Sprotje heeft een dienst

Margo Scharten-Antink

Informations

• Publié par: urkoe
• Publié le: 08 décembre 2010
• Nombre de lectures: 27
• Langue: Nederlandse

Extrait

Project Gutenberg's Sprotje heeft een dienst, by
M. Scharten-Antink
This eBook is for the use of anyone anywhere at
no cost and with almost no restrictions whatsoever.
You may copy it, give it away or re-use it under the
terms of the Project Gutenberg License included
with this eBook or online at www.gutenberg.org
Title: Sprotje heeft een dienst
Author: M. Scharten-Antink
Release Date: January 16, 2006 [EBook #17526]
Language: Dutch
*** START OF THIS PROJECT GUTENBERG
EBOOK SPROTJE HEEFT EEN DIENST ***
Produced by Jeroen Hellingman and the Online
Distributed Proofreading Team at
http://www.pgdp.net/M. Scharten-Antink
Sprotje heeft een dienst
(Vervolg op "Sprotje")
"En hoe oud is ze?" vroeg de dokter, even van
terzijde de moeder aanziende, en dan weer met
een wat moeizame oplettendheid—hij was lichtelijk
doof—luisterend naar zijn langzaam bekloppen van
de magere kinderborst; regelmatig dof tikte
kneukel op kneukel, waarna hij telkens de vlakke
hand even verder lei.
"Dertien," zei de vrouw, zacht-kortaf, bang dat haar
antwoord storen zou.
Zij stond bij de deur van de dokters-spreekkamer,
een groote, breedgebouwde vrouw met aderig-
roode koonen op een geel gezicht; onder de
groote, wat ingevallen slapen strekten de lange,
vale zijstukken der wangen, en haar dicht, zwart
kriphaar, in vele, grove droge draadjes
uitspringend, was op de kruin gedekt door het
donker wollen frommeltje van een gehaakte muts.
De dokter kwam achter zijn schrijftafel zich
neerzetten.En midden op de leege vlakte van het cocoskleed,
in de zeer ruime kamer, stond, alleen, het kind,
bevend haar hoofd gebogen boven de
ontredderdheid der open kleeren. Als iets zielig
mismaakts was haar tanig, ingevallen halsje en het
ongezond grauw-bleeke vel-over-botjes van haar
bedrongen borst in het hel-herfstig middaglicht, dat
door de twee hooge tuinramen naar binnen stond.
Plotseling vertrok het gezicht van het kind in een
krampachtige mondsperring van moeilijk en mal
onderdrukt gelach. Schuw had zij opgeloensd in
haar verlegenheid; zij had gezien, dat de dokter
één grijs oog had en één bruin…. Dit leek haar zoo
buitengewoon komiek, dat over al haar narigheid
en ziekvoelen heen, dat zenuwachtige, zotte
lachertje toch uitgebroken was.
"Je kunt dichtmaken," zei de dokter voor de
tweede maal, wat ongeduldig en militair-gebiedend,
maar toch niet barsch, want hij was een beetje
verlegen van aard, en dat verzachtte al zijn
uitingen.
Nog beschaamder door het lachen, dat ze weer
gedaan had, en dat ze raar wist van zichzelf, toog
gejaagd het kind te frutselen aan de bandjes van
haar geelkatoenen hemd, dat stug en schurend
saamtrok boven de donkere schaduwen der
halsholte, en terwijl zij haar armelijk borstrokje
dichtknoopte en het lijf van haar mooie,
waterblauw-katoenen jurk met de witte
klaverblaadjes, stond haar gezichtje ouwelijk
gespannen, in luistering naar wat de dokter nupraatte en wat haar moeder dan antwoordde en
vroeg.
"Ze mankeert nog niks, hè…." zei gedempt de
weifelend-nadenkende doktersstem; "maar 't is
geen sterk kind…. dat hoesten zegt niet veel….
wat vatbaar, hè…. anemie…. ze is bloedarm,
begrijp je….? daar komen die duizelingen en die
rugpijn vandaan…. En erg min voor 'r jaren…. in
die lange jurk lijkt het wel wat…. maar smal
gebouwd…. En…."
Zijn gezichtsmimiek vroeg iets, dat voor de moeder
alleen bestemd was, maar het kind had begrepen
en kleurde hevig.
Toen informeerde hij naar den vader.
—Zoo…. een ongeluk bij 't spoor…. en nog tien
jaar meegegaan…. de maag…. geen tering dus….
nee, deze hier ook, geen aanleg bepaald…. een
taai gestel wel….
"Maar er zijn meer ziekten dan tering in de wereld,"
kwam hij dadelijk daarop; "ze moet ontzien worden
en goed gevoed."
"'t Is een weduwkind, meneer, en die motte
vooruit," zei de moeder met een gelatenheid, die
bijna hard was.
"Ik zou je toch raden, vrouw…….. Plas, om dat
kind bij Hoogeboom weg te doen…. een fabriek
deugt niet voor 'r…. Ze is nou al een week thuis,
zeg je? Waarom laat je ze geen kindermeid wordenof zoo iets?"
"Ja…." zei de vrouw verdrietig, "maar 't werk leit
niet opgeschept."
