Ang Bagong Robinson (Tomo 1)

Joachim Heinrich Campe, Tomas De [Translator] Iriarte, Joaquin Tuason

Informations

• Publié par: erdi
• Publié le: 08 décembre 2010
• Nombre de lectures: 87
• Langue: Tagalog

Extrait

Project Gutenberg's Ang Bagong Robinson (Tomo 1), by Joachim Heinrich Campe This eBook is for the use of anyone anywhere at no cost and with almost no restrictions whatsoever. You may copy it, give it away or re-use it under the terms of the Project Gutenberg License included with this eBook or online at www.gutenberg.org Title: Ang Bagong Robinson (Tomo 1) Author: Joachim Heinrich Campe Translator: Tomas de Iriarte Joaquin Tuason Release Date: March 20, 2007 [EBook #20858] Language: Tagalog Character set encoding: ISO-8859-1 *** START OF THIS PROJECT GUTENBERG EBOOK ANG BAGONG ROBINSON (TOMO 1) *** Produced by Tamiko I. Rollings, Pilar Somoza and the Online Distributed Proofreading Team at http://www.pgdp.net. Special thanks to Elmer Nocheseda for providing the material for this project. Handog ng Proyektong Gutenberg ng Pilipinas para sa pagpapahalaga ng panitikang Pilipino. (http://www.gutenberg.ph) ANG HISTORIANG NAGTUTURO NANG MABUBUTING CAUGALIAN, NA GUINAUANG TANUNG̃A N NANG ICATUTO AT ICALIBANG NANG MAÑGA BATANG BABAYI,T, LALAQUI. ISINULAT NANG SEÑOR CAMPE, isinalin sa uicang castilla ni D. TOMÁS DE IRIARTE, at ng̃ayo,y, tinagalog ni D. JOAQUIN TUASON . TOMO I. MANILA IMPRENTA DEL COLEGIO DE SANTO TOMÁS, Á CARGO DE D.G. MEMIJE. 1879. Es propiedad de la Comunidad de PP. Dominicos. TALAAN NG NILALAMAN PAGHAHANDOG NANG TUMAGALOG SA MALOUALHATING ARCÁNGEL S. RAFAEL PAOUNAUA NANG TUMAGALOG. PASIMULA UNANG HAPON. ICALAUANG HAPON. ICATLONG HAPON. ICAAPAT NA HAPON. ICALIMANG HAPON. ICAANIM NA HAPON. ICAPITONG HAPON. ICAUALONG HAPON. ICASIAM NA HAPON. ICASAMPUONG HAPON. ICALABING ISANG HAPON. ICALABING DALAUANG HAPON. ICALABING TATLONG HAPON. D. LUIS REMEDIOS, PRESBÍTERO, PREBENDADO DE E STA S ANTA GLESIA C I ATEDRAL Y ECRETARIO DE C S ÁMARA Y G OBIERNO D EL A RZOBISPADO D E MANILA, ETC., ETC. CERTIFICO: que á una instancia presentada por D. Joaquin Tuason, en solicitud de licencia de impresion, S. E. I. el Arzobispo mi Sr. se ha servido decretar lo siguiente: Lugar del sello «Manila 15 de Noviembre de 1878.—Por la presente y por lo que á Nos toca, concedemos la licencia necesaria para que se pueda imprimir el manuscrito tagalo titulado EL NUEVO ROBINSON ; en atencion á que de nuestra órden ha sido examinado, y no contiene, segun la censura, cosa alguna contraria al dogma católico y sana moral. Líbrese por Secretaría copia certificada de este decreto al interesado; y archívese original.—FR. PEDRO, Arzobispo.—Por mandado de S. E. I. el Arzobispo mi Sr.—LUIS REMEDIOS, Srio.» En cumplimiento del preinserto decreto, libro la presente certificacion en esta Secretaría de mi cargo a quince de Noviembre de mil ochocientos setenta y ocho.—L. REMEDIOS. DIRECCION GENERAL DE ADMINISTRACION CIVIL D E FILIPINAS. El Excmo. Sr. Gobernador General de estas Islas, con esta fecha ha decretado lo siguiente: «Vista la instancia suscrita por D. Gervasio Memije en la que solicita autorizacion para imprimir y publicar la obra titulada, A NG BAGONG ROBINSON .—Visto el informe emitido por la Comision permanente de Censura:—Resultando que la obra de que se trata en nada afecta á la sana moral y buenas costumbres.