^^3s^íI"'I^"¿=_-;I2=í',51 t^a' ^mf>Ruth andMcKewParrMcKEW PARR COLLECTIONMAGELLANand the AGE of DISCOVERYPRESENTED TOBRANDÉIS UNIVERSITY • 1961\¡feVt^&%^jÚ.'^:a\^ cfcobrimentos,aSguerras e conquiftaB'.^^em|toB portuguesesizii^& x>o ultramarreculosnos eTcV x^ji¿^^LíoJOoiArchifeács (íivis e Mrcheo)cc}osV(^'^^^jDa.^cal J^fícciacá^ veszei^v^ivi-ncmbrc {uiiz>ixvciz va.Sacicvccve ve 6eí?<3rapí^laQuedes,te(f'^, }A FECIT.E eLITH. MATTA & COMP.LISBOA F\UA DA MAGDALENA N?66-l88í 1882Üf^ ¿^¡^^ClO«^tterrasa bin-orio^ vos t?efcobriiii^iitü5, c covu-fa^por^ugtic^ycs, ñas térras :?o ultrctmix?.,qulfta5 vosDurante os ^>^V e %\>\poís, em poucas v(xc^\r\as a hijloriailefun-ii^,De ta^s commetinnentos é umcv naca-ffiZxxZ'a fáo ze-pela it>ca os VulgarQueriva ^e i quauto e Mffi-fa^,comprimid eni rnolc>e tje ocanbat^as proporcoes-ctl5elaí-ao De táo importantes qvie,a facaos ^02 fós^fipríncípaescaríxcíterifaram urna Das épocas Da .bif-munDo.toria DO(fom pregamos algtvrna atten-effeito.qtianDoarro)ocao oo comqvic a vc^Qu.2^na nacác portugiu^o-lancoví no camiubo Dos Defcobrirnentos, antes Defenenbuma outra, leamos baftante maraVilhaDo^'fao \q.2 eomo por^uquo^jc^s annulla^ osos foube.rctn^jpraconcditos De antií^as crezcas, DeVaffanDo o océ-ano aXé <¿ntdo cbamaDo tanciroío. lovo^nvo qiiafutoDo O continente ein procura vo caminbí?africanomarítimo para DoiniíianDo, abfo-a JbiDia,e quafizeinoslutainente, evn um nu\r\ero De poVos ...
Ruth andMcKewParrMcKEW PARR COLLECTIONMAGELLANand the AGE of DISCOVERYPRESENTED TOBRANDÉIS UNIVERSITY • 1961\¡feVt^&%^jÚ.'^:a\^ cfcobrimentos,aSguerras e conquiftaB'.^^em|toB portuguesesizii^& x>o ultramarreculosnos eTcV x^ji¿^^LíoJOoiArchifeács (íivis e Mrcheo)cc}osV(^'^^^jDa.^cal J^fícciacá^ veszei^v^ivi-ncmbrc {uiiz>ixvciz va.Sacicvccve ve 6eí?>^V e %\>\poís, em poucas v(xc^\r\as a hijloriailefun-ii^,De ta^s commetinnentos é umcv naca-ffiZxxZ'a fáo ze-pela it>ca os VulgarQueriva ^e i quauto e Mffi-fa^,comprimid eni rnolc>e tje ocanbat^as proporcoes-ctl5elaí-ao De táo importantes qvie,a facaos ^02 fós^fipríncípaescaríxcíterifaram urna Das épocas Da .bif-munDo.toria DO(fom pregamos algtvrna atten-effeito.qtianDoarro)ocao oo comqvic a vc^Qu.2^na nacác portugiu^o-lancoví no camiubo Dos Defcobrirnentos, antes Defenenbuma outra, leamos baftante maraVilhaDo^'fao \q.2 eomo por^uquo^jc^s annulla^ osos foube.rctn^jpraconcditos De antií^as crezcas, DeVaffanDo o océ-ano aXé <¿ntdo cbamaDo tanciroío. lovo^nvo qiiafutoDo O continente ein procura vo caminbí?africanomarítimo para DoiniíianDo, abfo-a JbiDia,e quafizeinoslutainente, evn um nu\r\ero De poVos ..." />
^^3s^í
I
"'
I^"
¿=_-;I2=í
',5
1 t^a' ^m
f>
Ruth andMcKew
ParrMcKEW PARR COLLECTION
MAGELLAN
and the AGE of DISCOVERY
PRESENTED TO
BRANDÉIS UNIVERSITY • 1961\¡fe
Vt^
&%^j
Ú.'^:a\^ cfcobrimentos,
a
Sguerras e conquiftaB
'.^^em|toB portugueses
izii^& x>o ultramar
reculosnos eTcV x^ji
¿^^Lío
JOoi
Archifeács (íivis e Mrcheo)cc}osV(^'^^^jDa.^cal J^fícciacá^ ves
zei^v^ivi-ncmbrc {uiiz>ixvciz va.Sacicvccve ve 6eí?<3rapí^laQuedes,
te
(f'
^, }
A FECIT.E e
LITH. MATTA & COMP.