De kleine, grijze kinderoogen boven de pipsche
sproetenwangetjes hadden plotseling, in schrik van
blijdschap, open naar den dokter heengekeken;
dan werd het een angstvraag, fel naar de moeder
op.
De dokter zag haar welwillender aan; 't was toch
misschien niet zoo'n stiekem schaap als hij
gedacht had.
"Ga je niet graag naar de fabriek?" vroeg hij. Toen
keek het kind nog eens naar de moeder, schokte
even in de schouders, sloeg de oogen neer, en zei
kortaf: "nee."
De dokter schreef een recept.
"Drie maal daags twee pillen," zei hij.
Hij zocht in een boek, schreef nog een ander
papiertje—daar kon ze iederen dag een liter melk
op halen…. hier stond het adres.
En hij stuurde haar naar de wachtkamer, hield nog
een oogenblik de moeder bij zich.
De groote, lichte wachtkamer zat vol menschen, en
het kind bleef talmen in de gang.
"Enfin, zie wat je doen kunt, vrouw Plas," hoorde zijden dokter zeggen, als even later de
spreekkamerdeur weer open ging.
Een werkman, die aan de beurt was, kwam haastig
langs gestapt; het knechtje liet hen de voordeur uit.
"'k Zal er met je zusters over praten, Merie," zei de
moeder alleen, toen zij den Singel afliepen naar de
Buitenkant, waar hun Dijkje begon. Haar zorgelijke,
inzichzelf gekeerde gezicht stond nog
afgetrokkener en zorgelijker dan altijd en tusschen
de als nog langer gezakte, vale onderwangen neep
strak weg de verweerde verdrietmond. Zij zuchtte,
en nog eens, diep en zwaar.
Dien avond, in beraad met Ant—Sien was uit en
kwam pas na tienen thuis—werd er besloten: dat
Merie het toch nog 'ns probeeren zou, bij
Hoogeboom….
—Ze kreeg nou pillen en melk, vond Ant…. je kon
'r geen juffershondje van maken, en geen sulletje
rozewater…. om 'r eigen bestwil niet…. ze most
toch de wereld door….
"Ja…." aarzelde de moeder, "ze mot vooruit, hè?
…. 't is een weduwkind…."
Aan het achterhek van hun erfje, in den
schemeravond met beginnenden maneschijn,
stond het kind hartstochtelijk te huilen:—ze lieten 'r
nog liever dóódgaan dan dat ze wat voor 'r deden!
….
Een duister-broeiende vijandelijkheid was in haarhart tegen de twee groote vrouwen daarbinnen,
wier zware, zwarte schaduwen ze bewegen zag op
het neergelaten keukengordijn. Maar het
vriendelijke, blanke gelaat van den dokter was als
een verre troost te midden van haar ellende.
En toen, na vijf dagen nog van rust, waarin zij
trouw haar medicijnen nam en haar melk, en zij wel
een beetje bijgefleurd was,—met het begin van de
week, in den vroegen morgen 's Maandags, ging
zij, banglijker en zenuw-rillender dan alle keeren te
voren, met Ant en die 'r vriendin op weg naar 't
fabriek.
Nog drie dagen hield zij het uit.
Den vierden dag, aan het middageten, trok zij
plotseling blauwwit om den neus en zakte zachtjes,
met een flauw gekerm voorover op haar arm in
zwijm.
"Wat zijn dàt nou voor kunsten," schrok de
moeder;
…."Merie!…." Ze trok haar bij den arm. Ook Ant
rees overeind, beurde het zweet-natte, zware
hoofdje op, maar het kind deed de oogen niet
open.
"God nog en toe! wat i s dat ?" stokte de moeder.
"Ze is van d'r zelve," zei Sien…."dan mot je ze
lèggen."
Toen nam Ant haar onder de armen en de moederonder de knieën, en zoo droegen ze haar in de
bedstee, wieschen haar polsen en voorhoofd met
water en azijn.
Als ze bijkwam, klaagde ze vaag, dat alles zoo
ronddraaide, en dat ze zoo akelig was…. Zij
geeuwde verscheidene malen krampachtig,
huiverde en sloot weer de oogen.
"De koorts!" zei Sien.
Zij betastten haar gezichtje en haar handen, maar
voelden die eerder kil; na een tijdje viel zij in een
zwaren slaap.
De moeder had een luide zucht van verluchting, als
zij de wel kreunende, maar toch regelmatig-diepe
ademhaling hoorde.
—Nou, goed, besliste Ant dien middag,—as 't dan
werachtig waar was, dat ze der niet tegen kon, dan
most die dokter maar gelijk krijgen…. je kon het
wurm niet laten krepeeren….
De moeder keek ook Sien aan.
—Ja, kwam die wat onverschillig,—haar 'n zorg
hè? maar as 't kneep en weer kneep…. afijn, ze
zou wel een stuiver of wat meer kostgeld geven in
de week….
De vrouw zuchtte; zij staarde lang naar buiten. Zij
voelde spijt, dat zij nog doorgezet had die week, en
ze wist niet goed hoe ze 't rooien zou de volgende,
met weer 'n opeter in huis, die niet inbracht…. Sieneen paar centen als 't mooi was, Ant een kwartje
misschien;….