—Este Gobierno General, de conformidad con la expresada Comision de Censura y lo propuesto por la Direccion general de Administracion Civil, autoriza á D. Gervasio Memije para imprimir y publicar la obra en tagalo «A NG B AGONG R OBINSON »; debiendo sujetarse á lo que previene el art.° 4.° del Reglamento de Imprenta, prévio pago de los derechos de firma correspondientes.» Lo que traslado á V. para su conocimiento, acompañandole la obra de que se trata. Dios guarde á V. muchos años. Manila 11 de Diciembre de 1878.—J. CABEZAS DE H ERRERA. Sr. D. Gervasio Memije. PAGHAHANDOG NANG TUMAGALOG SA MALOUALHATING ARCÁNGEL S. RAFAEL SA PAGBIBIGAY PURI AT PAGGANTING LOOB SA C ANIYA. Páhiná 7 Pintacasi naming hayag ang alindog icatlong Principe sa Reino nang Dios; sa mang̃a demonio,y, caquilaquilabot, daig pa ang lalong marahas na culog. Sa carunung̃an ca,y talang maliuanag, sa capangyarihan ay sacdal nang taas, at sa caauaa,y, ualang itutumbas sa lahat nang tauo,y, pinalalaganap. Isa ca sa pitong laguing nagbabantay sa daquilang trono na cagalang galang niong Pang̃inoong pinang̃ing̃inigan nang lupa at lang̃it at boong quinapal. Haliguing matibay na hindi magahis niong mang̃a diuang sacdal nang lulupit, at mabisang lunas sa dalita,t, saquit nang sinomang tauong napatatangquilic. Iyong sinusugpa,t, hindi paguitauin ang capalaloan nang lilong Lucifer sampong tanang campon na mang̃a souail dinuduahagui mo,t, laguing sinusupil. Bunying catiuala nang Ualang capantay at sugo sa madla,t, malalaquing bagay, Icao ang ligaya,t, tang̃ing caaliuan nang nang̃alulugmoc sa capighatian. Daraquila ca ng̃a,t, di icatlo lamang nang hari sa lupa na may cahanganan, cundi nang sa lang̃it na Ualang capantay at di matapos magpacailan man. Yaong libolibong mang̃a Espíritus sa camahalan mo ay nagsisisunod, palibhasa icao siyang ihinulos catiuala niyong Amang mapagcupcop. At sa tumatang̃is na sangcatauohan habang na sa lupa,t, nang̃ing̃ibang bayan icao ang pang-ampat sa luhang nunucal na pinadadaloy nang capighatian. Páhiná 8 Icao ang sumama sa batang cay Tobias, sa madlang pang̃anib iyong iniligtas, gayon din sa iba na nang̃aglalacad, bagama,t, di namin napagtatalastas. Sa alin mang saquit nang nagdaralita sa banig nang dusa,y, lunas cang mabisa, lubhang mahalagang handog na biyaya nang Lang̃it sa tauong ibig matimauà. Mang̃a nagnanasà na tumangap naman niong matrimonio sacramentong mahal, sa inyong saclolo,y, dapat na magsacdal sa magandang palad nang houag masinsay. Mang̃a bagong casal naman ay gayon din, ay nararapat ca nilang pintuhoin, nang sila,y, maligtas, at houag masupil nang lilong demonio Asmodeong tacsil. Ang mang̃a magulang na ang mang̃a anac ay nang̃auaualay, dapat na tumauag sa camahalan mo, at nang mang̃aligtas sa madlang pang̃anib na tulad cay Tobías. Sa catagang uica,y, ang ibig magcamit nang tunay na toua,y, sa iyo,y, manalig, mahal na Arcángel, na halal nang Lang̃it, magtangol sa tauo sa bayan nang hapis. ¡Oh mapagcandili,t, maamong Arcángel! na taga pagampon sa madlang hilahil, alio sa pighati,t, paraluman mandin sa pacay nang nasang bayang Jerusalem. Jerusalem bagang caloualhatiang tinutung̃o namin habang nabubuhay, caming iyong lingcod doo,y, ipatnubay sa touid na landas nang houag masinsay. Linalacbay nami,y, malauac na mundo na punô nang silo nang lilong demonio, ¿ito,y, dili caya icababalino nang puso mong handang laguing sumaclolo? Diyan sa ligaya na hindi masaysay nang bait nang