Gelijke kansen voor vrouwen en mannen

European Commission Directorate-General For Employment Social Affairs And Inclusion

Sujets

• Egalitarianism
• Parental leave
• Social security
• European Union law
• Motherhood
• Occupational safety and health
• Vocational education
• Sociologie, société et politique

Informations

• Publié par: EUROPEAN-COMMISSION-DIRECTORATE-GENERAL-FOR-EMPLOYMENT_SOCIAL-AFFAIRS-AND-INCLUS
• Nombre de lectures: 29
• Langue: Nederlandse
• Poids de l'ouvrage: 3 Mo

Extrait

Gelijke kansen voor vrouwen en mannen
Communautaire wet- en regelgeving
Europese Commissie Gelijke kansen voor vrouwen en mannen
Communautaire wet- en regelgeving
Werkgelegenheid & sociale zaken
Gelijkheid van vrouwen en mannen
Europese Commissie
Directoraat-generaal Werkgelegenheid, industriële betrekkingen
en sociale zaken
Eenheid V/D.5
Manuscript voltooid in juni 1998 Meer gegevens over de Europese Unie vindt u op Internet via de Europaserver (http://europa.eu.int).
Bibliografische gegevens bevinden zich aan het einde van deze publicatie.
Luxemburg: Bureau voor officiële publicaties der Europese Gemeenschappen, 1999
ISBN 92-827-7668-9
© Europese Gemeenschappen, 1999
Overneming met bronvermelding toegestaan.
Printed in Germany
GEDRUKT OP CHLOORVRIJ GEBLEEKT PAPIER Voorwoord
De gelijke behandeling van vrouwen en mannen vormt een integrerend deel van het sociaal be­
leid van de Europese Gemeenschap. Zij is van cruciaal belang voor haar economische succes
en haar sociale cohesie in de toekomst.
Het beginsel van de gelijke behandeling heeft zich ontwikkeld van de losstaande bepaling inzake
gelijke beloning voor gelijke arbeid in artikel 119 van het Verdrag, tot een volwaardig pro­
gramma op het gebied van gelijke behandeling. Sinds het begin van de jaren zeventig doet de
Commissie met haar voorstellen voor richtlijnen, bewustmakingscampagnes en financierings­
initiatieven, haar uiterste best om de noodzaak van gelijke behandeling in de schijnwerpers te
brengen, het belang daarvan aan de voornaamste actoren duidelijk te maken en met hen op dit
terrein samen te werken. Met dee actoren bedoelen wij niet alleen de lidstaten, maar
ook regionale en plaatselijke autoriteiten, werkgevers en werknemers, directeuren van bedrijven,
universiteiten, de media en de Europese burgers zelf.
Aanzienlijke vooruitgang is geboekt op het terrein van het afgeleid recht: verschillende richt­
lijnen hebben de wettelijke basis gelegd voor radicale veranderingen in attitudes en praktijken.
Dankzij zijn jurisprudentie heeft het Hof van Justitie het begrip gelijke behandeling wat de toe­
gang tot het arbeidsproces en sociale zekerheid en beloning betreft, helpen verduidelijken en
uitbreiden. Daarnaast hebben aanbevelingen, resoluties en mededelingen van zowel de Raad als
de Commissie de aandacht op dit gebied nog versterkt, doordat deze een grote hoeveelheid richt­
snoeren voor goede praktijken bevatten en een kader verschaffen voor het opzetten van toekom­
stige acties.
Met de komst van het Verdrag van Maastricht is, in de vorm van de Overeenkomst betreffende
de sociale politiek, een nieuwe wetgevingsprocedure ingevoerd. Gezien de nadruk die de Com­
missie legt op het belang van partnerschap voor gelijke kansen, is het misschien niet toevallig
dat de eerste tekst die door de sociale partners is goedgekeurd en in Europees recht is omgezet
krachtens de Overeenkomst betreffende de sociale politiek, betrekking had op gelijke behan­
deling (meer bepaald op ouderschapsverlof). Het Verdrag van Amsterdam heeft ook het belang
van gelijke kansen versterkt en nieuwe perspectieven geopend (artikel 2, 3, 13 en 141). Gelijk­
heid tussen vrouwen en mannen zal een uitdrukkelijke doelstelling zijn van de Gemeenschap
en heeft nu een specifieke wettelijke basis.
De wetsteksten die u in dit supplement aantreft, vormen de ruggengraat voor het communautair
beleid inzake gelijke kansen. Er is echter meer nodig dan alleen richtlijnen om defacto gelijke
behandeling te bevorderen. Wetgeving moet niet alleen deugdelijk zijn op papier, zij moet in
de praktijk effectief blijken. Maar al te vaak zijn de burgers zich niet bewust van de rechten
die hun door het communautair recht zijn toegekend of vinden het moeilijk toegang te krijgen
tot de mechanismen die aan deze rechten uitvoering geven. Tegen deze achtergrond wordt in
het communautair actieprogramma betreffende gelijke kansen zeer grote prioriteit verleend aan
de stimulering van een sterkere participatie op dit gebied van alle betrokken juristen, een ver­
betering van procedures voor de handhaving van het communautair recht en een verbetering van
de kwaliteit en de kwantiteit van de voorlichting over het Europees recht en de beleidsmaat­
regelen op sociaal gebied.
Wij weten dat er, ondanks alle bestaande wetgeving, nog heel wat werk moet worden verzet
