De fabriek van de toekomst

Eurofound — European Foundation For The Improvement Of Living And Working Conditions

Informations

• Publié par: EUROFOUND-EUROPEAN-FOUNDATION-FOR-THE-IMPROVEMENT-OF-LIVING-AND-WORKING-CONDITIO
• Nombre de lectures: 29
• Langue: Nederlandse
• Poids de l'ouvrage: 2 Mo

Extrait

* en arbeidsomstandigheden
DE FABRIEK VAN
DE TOEKOMST
Sociotechnisch >
investerings- Λ.
Europese
methoden
I lrJ Iti IBBP^BBl
ΒΓΒΓΑΒΒΒΒΒΒΒΒΡΒΒΙ IB
P'J^lBBBBBrBBL Bk^B
fi ÌBBÌ
Ύ
1» "*·» %» f J
L
IBBBBBB Bk 1BBI ,1 BB De Stichting heeft als opdracht
betere levens- en
arbeidsomstandigheden uit te
werken en te verwezenlijken door
middel van een actie ter
ontwikkeling en verspreiding van
de kennis die deze evolutie kan
bevorderen. Met het oog daarop
heeft de Stichting tot taak om,
op basis van de praktische
ervaring, studies over de
verbetering van het leefklimaat
en de arbeidsomstandigheden op
middellange en lange termijn te
ontwikkelen en uit te diepen, en
de factoren die veranderingen
kunnen bewerkstelligen, op te
sporen (Verordening [EEG] Nr.
1365/75 van de Raad van 26 mei
1975, artikel 2).
Europese Stichting tot
* - ir
Verbetering van de Levens-• 11—il •
en Arbeidsomstandigheden
Loughlinstown House, Shankill,
Co. Dublin, Ierland
Telefoon: [phone]
Telex: 30726 EURF EI
Fax: + 353 1 282 6456 DE FABRIEK VAN
DE TOEKOMST
SOCIOTECHNISCH
INVESTERINGS­
MANAGEMENT
EUROPESE
METHODEN
EF/91/28/NL DE FABRIEK VAN
DE TOEKOMST
SOCIOTEGHNISCH
INVESTERINGS­
MANAGEMENT
EUROPESE
METHODEN
Olivier du Roy (AEGIST)
Eindrapport van de werkgroep die in het
leven is geroepen door de Europese Stichting
tot verbetering van de levens- en
arbeidsomstandigheden — 1990
• * • Europese Stichting tot
* Cr\ * verbetering van de levens-
*J—i* en arbeidsomstandigheden
* ir * Catalogusgegevens staan vermeld achterin deze
publikatie.
Tekst:
Olivier du Roy (AEGIST)
Pascal Paoli (coördinator en projectleider, Europese Stichting
tot verbetering van de levens- en arbeidsomstandigheden)
Oorspronkelijke taal: Frans
Vertaald door: Cave Translations Ltd., Verenigd Koninkrijk
Produktie:
Publikatiemedewerker Europese Stichting:
Susan Ryan-Sheridan
Ontwerp en zetwerk: Printset & Design Ltd., Dublin
Drukwerk: Criterion Press Ltd.
Luxemburg: Bureau voor officiële publikaties der Europese
Gemeenschappen, 1992
ISBN 92-826-3532-5
© Copyright: Europese Stichting tot
verbetering van de levens- en
arbeidsomstandigheden, 1992. Aanvragen
voor de verkrijging van vertaal- of
publikatierechten te richten aan de
directeur van de Stichting (European
Foundation for the Improvement of Living
and Working Conditions, Loughlinstown
House, Shankill, Co. Dublin, Ireland).
Printed in Ireland VOORWOORD
Economische prestaties en de kwaliteit van de werkomgeving
zijn onverbrekelijk met elkaar verbonden. Daarom is het
noodzakelijk economische en sociale aspecten met elkaar te
verenigen. Het is niet langer aanvaardbaar dat sociale
factoren worden behandeld als de variabele die moet worden
aangepast aan technische en financiële besluiten.
In een context van toegenomen internationale concurrentie is
optimalisering van investeringen een voorwaarde geworden
om te kunnen overleven. Er is geen ruimte meer voor fouten,
en daarom moeten sociale en technische factoren gelijktijdig
worden bekeken. Vanaf het allereerste begin van een
