Deelneming van de werknemers in de vermogensvorming

Directorate-General For Translation European Commission

Informations

• Publié par: EUROPEAN-COMMISSION
• Nombre de lectures: 51
• Langue: Nederlandse
• Poids de l'ouvrage: 2 Mo

Extrait

Bulletin
VAN DE EUROPESE
GEMEENSCHAPPEN
Supplement 6/79
Deelneming van de
werknemers in de
vermogensvorming
Memorandum van de Commissie
Commissie
van de Europese Gemeenschappen Supplementen 1979
1 /79 Europese Unie — Jaarverslagen over 1978
2/79 Toetreding van de Gemeenschappen tot het Europese Verdrag
voor de rechten van de mens —
Memorandum van de Commissie
3/79 Bosbouwbeleid in de Europese Gemeenschap —
Memorandum van de Commissie
4/79 Het Tweede Consumentenprogramma van de Europese Ge­
meenschap
5/79 Luchtverkeer: een gemeenschappelijke aanpak —
Memorandum van de Commissie
6/79 Deelneming van de werknemers in de vermogensvorming —
Memorandum van de Commissie Bulletin
van de Europese Gemeenschappen
Supplement 6/79
Deelneming
van de werknemers
in de vermogensvorming
(Door de Commissie op 27 augustus 1979
goedgekeurd Memorandum)
EUROPESE GEMEENSCHAPPEN
Commissie Deze publikatie wordt eveneens in de volgende talen uitgegeven:
DA ISBN 92-825-1556-7
DEN 92-825-1557-5
EN ISBN 92-825-1558-3
FRN 92-825-1559-1
IT ISBN 92-825-1560-5
Bibliografische data bevinden zich aan het einde van deze publikatie.
De in deze publikatie opgenomen artikelen en teksten kunnen vrij geheel of gedeeltelijk
worden overgenomen, met vermelding van de herkomst.
Printed in the FR of Germany 1979
ISBN 92-825-1561 -3 Catalogusnummer: CB-NF-79-006-NL-C Samenvatting
Dit memorandum is het resultaat van werkzaamheden welke reeds sinds enkele jaren op
basis van een mandaat van de Raad (Sociale Zaken) in nauwe samenwerking met deskundi­
gen van de regeringen en de sociale partners hebben plaatsgevonden.
De Driepartijenconferentie gehouden op 24 juni 1976 heeft aan de regeringen en sociale
partners gevraagd passende maatregelen te treffen ten einde de vermogensvorming door de
werknemers te stimuleren en in het vierde programma voor de economische politiek op
middellange termijn werd de wens naar voren gebracht dat dit thema in 1977 onderwerp van
discussie moet zijn opdat concrete hervormingen in de Lid-Staten tot 1980 in werking kun­
nen treden.
Toestand en ontwikkelingen in de Lid-Staten (])
Een aantal maatregelen op het gebied van de bevordering van het individuele sparen en de
toegang tot het eigen woningbezit is reeds in alle Lid-Staten, en soms sinds lang. van kracht
(belastingfaciliteiten, spaarpremies, bouwleningen, rentesubsidies enz.). In bijna alle Lid-
Staten werd toenemend ernaar gestreefd deze maatregelen verder uit te breiden en aan te
vullen, in verschillende aan de structuren, bijzondere omstandigheden en nationale moge­
lijkheden aangepaste vormen: jeugdsparen, woningspaarplannen, geïndexeerde spaarrege­
lingen, enz.
Bovendien zijn in sommige van de Lid-Staten vormen verschenen die speciaal bestemd zijn
voor werknemers, maar die uiteenlopende grondbeginselen als uitgangspunt hebben. De
voornaamste hiervan omvatten hetzij de door paritaire onderhandelingen tot stand gekomen
regeling inzake een voornamelijk aan de werkgevers ten laste komende bijdrage tot bezits­
vorming in een vast bedrag in absolute waarde (de Duitse wet van de 624 DM), hetzij de
verplichte formule van een geblokkeerde winstdeling door de loontrekkenden die voor een
deel door de overheid wordt gefinancierd (Franse verordening over de deelneming van de
werknemers in de groei van de bedrijven). Op vrijwillige grondslag zijn verschillende winst-
delingsregelingen mogelijk (maar feitelijk van slechts geringe betekenis) in Nederland, de
Bondsrepubliek Duitsland en in het Verenigd Koninkrijk. Verder valt in Frankrijk ook te
denken aan de regelingen inzake werknemersaandelen die in sommige publieke onderne­
mingen verplicht en in de privé-sector facultatief zijn. Soortgelijke facultatieve regelingen
zijn in Denemarken, in het Verenigd Koninkrijk en in de Bondsrepubliek Duitsland inge­
voerd.
Meer recentelijk hebben sommige regeringen alsmede beroepenorganisaties, vakbondskrin­
gen en politieke groeperingen hun belangstelling voor deze problemen getoond wat blijkt uit
tal van studies, plannen, standpuntbepalingen en wetsvoorstellen. Een reeks ontwerpen die
meer doortastende regelingen inzake bezitsvorming en vermogensverdeling tot doel hebben,
werd uitgewerkt. Dit zijn met name:
— het ontwerp van de Deense regering in 1973 betreffende de oprichting van een centraal
fonds voor de participatie van de werknemers in de investeringen en de winst. Dit voorstel