LISBOA F\UA DA MAGDALENA N?66
-l88í 1882Üf^ ¿^¡^^ClO
«^tterrasa bin-orio^ vos t?efcobriiii^iitü5, c covu-fa^
por^ugtic^ycs, ñas térras :?o ultrctmix?.,qulfta5 vos
Durante os ^>^V e %\>\
poís, em poucas v(xc^\r\as a hijloriailefun-ii^,
De ta^s commetinnentos é umcv naca-ffiZxxZ'a fáo ze-
pela it>ca os VulgarQueriva ^e i quauto e Mffi-fa^,
comprimid eni rnolc>e tje ocanbat^as proporcoes-ctl
5elaí-ao De táo importantes qvie,a facaos ^02 fós^fi
príncípaescaríxcíterifaram urna Das épocas Da .bif-
munDo.toria DO
(fom pregamos algtvrna atten-effeito.qtianDo
arro)ocao oo comqvic a vc^Qu.2^na nacác portugiu^o-
lancoví no camiubo Dos Defcobrirnentos, antes Defe
nenbuma outra, leamos baftante maraVilhaDo^'f
ao \q.2 eomo por^uquo^jc^s annulla^ osos foube.rctn^
jpraconcditos De antií^as crezcas, DeVaffanDo o océ-
ano aXé <¿ntdo cbamaDo tanciroío. lovo^nvo qiiafu
toDo O continente ein procura vo caminbí?africano
marítimo para DoiniíianDo, abfo-a JbiDia,e quafi
zeinoslutainente, evn um nu\r\ero De poVos efem
toDas as munDo.De ovitras quatro partes do
1«ÍF»H96Ao prcíci-itc. pc>tica5 c»bra< tcem cccupat^c?f^
cfpeciíx\n\ey]U as quet7'¿Jie5 fad^o^, e c>5 ^cf^rem, ju
r(?rnaricvDc7 Volviiriofas c?u ccvwo quefác> fdc \nono-
ojaphias efpcciaes x^e lu^^ ou oii\ro De uitv-fa\5 í-c/unios r?eto^ bífljría pa\r\CL,0L wai-
zc^cclc va alguns t>cfcúbrinicntC5 porKiqvie^e^s , a^ rnoci-
Do-ce cfUiTíiofa acabaría a pereqri\^acáu> e\'colocifuíX
covheceywo ruelhoz os Dafacaos bijToria 't>a í3recia,
Deilorna.cu ainroc a t?os ternpjs qvicpriinitiw^.Dc?
a5 propriaé gbrias,nofjaó nój c>bfraníe \crcrY\o¿ poi.
Xugue^ajo proviiji-co unía VerDaPcira cvoluca^? cm 1c»Do
o rnuiit?o, pela Dila/tocác^ va cjpbcra Da acl-iviíJaDe r<^L
cntifica, artl/tlca, connnarcia] e marítima; at' pciffoque,
"oz n\iú\05 v'OiqíieWe^ fad)os, beneficio algiivn ^efiiUoii,
que Irarifpofeffc C5 limites localiDa'Dcs que a-¿?a5 em
comccerarn.