investeringsproject is het van essentieel belang dat er
zorgvuldig wordt nagedacht over organisatorische keuzen,
beroepsvaardigheden, ergonomie en het management van
fabrieken.
De vraag is hoe dit kan worden verwezenlijkt, hoe er
verandering kan worden gebracht in de gangbare werkwijze
van veel bedrijven, die voorrang geven aan technische
kwesties en waar de ingenieur het laatste woord heeft. Die
vraag proberen wij in dit rapport te beantwoorden door een
schets te geven van een mogelijke methode, met enkele
voorbeelden die ontleend zijn aan de aanpak van een aantal
bedrijven in de Europese Gemeenschap.
Natuurlijk is integratie van sociale en technische aspecten
niet iets wat simpelweg gedecreteerd kan worden. De hier
voorgestelde methoden zijn tot op zekere hoogte afhankelijk
van een bedrijfscultuur die veel ruimte biedt voor
medezeggenschap en onderhandeling. Hiervoor is het
noodzakelijk dat niet alleen procedures veranderen, maar ook
gewoontes en gebruiken, en moet ieders rol, van de manager
tot de vakbondsvertegenwoordiger, worden heroverwogen.
De Stichting hoopt dat dit rapport zal bijdragen tot de
ontwikkeling van een Europese aanpak van het managen van
verandering.
Clive Purkiss Eric Verborgh
Directeur Adjunct-directeur INHOUD
Inleiding 9
Deel een Geïntegreerd ontwerp of
sociotechnischp 15
Deel twee Van sociaal systeem tot sociaal-
organisatorisch systeem: de
verrijking van technische projecten 23
Deel drie Time-management: de
doorslaggevende factor in een
sociotechnisch project 31
Deel vier Het ontwerpteam: de diverse rollen
in het management van een project 43
Deel vijf Gebruikersparticipatie 49
Deel zes De rol van
werknemersvertegenwoordigers en
vakbondsorganisaties 55
Deel zeven Bestudering van bestaande situaties
als "referentiesituaties" 69
Deel acht Sociotechnische specificaties 77
Deel negen Het bepalen van alternatieven 85
Deel tien De organisatie in de ontwerpfase 93
De integratie van toekomstgericht Deel elf
management van werk en scholing
in het ontwerpproces 101
Deel twaalf De financiële haalbaarheid van een
sociotechnische aanpak van
investeringen 111
Deel dertien Projectevaluatie 121
Conclusie 127
Bibliografie 131 Dit rapport, dat is geschreven en geredigeerd door Olivier
du Roy, is het resultaat van de studies van een werkgroep
die is opgezet en gecoördineerd door Pascal Paoli van de
Europese Stichting tot Verbetering van de Levens- en
Arbeidsomstandigheden.
De leden van de werkgroep, die in 1988 en 1989 vijf keer
bijeen is gekomen, zijn:
Jean-Baptiste HERVE en Jacques T. ALLEGRO
Robert VILLATTE Nederlands Instituut voor
Institut pour Arbeidsomstandigheden (NIA),
l'Amélioration des Nederland
Conditions de Travail
(INPACT), Frankrijk
Lars Erik ANDREASEN
Commissie van de Europese
Denis REGNAUD
Gemeenschappen, België
CISTE, Frankrijk
Pierre-Louis REMY Emilio Castejón VILELLA
ANACT, Frankrijk Instituto Nacional de
Seguridad e Higiene en el
Matteo ROLLIER Trabajo, Spanje
RSO, Italië
Xénofon CONSTANTINIDIS Peter SCHUH
Société Aluminium de Grèce IQUI, Bondsrepubliek
Griekenland Duitsland
Reginald SELL
Olivier du ROY en Stany
Work Research Unit
REGOUT
Verenigd Koninkrijk
AEGIST, België
Ray WILD
Werner FRICKE The Management College,
Friedrich-Ebert-Stiftung, Henley, Verenigd
Bondsrepubliek Duitsland Koninkrijk