Le Satyre du Caire à son retour des Indes - article ; n°1 ; vol.110, pg 309-315

BULLETIN_DE_CORRESPONDANCE_HELLENIQUE - Dominique Kassab

Découvre YouScribe en t'inscrivant gratuitement

Je m'inscris

Obtenez un accès à la bibliothèque pour le consulter en ligne
En savoir plus

9 pages

Français

Obtenez un accès à la bibliothèque pour le consulter en ligne
En savoir plus

A propos
Informations
Extrait

Description

Bulletin de correspondance hellénique - Année 1986 - Volume 110 - Numéro 1 - Pages 309-315
De nombreuses répliques du satyre à l'outre conservé au musée du Caire étaient connues jusqu'à présent, provenant d'Alexandrie, de Syracuse, de Kertch et de Phanagoria. Il convient de leur joindre un nouvel exemplaire fragmentaire du musée du Louvre provenant d'Amisos. Il est probable que nous ayons affaire dans chaque cas à une fabrication locale. Un passage des Dionysiaca de Nonnos de Panopolis (XXIII, 148) permet sans doute de voir dans cet objet un satyre voguant sur son outre : en effet les fantassins de Dionysos sont décrits traversant l'Hydaspe, confluent de l'Indus, sur des outres gonflées d'air, mode de navigation connu par ailleurs. On peut supposer que le prototype était un satyre en bronze (peut-être un ornement de fontaine), créé sous l'influence pergaménienne, à la fin du IIIe s. ou au début du IIe s. av. J.-C. à Alexandrie, où l'expédition d'Alexandre aux Indes avait été transposée en une épopée de Dionysos. Suffisamment célèbre, il a pu donner lieu à des répliques en terre cuite, à la fois à Alexandrie, et dans divers centres liés à cette cité.
Γνωρίζαμε μέχρι σήμερα πολλά αντίγραφα του σάτυρου μέ τόν ασκό ενα πού βρίσκεται στό μουσείο του Καΐρου, καί άλλα που προέρχονται άπό τις Συρακούσες, τό Κέρτς, τή Φαναγόρεια. Μπορούμε νά προσθέσουμε ενα νέο αποσπασματικό αντίτυπο στό Μουσείο του Λούβρου πού προέρχεται άπό τήν 'Αμισό. Είναι πιθανόν σέ κάθε περίπτωση νά πρόκειται γιά εντόπια παραγωγή. Ενα εδάφιο του Νόννου του Πανοπολίτη, Διονυσιακά XXIII, 148 μας επιτρέπει νά θεωρήσουμε πολύ πιθανά αυτό τό αντικείμενο σάν σάτυρο πού αρμενίζει πάνω στον ασκό του : καί πράγματι οί στρατιώτες του Διονύσου αναφέρονται νά διασχίζουν τόν Ύδάσπι, παραπόταμο του Ίνδοΰ, πάνω σέ ασκούς φουσκωμένους μέ αέρα, πού είναι ένας τρόπος πλεύσης γνωστός καί άπό άλλου. Μπορούμε νά υποθέσουμε οτι τό πρότυπο ήταν ένας χάλκινος σάτυρος (ίσως μέρος διακόσμησης άπό κρήνη), δημιούργημα περγαμηνής επίδρασης, στά τέλη του 3ου ή τίς αρχές του 2ου π.Χ. αιώνα, στην 'Αλεξάνδρεια, δπου ή εκστρατεία του Μεγάλου 'Αλέξανδρου στις 'Ινδίες είχε μεταφερθεί σάν διονυσιακή έποποΰα. 'Αρκετά διάσημος, αντιγράφθηκε σέ πηλό, στην 'Αλεξάνδρεια καί συγχρόνως σέ διάφορα κέντρα πού ήταν συνδεδεμένα μ' αυτή τήν πόλη.
7 pages
Source : Persée ; Ministère de la jeunesse, de l’éducation nationale et de la recherche, Direction de l’enseignement supérieur, Sous-direction des bibliothèques et de la documentation.

Informations