La homo, konscia ero de dio=Naturo

Robert Molimard

Description

Cette traduction espéranto de L'Homme, avatar de Dieu (L'Harmattan) est de l'auteur même. Spinoza identifie Dieu à la Nature, substance unique qui constitue l'univers, dont matière et esprit sont deux facettes indissociables. Les trois correctrices, française, finlandaise et polonaises ont suggéré un autre titre (en français : L'Homme, parcelle consciente de Dieu=Nature). Cette vision du monde donne un sens à la vie. Professeur de médecine et physiologiste, l'auteur analyse ses conséquences pratiques sur l'Homme et son fonctionnement dans l'environnement. Toute cette étude, rédigée en espéranto, est accessible aux débutants.

Sujets

• Philosophie

Informations

• Publié par: L'Harmattan
• Date de parution: 28 janvier 2019
• Nombre de lectures: 0
• EAN13: 9782140111686
• Langue: Français
• Poids de l'ouvrage: 5 Mo

Extrait

Robert Molimard

LA HOMO, KONSCIA ERO DE DIO=NATURO La KorpoSpirito tra la okulvitroj de Spinozo

La Homo, konscia ero de Dio≡Naturo

© L’Harmattan, 2019 5-7, rue de l’Ecole-Polytechnique, 75005 Paris www.editions-harmattan.fr ISBN : 978-2-343-16600-1 EAN :9782343166001

Robert Molimard LaHomo, konscia ero deDio≡Naturo La KorpoSpirito tra la okulvitroj de Spinozo

El la sama verkisto La Fumado.1vol 231 p.(2007) SIDES, Esperanta versio de "La Fume (smoking)"(2003). Lernolibreto por malfumadi (Petit manuel de défume) (2007).. SIDES 1vol 139p. Franclingve Molimard R., Schwartz J.L. :Le traitement de la dépendance Tabagique (La terapio de la tabaka dependeco). INSERM- Documentation Française éd., (1990), 1volume, 334 pages. Derrière les mots (Malantaŭ vortoj).En «Dépendance et conduites de consommation». INSERM. Paris (1997) p 5-8. La dépendance au tabac et son interaction avec les autres conduites de dépendance. (La tabaka dependeco kaj ƣiaj rilatoj kun aliaj konsumaj kondutojn. En «Dépendance et conduites de consommationParis (1997) p 97-». INSERM 118 Dépendance au tabac et recherche.(Tabaka dependeco kaj esplorado)EnTabac : Comprendre la dépendance pour agir. Expertise collective INSERM(2004)445-62 Molimard R.L'Homme, avatar de Dieu. L'Harmattan ed. (2016) 1 volume 226 p.

4

Dankoj Mi dankegas Sinjorinon Ginette MARTIN, Francio, kiu tiel trafe kaj atente korektis miajn multajn erarojn, kaj ofte sugestis vortojn aŭ frazojn, kiuj precizigis miajn ideojn, tiom mirinde plibonigantajn mian tekston. Dži malfeliƙe forpasis en novembre 2018. Mi ankaŭ multe dankas Sinjorinon Raita PYHÄLÄ, Finnlando, pro džia atenta relego de la definitiva esperanta versio kaj džiaj komentarioj. Mil dankegojn al Sinjorino Dorota BURCHARD, Pollando, kiu finkorektis la verkon, kaj trovis ankoraŭ kelkajn erarojn, kaj sugestis plibonigojn.

5

Enkonduko "Mi pensas, do mi ekzistas" Kartezio.Parolado pri metodo Kartezio estis modelo por Spinozo. Ili konsentis, ke la "konscio esti" pruvas ekziston. Sed ilia diverƣo iƣis abisma pro 1 tio ke, laŭ Kartezio, Dio kreis la Homon per la kuniƣo de du portempe asociitaj malsamaj substancoj, t.e. materia pereonta korpo, lokita en la spaco, ni nun dirus spaco-tempo, kaj animo, sola, nedividebla, nemateria kaj senmorta. Laŭ li, tiu unika kaj portempa kontrolcentro de estaƵo povus okupi lokon en la cerbo, en la pineala glando, kiu estas unika kaj centra. El la du substancoj, animo ƣuus eternan vivon sen la trudita korpa sklaveco, de kiu ƣin liberigus la morto. Mi estis naŭjaraƣa. Juna pastro de nia porinfana ferikampo, kun gestego ampleksanta la belan pejzaƣon de la montoj de Aŭvernjo, provis montri per ƣi pruvon de ekzisto de kreinta Dio, esperante konvinki nin. Miaj streboj por kredi suferigis min, ƙar mi lernis je la katekismejo, ke la peko de nekredemo jam fermis al mi la pordon de la Ƙielo. La logoj de Paradizo džajnis al mi tro malprecizaj por oferi al ƣi mian vivon. Sed la infero teruris min. Mi estis timema pri miaj gepatroj, kiuj neniam iris al meso, kaj malmulte zorgis pri tio. Des pli strange, ili ne džajnis pli malbone farti. Mi tute konsentis kun la simpla mesaƣo de la Evangelio. Sed iom post iom mi rimarkis, ke la Katolika Eklezio perfidas ƣin ƣis karikaturo. Mi sciis nenion pri aliaj religioj, krom ke ili ankaŭ petis kredi je Dio, ƙiopova kaj ƙioscia, kiu regas ƙion kaj juƣas la plej sekretajn agojn. Ili donis al mi neniun deziron lerni pli. Tamen, estiateisto ne kontentigis min. Pro la "a", kiu

