arrestyakalama, tutuklama arrest warranttutuklama emri assaultsaldýrý asylum seekersýðýnma baþvurusu yapan award compensation/tazminat vermek/tazminata damageshükmetmek

B-D

bailiffmübaþir bankruptcyiflas biasedtaraflý bill of indictmentiddianame binding judgmentbaðlayýcý karar bringing before competentyetkili makama sunmak authority

capital punishmentölüm cezasý case-law (=jurisprudence)içtihat cassation appealtemyiz causal linkilliyet baðý change religion or beliefdin veya inanç deðiþtirmek charged with criminal offencesuç ile itham edilmiþ chargesmasraflar child born out of wedlockevlilik dýþý doðmuþ çocuk circumstances of the casedava konusu olayýn koþullarý civil proceedingshukuk davalarý civil rights and obligationsmedenî hak ve yükümlülükler civilian substitute service(askerlik yerine) ikame sivil hizmet civil servicememuriyet claimdava etmek coercion (administrative)(idarî) baský collective complainttoplu þikayet/toplu dava collective exercise of freedomifade özgürlüðünün toplu of expressionkullanýmý collective punishmenttoplu ceza common groundortak zemin comparable situationkarþýlaþtýrýlabilir durum compatibility with theSözleþme’ye uygunluk Convention compensationtazminat competent courtyetkili mahkeme

ECHR: ENGLISH-ROMANIAN GLOSSARY

B bringing before competentyetkili yasal makama legal authoritysunmak brought promptly beforederhal yargýç veya yargý judge or other officeryetkisi kullanmaya kanunen authorised by law to exerciseyetkili baþka bir memur judicial powerönüne getirilmiþ/ çýkarýlmýþ

C

competent legal authority complaint compulsory compulsory labour concurring opinion conditional release conditions of detention confidentiality conscientious objection conscientious objector constitutional proceedings constitutionality continued detention continuing situation control of use of property conviction costs and expenses Court holds … court of appeal criminal charge criminal offence criminal proceedings custody of children custody record custody suite

D date of lodging of a complaintþikâyet tarihi defence through legal death penaltyölüm cezasý assistance erson default interesttemerrüt faizi/gecikme faizi defend in p defamationhakaret degrading punishment defence from unlawfulhukuka aykýrý þiddetten de rad violencesakýnma/koru(n)ma g ing treatment

yetkili yasal makam þikâyet/dava zorunlu angarya uyuþan/mutabýk görüþ þartlý tahliye tutukluluk koþullarý gizlilik vicdanî ret vicdanî retçi anayasal yargý anayasallýk devam eden tutukluluk süregiden durum mülkün kullanýmýnýn denetlenmesi mahkûmiyet masraf ve giderler Mahkeme, … karar verir istinaf mahkemesi suç isnadý suç cezaî davalar çocuklarýn vesayeti nezarethane kayýt defteri nezarethane odasý

adlî yardým yoluyla savunma bizzat veya vekilsiz savunma yapmak aþaðýlayýcý ceza aþaðýlayýcý muamele

ECHR: ENGLISH-TURKISH GLOSSARY

delays in payment of compensation for expropriation delays in the proceedings deliver a judgment democratic society demonstration denial of access to lawyer deprivation of liberty deprivation of possession deprivation of property derogable rights and freedoms derogation derogation in time of war or other public emergency

destruction of possessions and home detention on remand determination

educational supervision effect lawful arrest effective access to a court effective domestic remedy effective remedy effectiveness of investigation into … enforceable judicial decision enforcement proceedings elections by secret ballot equality before the law equality of arms equitable basis established by law

kamulaþtýrma bedelinin ödenmesindeki gecikmeler yargýlama usulündeki gecikmeler hüküm vermek demokratik toplum gösteri avukata eriþimin reddi özgürlükten yoksun býrakmak malvarlýðýndan yoksun býrakmak mülkiyetten yoksun býrakmak sýnýrlanabilen hak ve özgürlükler önceden belirlenmiþ koþullar çerçevesinde bir hakkýn kullanýmýna getirilen geçici sýnýrlama savaþ zamanýnda veya diðer olaðanüstü hallerde önceden belirlenmiþ koþullar çerçevesinde bir hakkýn kullanýmýna getirilen geçici sýnýrlama eþyanýn ve evin tahribi tutukluluk mahkeme kararý

eðitici denetim hukuka uygun tutuklama yapmak mahkemeye etkili eriþim etkili iç hukuk yolu etkili yol kovuþturmanýn etkililiði icraya konulabilir hukukî karar icra usulleri gizli oylamayla yapýlan seçimler kanun önünde eþitlik silahlarýn eþitliði hakkaniyet temeli yasa ile kurulmuþ