(Pjlas 'dcí-círcumfíancias Dijyícultam o cf]uX}0
park niai5 inipc>rtaiite ra ini-bifíoria De Pí?rtuí)ai,¿
poVo gíorí-vex>Q,n\ o re que, uiria Das )rioi\oresr<^b^-j
cx¿ Da (Furc'pa, qual a do DejcobriincntD Da rnccioi pax.
Dt? niunpt?, que aiiiDa iq\^o-te antes dd vV erafóculo
^cCDct, D^VíDa a iniciativa Da vacdo pDrtuqUí^3a,foi
Sao, tantea,pc>r e|le5 os no5 V^a-facXos' "Desque
mo¿ occvipaz; ct zelacao ds propo^-zefuminvo fiia
Decp<¿¿ um liVrD qwn \\vo ¿in t>o{$poffa faz feroce,
!T\oiC ejcreVemos potra as fuiniDaDcs U1ti?ra-
r'xcLS, pozquQ i2^\n^^e-c^fes talentos príVilemoDDS já
D'jjtt's cd-ceffar\ame^^XLl bebiDo, ñas fonles príncipaes
nb<2cimento5,iiina aquel-Iriftrucctxo inuitD fuperlc»?
la, qu¿j poücrxa ii]per(xz livro DejlinaDoz>z umJe
urviraiii^nte a dccz ao hUlor'xcoVpavo uin zafvimo
Usaquel feilo^.
Oe^vicdrnos "Duranlí? alqunsan-a ejie trabalbo,
ricí, \ox>o o tcmpo De que mal poDiamcs Difpdr /^ni
,
prejui)c? nt'-rn erija j^briqacDesDifp Da¿ "d^ fimr-noffas
ácriaríc p>ublicí?, cVinparariDo e analija 11do, rías bi-
niaio;^hlictb^ca^ ptiblica-^ e particulares, a parte
occixpaY}-iDas cabras por\uqiieja¿ e ejlranoeiras que feo,
"D-ej^e ob}ec]o, e vocix^wexs^os xwd'oxXoB que05 pv\Z)árnoB
para partaohxei, e qtte ^(¿r\nran^ efclarecc^z va^efta,
em lác \cugay)x\\ona: aDquirínDo, con)o iiweé-DifficW
Mgaqccv, o ccx^hecíMienXo Ve que, ti\T\ qvanva xwxmcrc
acha\r\ corvesve hiftcriavorc^^ Zfif ñas épocas oe^fe
n\ui\o5 V03 no¡fo5 vefcabrivnevúas, a c\vie alguna vos es-
cripti?r(Z-5 eflrangeiros, poz ^q\^ora\^c\cx, oii poz c^viaV
qucz ouiro rnoHvo, o-liribvúraní a co\r\pa\rio\a5 ¡ews
ou a [r\vi\nX)xi05 ve cutral nacxo\\aMvciVes,iirr\a pci^.
\e V'cOei con']Miic\xnien\03,
€om ixwo.vevemos aqu\ vec\araz que, enXre os
efcriplorcB e^ranqexro^, enconXramo^ mtixXos cor\\c\-
enciofo:s vías narrativas, alqum vos qucus ve-fuas
ram javoz,d ef\avnpa ^ er^-x vocunxerños nianu^-noffo e
cr\pW3 iTiuitc que\^a\xofos, vefcoi'^rxram ñas bibli^ibe-
cas vos feu5 a vos ovxXros paires.
nos zehva aní2]cíc c ino veixaz \oui6 acecen fem
que veUíXé aqux horxrofafacámos Míxencdo; e[cxc(\cL^^
VOVa¡\a [ez qdlarvoctva como merecía a hüexrej^ade'
autores.feuÁ
(By\Xre\an\a a cava xxm a Vasqlorxa fuas ohras;
\evavo¿ uvae, ve mal evXewvWo Oi\woz pa\r\o,o\q\\v:sfe
efcr\p\ores efqvxeceran^ ixma parte vas r\ofías q\or\a.<
paífavcys, nao jaWararr] os i\xiiez,Re\ir\aU ^epXer]\^i\]e^
plavqvxí ,\Vcí\c)\e^]']aez, X^e\\e\an,Vaqe\,lT\a\oi,Huelen^
ef)a]r\y, a qtiem vevcmos \u¡]as aprecxacÓe3,he\r\ rnais
\mpor^a^^\es, qxxe as vefiavoraveis Ve cuhosafferqóes
auXoves.