lalong capahampahaman at na sa piling ca niyong carurucan nang Dios na ualang hangang cataasan. Ipamaguitan mo aco,t, nang maligtas sa di magpatantang tucso ni Satanás, na nang̃ingimbulo,t, ibig mapahamac maramay sa caniya ang sangmaliuanag. Páhiná 10 Páhiná 9 Sa di nasayaran nang sa salang dung̃is na Virgeng binucalan nang gracia at diquit, ay idalang̃in mo caming humihibic sa guitnâ nang ualang ulat na pang̃anib. Yayamang sa caniyang mapalad na camay lahat nang biyayà ay pinararaan nang lumic-hâ nitong boong sangtinacpan, ani San Bernardong lingcod niyang hirang. Cami tulung̃an mo, daquilang Arcángel, na magpasalamat sa maginang Virgen sa di tumitila,t, auang sapinsapin bagama,t, cuhila,t, sucab na alipin. JOAQUIN TUASON . Pasig, arao ni San Rafael Arcángel, icadalauang puo,t, siam nang Setiembre nang taong isang libo ualong daan pitong può at ualo. PAOUNAUA NANG TUMAGALOG. Ang cumat-hâ nitong Historia Moral, ay ang Sr. Campe, at ang inilagay na pamagat ay A NG BAGONG ROBINSON , at nang maiba sa isang isinulat ni Daniel Dafoe sa pasimula nang nacaraang siglo, na ang pamagat ay Buhay at mang̃a cahang̃ahang̃ang aventuras ni ROBINSON C RUSOÉ .Itong dating Robinson ang siyang nagbigay sa pagcat-hâ nang bago nang mang̃a bagay na quinaoouian nang boong Historia nang isang bayaning totoong tang̃i dahil sa manga di caraniuang napagsapit ̃ nang caniyang buhay, na totoong cacaiba sa lahat nang mang̃a tauo dahil sa mang̃a sacunang nangyari sa caniya: ang buhay nang isang tauong nacaisaisa, napilitang gamiting ualang licat ang lacas nang caniyang catauan at ang boong ipinangyayari nang caniyang caloloua, sa pagca,t, ualang macatulong na sinoman at siya,y, nacaisaisa sa pulô. Ang sumalin sa uicang castilà nito ay si Don Tomàs de Iriarte, at nang mangyaring paquinabang̃an nang mang̃a binatang babayi,t, lalaqui, dahil sa magagandang aral na nacacalat sa buong librong ito. Humihicayat nang pagibig, paggalang at pagpapasalamat sa macapangyarihang Pang̃inoon at Ama nang lahat nang tauo; nagpapausbong sa pusò nang pagasa sa caniyang caauaan sa alin mang caguipitan at pag-ayon sa caniyang calooban. Ito at madla pang mabubuting aral at cahatulan ang mananamnam nang babasa sa Historiang ito, na bucod sa pagcacalibang̃an, ay maraming bagay na macucunang uliran, at ito,y, siyang dahil caya co inihulog sa uicang tagalog. Sa pagtagalog nito,y, aquing linisan ang inaacalà cong uari hindi paquiquinabang̃an nang manga tagalog; gayon din naman aquing dinagdagan nang ̃ pagmamacaauà sa mapagpalang Virgen sa touînang daratnan si Robinson nang anomang casacunaan; sa pagca,t, dili carampatang lisanin nang sinomang nagcapalad tumangap nang lunas na tubig nang santo Bautismos ang pagsasacdal, paghibic, at pagmamacaauà sa Ina nang ating Mananacop, na guinaua niyang alolod na aagusan nang dilang graciang ipinagcacaloob sa mang̃a tauo, ayon sa uicà ni San Bernardo: Páhiná 11 Páhiná 12 Páhiná 13 Deus nihil voluit nos habere, quod per manus Mariæ non transiret. «Ayao ang Dios na pagcalooban tayo nang anomang gracia na di pagdaanin sa mang̃a camay ni Maria.» Idinagdag co rin naman dito na sa pagtitiis nang anomang cahirapan, ó pagcacamit nang anomang caguinhauahan ay hindi lamang ang dapat hang̃arin ay ang magandang capalaran sa buhay na ito, cundi lalonglalò na ang maguing daan nang ipaglilingcod sa Dios at ipagcacamit nang caloualhatiang ualang hangan. Sa catapusa,y, inih