E

D-E

diplomatic assurancesdiplomatik güvence directly imputable to the localyerel makamlara doðrudan authoritiesisnat edilebilir disability pensionsakatlýk ödeneði/maluliyet ödeneði (enforced) disappearance(mahkemece karar verilmiþ) gaiplik disclosure of identitykimliðin ifþasý discriminationayrýmcýlýk dismissalazil/iþten çýkarma dismissal from civil servicememuriyetten çýkarma dismissal of appeal on pointstemyizin usulî açýdan reddi of law disputeuyuþmazlýk/ihtilaf disseminationyayýlma/yayým dissenting opinionkarþý oy yazýsý/muhalefet þerhi dissolution (of an association,fesih (þirketin, siyasi political party, etc.)partinin vb.) documentary evidenceyazýlý delil domestic legislationiç hukuk double jeopardyayný suçtan ikinci kere mahkemeye çýkarýlmak/ ayný suçtan tekrar ceza kovuþturmasý yapýlmasý duties and responsibilitiesgörevler ve sorumluluklar duty solicitordevletçe re sen atanan ’ avukat

examination of circumstances(olay) koþullarýnýn gözden geçirilmesi examination of witnessestanýklarýn sorgulanmasý examine the second set ofikinci davanýn incelenmesi proceedings excessive length ofdavanýn ölçüsüz uzunluðu proceedings exclusion of pressbasýnýn (duruþma salonundan) dýþarý çýkarýlmasý exclusion of publichalkýn (duruþma salonundan) dýþarý çýkarýlmasý executioninfaz exercise the jurisdictionyargýlama yetkisinin kullanýlmasý exemption from exhaustion ofiç hukuk yollarýnýn domestic remediestüketilmesinden muafiyet exhaust domestic remediesiç hukuk yollarýný tüketmek

E-H

exhaustion of domestic remedies expel expiry of time-limit expropriation expulsion extend the detention on remand

fair hearing fairness of proceedings family life feeling of fear, anguish and inferiority final domestic decision forced evacuation forced labour forensic expert form/join trade unions foreseeability found a family free assistance of an interpreter free elections free legal assistance freedom of association freedom of conscience freedom of correspondence freedom of expression

general interest general principles of international law general principles of law recognised by civilised nations grant applicant’s claim

harassment has not sufficient means heavier penalty

ECHR: ENGLISH-ROMANIAN GLOSSARY

iç hukuk yollarýnýextent strictly required bydurumun kesin biçimde tüketmekten muafiyetsituationgerektirdiði kapsam sýnýr dýþý etmekextensivekapsamlý / þümullü tanýnan sürenin dolmasýextradition(suçlunun) iade(si) kamulaþtýrma / istimlakextraterritorial jurisdictionbölge dýþý yargý yetkisi sýnýr dýþý etme tutukluluk hâlini uzatmak

adil yargýlama yargýlamanýn adilliði aile hayatý korku, ýstýrap ve aþaðýlýk duygusu son iç hukuk kararý zorunlu tahliye angarya adlî uzman iþçi sendikasý kurmak/iþçi sendikasýna katýlmak öngörülebilirlik bir aile kurmak bir çevirmenin ücretsiz yardýmý serbest seçimler ücretsiz hukukî yardým örgütlenme özgürlüðü vicdan özgürlüðü haberleþme özgürlüðü ifade özgürlüðü

F

freedom of movementdolaþým özgürlüðü freedom of opinionfikir özgürlüðü freedom of peaceful assemblyþiddet içermeyen nitelikte/ barýþçý toplantý özgürlüðü freedom of religiondin özgürlüðü freedom of the pressbasýn özgürlüðü freedom of thoughtdüþünce özgürlüðü freedom to choose a place ofikametgâh seçme özgürlüðü residence freedom to impart ideasfikirleri yayma özgürlüðü freedom to impartbilgiyi yayma özgürlüðü information freedom to manifest religiondinini açýða vurma özgürlüðü freedom to receive ideasfikirleri alma özgürlüðü freedom to receivebilgi alma özgürlüðü information friendly settlementdostane çözüm fundamental freedomstemel özgürlükler fundamental values of ademokratik toplumun democratic societytemel deðerleri

G genel menfaatgrant legal aidhukukî yardým saðlamak uluslararasý hukukun genelgross violationsaðýr ihlâller ilkeleri group of individualsbirey grubu hukukun medenî uluslarca guarantees to appear for trialmahkemeye çýkmak kabul görmüþ genel ilkeleri  konusunda verilen garantiler baþvurucunun iddiasýný kabul etmek

H tacizhinder the exercise of thedilekçe hakkýnýn elveriþli araçlardan yoksun right of petitionuygulanmasýný engellemek daha aðýr ceza holding facilitytutma imkâný homemesken/bulunulan yer