1 Kutime, la scienca literaturo uzas majusklon, kiam temas pri specio.

7

esprimas "senigon". Ateismo ne donis signifon al vivo. Ƣi vekis nenian entuziasmon, nenian dinamismon. Mi vidis ƣin sen celo, nur negativa. Do ekzistus nur nenio, neniaƵo, neniu espero, neniu kialo por vivi, ƙio estus finfine iluzio ? Tamen ne ƙio estis sonƣo, mi ekzistas, sendube la mondo ekzistas. Mia scienca kulturo donis al mi solvon. Kiam oni ne scias, oni agnoskas sian nescion, kaj oni serƙas. Kiam oni ne komprenas la mondon, la sola scienca sinteno estas silenti kaj provi kompreni ƣin.Mi trovis komfortan sintenon, deklarante min "agnostikulo".

8

Ƙapitro I.- La universala ideo de Dio

2 Dioj kaj religioj. La monoteismo Oni rapide lernas la rilaton de kaŭzo al efiko. Do nature Homo serƙas kaŭzon, respondecon aŭ kulpecon malantaŭ iu ajn okazaƵo, kiun li ne komprenas. Hodiaŭ, oni malfermas enketon antaŭ ol konkludi ke ƣi estas efiko de hazardo. Primitivaj socioj analoge atribuis neklarigitan okazaƵon al kadžita spirito, dotita per supernatura potenco, animanta ƙiun objekton. Malantaŭ la objekto kadžiƣas dio. Doni nomon al fenomeno, kiun oni ne komprenas, jam igas ƣin konata, sed tio signifas ankaŭ rezigni klarigi ƣin. Bona dio džprucigis fontojn, malbona blovis džtormojn. Sanktan, timigan aŭ respektatan, oni kultis ƣin. Idoloj, bildoj, preƣoj, tiuj kolektivaj okazaƵoj difinas religion, animisman, fetiƙisman, plurdiisman aŭ monoteisman. Krome, la escepta psika evoluo de la Homo donas al li akran konscion pri tempo, same por memori kaj por anticipi, speciale sian propran morton. Per praula kulto, li parolas al siaj mortintaj prapatroj kvazaŭ ili ankoraŭ vivas. Li imagas ilin, dotitajn de potencoj, en mistera transmondo, kie li imagas sin postvivi, almenaŭ spirite. Aŭ li kredas reenkarniƣi en iun beston au alian homon, aŭ eƙ iam resurekti.

2  "Monoteismo" estas uzita por paroli pri gravegaj abrahamaj religioj, kiuj estas tiom ekskluzive dediƙitaj al nurspirita, nemateria dio, regante la homaron laŭ džanƣeblaj leƣoj, ke uzi la pli esperantan "unudiismo-n" ne tute taŭgas. Ƙar tiu-ci vorto ampleksus la Dion de Spinozo, tute malsaman. Laŭ li, materio kaj spirito estas du atributoj de la sama unika eterna substanco, la Naturo, la Universo. Spinozo estas "monisto", t.e. "unuisto". Lia unika Dio havas nur siajn eternajn konkretajn ekstermoralajn leƣojn, kiujn la Homo ne povas sekure malobei. Ni multe diskutis kun miaj relegantoj. Por paroli pri nurspirita dio, ni decidis konservi "monoteismon", malgraŭ ke oni povus esperante kompreni ke ƣi estus religio de dio-mono, adoranta oran bovidon.

9