en wij zullen onze inspanningen op dit terrein blijven vergroten en uitbreiden als van de Europese
3 Gemeenschap verwacht wordt dat zij de ongelijkheden die blijven bestaan, aanpakt. De status
van vrouwen op de arbeidsmarkt is een voorbeeld van blijvende ongelijkheid: het werkloos­
heidspercentage van vrouwen is nog steeds hoger dan dat van mannen, de meeste langdurig
werklozen zijn vrouwen, zij hebben vaak laaggeschoolde, slecht betaalde en onzekere banen,
en in alle regio's van de Unie bestaan nog verschillen in beloning tussen vrouwen en mannen.
Als reactie op al deze problemen heeft de Commissie, naast haar wetgevingsprogramma, een
reeks meerjarige actieprogramma's opgezet; dit zijn programma's die een kader bieden waar­
binnen beleid kan worden ontwikkeld om in specifieke behoeften te voorzien en die financiering
en ondersteuning bieden voor innoverende transnationale maatregelen op het gebied van de ge­
lijke kansen.
Werkelijke gelijkheid kan alleen tot stand worden gebracht wanneer wij als Gemeenschap ge­
lijke kansen tot een ieders prioriteit maken, een prioriteit op elk beleidsterrein en op elk ac­
tiviteitenniveau, zowel op Europees als op regionaal en plaatselijk niveau. De inpassing van deze
„gelijkheidsreflex" in elke beleidssfeer op elk niveau noemt men „mainstreaming". Het
mainstreamingsbeginsel is er een dat bepalend zal zijn voor de uitvoering van ons vierde pro­
gramma en een dat ik actief bij mijn collega's in de Commissie aankaart. Ons doel is ervoor
te zorgen dat gelijke kansen deel gaan uitmaken van alle beleidsmaatregelen en een gemeen­
schappelijk onderdeel worden van de communautaire acties. Daarom onderzoeken de diensten
van de Commissie thans alle beleidsmaatregelen en acties van de Commissie waarin gelijke kan­
sen een rol spelen of zouden kunnen spelen. Dit werk zal voor ons de basis vormen voor het
uitdragen van nieuwe ideeën over de inpassing van vrouwenbelangen in algemenere beleidster­
reinen.
Deze combinatie van wetgeving, mainstreaming en praktische initiatieven zullen een bloeiende
en concurrerende Europese Unie ondersteunen en haar in staat stellen de talenten van vrouwen
zowel als mannen ten volle te benutten. Gelijke behandeling is de sleutel voor de opbouw van
een maatschappij waarin de bijdragen van vrouwen en mannen op gelijke voet worden geho­
noreerd en die rekening houdt met het feit dat zowel vrouwen als mannen hun werk en hun ver­
plichtingen tegenover hun gezin met elkaar in evenwicht moeten brengen. Zij bevordert een cul­
tuur, waarin de waardigheid van vrouwen en mannen wordt gerespecteerd en dezelfde kansen
worden geboden wanneer het gaat om leiderschap bij het nemen van beslissingen.
Het uiteindelijke doel van de Europese Gemeenschap moet zijn ervoor te zorgen dat de meisjes
en jongens van de volgende eeuw hun toekomst niet beperkt zien door hun geslacht maar, zonder
belemmeringen of vooroordelen, alle kansen op het gebied van onderwijs en werk kunnen be­
nutten die voor hen openstaan.
Pádraig Flynn
Lid van de Europese Commissie
belast met werkgelegenheid en sociale zaken Inhoud
Verdrag
— Verdrag van Amsterdam houdende wijziging van de Verdragen tot oprichting van de
Europese Gemeenschappen, ondertekend te Amsterdam, 2 oktober 1997, artikel 2, 3,
13 en 141 —PB C 340 van 10.11.1997 11
Richtlijnen
— Richtlijn van de Raad van5 december 1997 inzake de bewijslast in gevallen van dis­
criminatie op grond van het geslacht (97/80/EG) — PB L 14 van 20.1.1998 15
— Richtlijn van de Raad van 15 december 1997 tot wijziging en uitbreiding tot het Ver­
enigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland van Richtlijn 96/34/EG be­
treffende de door de UNICE, het CEEP en het EVV gesloten raamovereenkomst in­
zake ouderschapsverlof (97/75/EG) — PB L 10 van 16.1.1998 18
— Richtlijn van de Raad van 20 december 1996 tot wijziging van Richtlijn 86/378/EEG
betreffende de tenuitvoerlegging van het beginsel van gelijke behandeling van mannen
en vrouwen in ondernemings- en sectoriële regelingen inzake sociale zekerheid
(96/97/EG) — PB L 46 van 17.2.1997 19
— Richtlijn van de Raad van 3 juni 1996 betreffende de door de UNICE, het CEEP en
het EVV gesloten raamovereenkomst inzake ouderschapsverlof (96/34/EG) — PB
L 145 van 19.6.1996 24
— Richtlijn van de Raad van9 oktober 1992 inzake de tenuitvoerlegging van maatre­
gelen ter bevordering van de verbetering van de veiligheid en de gezondheid op het
werk van werkneemsters tijdens de zwangerschap, na de bevalling en tijdens de lac­
tatie (tiende bijzondere richtlijn in de zin van artikel 16, lid 1, van Richtlijn 89/391/
EEG) (92/85/EEG) — PB L 348 van 28.11.1992 31
— Richtlijn van de Raad van 11 december 1986 betreffende de toepassing van het be­
ginsel van gelijke behandeling van zelfstand