ECHR: ENGLISH-TURKISH GLOSSARY

humiliating punishment

ill-treatment of detainees/in custody illegal detention impartial tribunal impartiality of a judge imposition of fine imprisonment impunity imputability in accordance with law in force in the capacity of inability to secure compliance with the judgment inadmissibility inapplicability incitement to hatred and hostility indemnification independent tribunal individual

join trade unions joint opinion judge or other officer exercising judicial power judgments are essentially declaratory in nature judicial officer

lack of a public hearing lack of effective access to a tribunal lack of effective remedy/ investigation/oral hearing lack of promptness of information language which an accused understands

aþaðýlayýcý ceza

tutuklulara/hapishanede kötü muamele yasadýþý tutuklama tarafsýz mahkeme bir yargýcýn tarafsýzlýðý para cezasý kesilmesi mahpusluk/hapse atma kiþisel dokunulmazlýk/ cezadan baðýþýklýk yüklenebilirlik hukuka uygun olarak yürürlükte sýfatý ile mahkeme kararýna uyulmasýný saðlayamamak kabul edilmezlik uygulanmazlýk kin ve düþmanlýða tahrik tazminat baðýmsýz mahkeme birey(sel)

iþçi sendikalarýna üye olmak ortak görüþ yargýç veya yargý yetkisi kullanan baþka memur mahkeme kararlarý esasen bildiricidir (izharîdir) adlî memur

açýk duruþma olmamasý bir mahkemeye etkili eriþimin olmamasý etkili hukuk yollarýnýn/ soruþturmanýn/sözlü duruþmanýn olmamasý bilginin yeterince hýzla yerine ulaþmamasý bir sanýðýn anladýðý dil

I

H-L

individual application/petitionbireysel baþvuru/dilekçe ineffectiveness of remedieskanun yollarýnýn etkisizliði information in detailayrýntýlý bilgi information in languageanlaþýlan dilde bilgi understood information on chargesuçlama hakkýnda bilgi information on nature andsuçlamanýn niteliði ve cause of accusationgerekçesi hakkýnda bilgi information on reasons fortutuklanma sebepleri arresthakkýnda bilgi inhuman punishmentinsanlýk dýþý cezalandýrma inhuman treatmentinsanlýk dýþý muamele inter-State casedevletler arasý baþvuru interests of justiceadaletin menfaati interests of membersüyelerin menfaatleri interests of society as a wholebir bütün olarak toplumun menfaati interferencemüdahale interim measureara önlem interrogationsorgu intimidationyýldýrmak/gözdaðý vermek

J judicial reviewyargý denetimi jurisprudenceiçtihat (= case-law) just satisfactionadil tazminat justified by the public interesttemelini demokratik bir in a democratic societytoplumdaki kamu yararýnda bulan justify the interferencemüdahaleyi haklý kýlmak juvenile delinquencyçocuk suçlarý

L

lawful arrest or detentionhukuka uygun yakalama veya tutuklama lawful order of a courtbir mahkemenin hukuka uygun emri lawful restrictionshukuka uygun sýnýrlamalar lawfulness of proceedingsyargýlamanýn hukuka uygunluðu lawyerhukukçu/avukat legal aid or assistanceadlî yardým

L-N

legal obligationhukukî yükümlülük legality of detentiontutuklamanýn hukukîliði legitimate aimmeþrû hedef legitimate purposemeþrû amaç length of civil/criminalhukuk/ceza proceedingsyargýlamalarýnýn uzunluðu length of detention ontutukluluðun uzunluðu remand length of pre-trial detentionyargýlama öncesi tutukluluðun uzunluðu level of jurisdictionyargý yetkisinin düzeyi liabilitysorumluluk liable under the ConventionSözleþme çerçevesinde sorumlu liberty of movementhareket özgürlüðü liberty of personkiþinin özgürlüðü licensing of broadcasting,televizyon ve sinema television and cinemakuruluþlarýna yayýncýlýk enterprisesruhsatý vermek

make financial awardmalî (sonuç yaratan) hüküm vermek maintaining the authority andmahkemenin yetkesini/ impartiality of the judiciarysaygýnlýðýný ve tarafsýzlýðýný korumak manifestly ill-foundedaçýkca temelden yoksun manifest religion or beliefdin veya inanç açýklamak margin of appreciationtakdir payý material damagemaddi zarar measures similar tokamulaþtýrmaya benzer expropriationönlemler mediamedya members of a minority groupbir azýnlýk grubu üyeleri members of administrationidarenin mensuplarý members of armed forcessilahlý kuvvetlerin mensuplarý members of policepolis teþkilatýnýn mensuplarý memorialdilekçe mental anguish/sufferingmanevi acý/elem

narrow interpretationdar yorumlama national authorityulusal makam national courtulusal mahkeme