Jparzce-r\os, pox''Xan\Oy claro que a Xcxshif^oriave
con^r\'\e\xr]^er\\os nao pov'xa limita? ao zecon]amen'fe
Xa vos fc^cfXos, fcín :?ifcutí^ as op'xvñdes er\cor\Xradas
ve alguns cfcrxpiores; e, vcfe\ar\vo r\bs zefcrxz única-
mente a ver:?ct2)G, procura-nios fequxz {exwpre a¿> api-
nxoes n'iais autorlfac^a3, citan^c> a Xovo o ospaffo
auXores, qvvc leWor cez-feus potra o poffa facúmenXe
vas ra-^óes q\xe prevaUceram o es-Xificaz-fe em ^^offo
pirito.
7\bs tamben^ poverernos Xez Dciis'erravo,c
livre orxa,ccrr\Y\o¿ ve prefumxz o ccrilrarío: a f\h'i
a os (eus miro^em ou ve le-$»bvflca,tem effeiXo's ve
veVxgencianvo x\o¿ a ve.rvave^aXra\>ei>fracccuo; e, rivifa^
peneXraztím rr\e\o \5i0 ve corno ¿ o te^xrypove DifficilUl)
tc-z tomare a iuia^cm rocia-facilmcníc pCD^renno^ ecf
lXÍ^'\^\} ve verDúUDcirora pela •:?ef\ñcinvo-n:?5 powiorea\,
(B cjuctn jpoverctque r^^f^javarncs attin^i-í-. fe gahxz "d^
Ibk» \qz oiüro \an\o?nác fiicccd'xdo
o cu\vcx.vo ^\x\ e\\\ai a ic-ü\\'emo5 Xovo poffivcl
braVura5 pc>r1ut3u¿5as, qvic ola^ao exaqerci'cci vas
tanto conr^eininouA\excinvvc f)¿rcii\ccno riafuafys-fnr.
que ccríc»^ autoi-es an-Ijria r>¿! quanrc? íJiffeportu^aal,
)\go5 a arte í>a biftoria,em ekv»xefa5iam confij^í^ fuá
ve i porlui^ue^»? vab¿ viacior\a\ á eycprcfído poz 5z7
mas neto pocemos Deixae cmmciurc5,ou chiti^;1293
tcx^'o^olviDO autores acrecí ; e lombramo-o que Dtffcram
05nos De le^ albures,"que por^uque^es pareciamHdo
asem tornan vcvoccdciras patranhas caVa-ob/tina-'-fe
modernos ic\r\aA\c\\\as cftran-\hQ.\v'fe
ve n^¿n\ivofos tovas quanXos es.cofa nos feria capitulaz
va Jnvia, va illala-va artilbería, a .granvcftiperioriDoDe fuá
vevos paXrechos e \nvo coxn que en-Ve^,e ce í^jualíUape
os mouros zecebiaxna guerra; poífqtietcxo fa-^iafe
€uropa, ve principal'Dírecftamcnte va Vanesaquafi
rC\ev'\\crramo,\ovos os arn\annevite, pelos parios vo
careciam, ao que asvncnios e foccorros ve que- paffo
Volta05 obte^ vapoii ve varemportugueses poDiainfd
épocas vas moncÓeí.ñasz>a ed zoDcc África
z>e te-Bambcm mdnoB Verr>azjeira a affercáoé
na 3nv\a,na proporcaoVcncírorem os portuc)ue5(^<
comhaUrem cobertos ve ferro e can-ve I para 2 pa00^
c)ue, oin 0óañus. fabez'fe tanto co-ira po\^os í'jufto
mo en\ (Tbítul, üivi, Columbo e lUalaca os poríuqu^-
poí pei-iuiíniqos Z)efenDioos^es cou-ibaleraT'in oot-itra
garifas, montanteselimos t?e ou^o, ufandotos e eJ4:>íñ
pracasqvie r'oatieUas fefi-G artilbería; e os cercos
ov\n^cnfóes eve ve enormes ,jeram com bocas fcgo
caminbos cober\osa\cu\ue paz mcio Ve parallela^ e