maakt onderdeel uit van een bepaalde vorm van ..economische democratie" maar er is in het
vervolg nog geen beslissing terzake genomen;
(') Zie de beschrijvende bijlage van dit Memorandum: ..Regelingen ter bevordering van de bezitsvorming bij de
werknemers".
S. 6/7y — het wetsvoorstel van de Duitse Bondsregering in 1974 betreffende de vermogensvor­
ming van alle werknemers door middel van een deling in de bedrijfswinsten op basis van een
fonds. In verband met de ongunstige economische situatie, maar ook wegens wettelijke en
praktische moeilijkheden is de bestudering van deze voorstellen voorlopig opgeschort;
— het voornemen van de Nederlandse regering in 1976 betreffende de vermogensaanwas-
deling. In 1978 heeft de huidige regering een aanzienlijk gewijzigde versie van dat voor­
nemen in de vorm van twee wetsontwerpen bij het Parlement ingediend;
— het wetsontwerp van de Franse regering van oktober 1978 dat voorziet in een verplichte
gratis uitkering van aandelen aan de werknemers van ter beurze genoteerde industriële en
handelsondernemingen.
Problematiek en conclusies
Het deel van het memorandum getiteld ,,De problematiek van het bezitsvormingsbeleid" (')
vormt een samenvattend verslag over de doelstellingen, de voornaamste problemen en de
fundamentele opties welke bij de verwezenlijking van een dergelijk beleid aan de orde
komen.
Dit stuk over de problematiek ligt ten grondslag aan de „conclusies" (2) die geen formele
voorstellen van de Commissie behelzen maar waarin de oriëntaties zijn uitgewerkt die haar
wenselijk voorkomen voor de toekomst, met name ten gunste van bepaalde formules of pro­
cedures. Deze oriëntaties zouden in de geïnteresseerde kringen een brede discussie kunnen
uitlokken en op gemeenschapsvlak een nieuwe impuls geven aan een dergelijk bezitsvor­
mingsbeleid.
De eerste door de Commissie aangevoerde reeks beleidslijnen zou ten doel moeten hebben
het sociale aspect van de stelsels ter bevordering van het individuele sparen te versterken:
— vaststelling van inkomensplafonds voor de begunstigden ten einde voornamelijk relatief
lage inkomensgroepen te steunen;
— vervanging van belastingfaciliteiten door spaarpremies;
— blokkering van de gespaarde bedragen voor een periode van ongeveer vijf jaar;
— vrije keuze ten aanzien van beleggingsvormen;
— bescherming van de gespaarde bedragen tegen inflatie;
— afschaffing van bepalingen die het vrije verkeer van personen belemmeren.
De tweede reeks beleidslijnen leidt tot de ontwikkeling van stelsels om de werknemers te doen
delen in de financiële resultaten.
De Commissie heeft hier uiteraard de formule in aanmerking genomen volgens welke de
werkgevers aan de werknemers van hun bedrijf naast het loon vaste geblokkeerde bedragen
uitkeren. Deze bedragen zijn overeengekomen in ,,bezitsvormings"-akkoorden of overeen­
komsten.
(') Zie punten 8 tot 46.
(2) Zien 47 tot 49.
S. 6/79 Maar de meest vergaande formule zou erin bestaan de werknemers te doen delen in de
winst, de vermogensaanwas of het kapitaal van de bedrijven. Deze deelneming zou wettelijk
kunnen worden voorgeschreven of het kan aan de sociale partners worden overgelaten bin­
nen een wettelijk kader dat de toepassing van een dergelijke regeling vergemakkelijkt in
vrijheid hun voorkeur te bepalen.
Deze formule zou het mogelijk maken de bedragen in kwestie aan de werknemers van het
betrokken bedrijf te doen toekomen of een clearingstelsel op te richten. De Commissie doet
de suggestie van een gemengde formule op grond waarvan een bepaald gedeelte van de voor
bezitsvorming bestemde bedragen wordt verdeeld onder het personeel van de betrokken
onderneming, terwijl het overige gedeelte wordt gestort in één of verscheidene collectieve
fondsen. Door deze formule kan worden vermeden dat een te grote dispariteit ontstaat tus­
sen de werknemers van verschillende bedrijven. Tevens zou hierdoor het belang dat de
werknemers bij de deelneming aan de gang van zaken en de financiële resultaten van de
eigen onderneming hebben, in stand worden gehouden.
De Commissie is van mening dat de deelneming van de werknemers in de vorming van het
produktief vermogen een doeltreffende aanpak vormt in de richting van het sociaal gezien
fundamentele doel van een rechtvaardiger verdeling van het totale vermogen. Tevens vormt
een dergelijk bezitsvormingsbeleid een modern middel ter regulering van de economie en
voor de beheersing van de inflatie.
De op middellange termijn gewenste economische strategie is erop gericht de financiering
van de produktieve investeringen welke noodzakelijk zijn voor het aanwakkeren van de
economie en de terugkeer tot een bevredigend nive