M

ECHR: ENGLISH-ROMANIAN GLOSSARY

life life of the community life of the nation life sentence limitation on use of restrictions on rights limitations to protect democratic society limitations to protect the rights of others limited jurisdiction living instrument local needs and conditions lodge an application loss of property

yaþam cemiyetin yaþamý ulusun yaþamý müebbet hapis cezasý haklarýn kullanýmýnýn kýsýtlanmasý demokratik toplumu koruma amaçlý kýsýtlamalar diðerlerinin haklarýný koruma amaçlý kýsýtlamalar sýnýrlý yargý yetkisi yaþayan hukukî araç yerel ihtiyaç ve koþullar bir baþvuru sunmak mülkiyet kaybý

merits of individualbireysel/devletler arasý application/inter-statebaþvurunun esasý application merits of the complaintþikayetin esasý military serviceaskerlik hizmeti minimum degree ofbir demokratik toplumda protection to which citizenshukukun üstünlüðü ilkesi are entitled under the rule ofçerçevesinde vatandaþlarýn law in a democratic societyyararlandýðý asgari koruma düzeyi minimum level of severityasgarî aðýrlýk/vehamet düzeyi minorityazýnlýk minorsküçükler moderate physicalfiziksel cezayý hafifletmek punishment monitoring of prisoners’mahpuslarýn yazýþmalarýnýn correspondence/denetlenmesi/telefon telecommunications/konuþmalarýnýn dinlenmesi telephones moral damagemanevî zarar moralsahlâk

N national law national minority national origin

ulusal hukuk ulusal azýnlýk ulusal köken

ECHR: ENGLISH-TURKISH GLOSSARY

national security nationalisation nature of punishment nature of interference ne bis in idem/non bis in idem principle necessary in a democratic society negative obligation negotiations non-derogable rights and freedoms non-enforcement non-exhaustion non-exhaustion of domestic remedies non-governmental organisation

objective and reasonable justification obligation of performing military service obligation prescribed by law observance obtain attendance of witnesses of his own choosing

parental authority parents’ religious and philosophical convictions particular circumstances of the case particular level of severity peaceful assembly peaceful enjoyment of possessions pecuniary damage penalty

ulusal güvenlik kamulaþtýrma cezanýn niteliði müdahalenin niteliði ne bis in idem/non bis in idem ilkesi(ayný suçtan …) demokratik bir toplumda gerekli yapmama yükümü müzakere sýnýrlanamayan hak ve özgürlükler icra edilmez/icrasýz tüketilmemesi iç hukuk yollarýnýn tüketilmemesi sivil toplum kuruluþu

non-official summary non-pecuniary damage normal civic obligations notification notification of a derogation null and void nulla poena sine lege nullum crimen sine lege

O nesnel ve makul gerekçeofficer authorised by law to exercise judicial power askerlik hizmetini yapma yükümü Ombudsman kanunda öngörülmüþ oral hearing yüküm oral submission kanuna uymak order release t b an l ý u k n la m rý a n sý d n u ý r s u a þ ðl m a a m d a a k hazýr ordinary courts u other status kendi seçimiyle outstanding interest

P ebeveynin çocuklarýnýnperiodic review of the kiþiliðine ve mallarýna daircontinuing lawfulness of yetkisi/velâyetdetention ebeveynin dinî ve felsefî inancýpermit for a demonstration davanýn kendine özgü persons of unsound mind þartlarý þiddetin kayda deðer düzeyi physical integrity asayiþi bozmayan toplantý physical liberty and security mülkiyetin çekiºmesiz physical punishment kullanýmý physical suffering maddi tazminat plea of inadmissibility ceza plot of land pluralism in education police surgeon

N-P

resmî olmayan özet maddi olmayan zarar olaðan vatandaþlýk yükümlülükleri tebligat bir (hakkýn kullanýmýna getirilen geçici) sýnýrlamanýn tebliði hükümsüz / geçersiz/yok hükmünde nulla poena sine lege (kanunsuz ceza olmaz) nullum crimen sine lege (iþlenmesinden önce unsurlarý yasayla belirlenmiþ olmayan bir fiil suç sayýlmaz)

yargý yetkisi kullanmaya kanunla ehil kýlýnmýþ memur ombudsman sözlü duruþma sözlü savuma tahliye emri vermek olaðan mahkemeler sair durum vadesi gelen faiz

sürmekte olan gözaltý durumunun hukuka uygunluðunun düzenli aralýklarla denetlenmesi bir gösteri için izin vermek temyiz kudreti olmayan kiþiler vücut bütünlüðü fizikî özgürlük ve güvenlik bedensel ceza bedensel eziyet kabul edilmezlik def’i arsa parseli eðitimde çoðulculuk polis tabibi