Nieuwe redactie van de bepalingen ter bevordering van het scheppen van nieuwe bedrijvigheid

Directorate-General For Translation European Commission

Informations

• Publié par: EUROPEAN-COMMISSION
• Nombre de lectures: 27
• Langue: Nederlandse
• Poids de l'ouvrage: 5 Mo

Extrait

NIEUWE REDAKTIE
van de
BEPALINGEN TER BEVORDERING VAN HET SCHEPPEN
VAN NIEUWE BEDRIJVIGHEID
Juridische en financiële bepalingen in de
Lid-Staten (uitgezonderd Italië), het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten van Amerika
1965
Publikatiediensten van de Europese Gemeenschappen
3825/4/66/1 INHOUD
0 ALGEMEEN
00 Algemene beschouwingen
01 Juridische en financiële bepalingen
02 Bevoegde instanties
03 Streekontwikkelingsplannen en andere acties met regionaal-
economisch aspect
1 DIRECTE HULP AAN BEDRIJVEN
11 Financiële faciliteiten
111 Subsidies/Premies
112 Leningen
113 Rentefaciliteiten
114 Garanties
12 Belastingfaciliteiten
13 Speciale tarieven
131 Energie
132 Transport
2 INDIRECTE HULP AAN BEDRIJVEN
21 Inf ra-structuur, ontsluiting van industriegebieden en bouwrijp
maken van industrieterreinen
22 Geprefabriceerde bedrijfspanden
24 Bouw van arbeiderswoningen
3 MAATREGELEN TEN GUNSTE VAN DE WERKNEMERS D 00 (1)
ALGEMEEN
Algemene beschouwingen
In de Bondsrepubliek heerst over het geheel genomen sedert
enige tijd volledige werkgelegenheid. De vraag naar arbeidskrachten
is groot en de situatie op de arbeidsmarkt is dan ook gespannen.
Zo werden bij voorbeeld op het hoogtepunt van de winterwerkloos-
heid — op 31 januari 1965 — in de Bondsrepubliek slechts 286.000
werklozen geteld (1,3 % van de beroepsbevolking). Tegenover dit
aantal werklozen stonden 563.000 open plaatsen, zodat zelfs op het
hoogtepunt van de winterwerkloosheid het aantal open plaatsen twee­
maal zo groot was als het aantal werklozen. Bovendien zij erop gewe­
zen dat in het voorjaar van 1965 in de Bondsrepubliek ongeveer een
miljoen buitenlandse arbeidskrachten was tewerkgesteld, hetgeen bete­
kent dat iedere 20ste werknemer in dek een buitenlan­
der was. Hieruit blijkt hoezeer de vraag naar arbeidskrachten in de
Bondsrepubliek zich tot over de grenzen deed gevoelen.
Rekening houdend met deze gang van zaken zou men terecht de
vraag kunnen stellen of het thans nog wel verantwoord is dat door de
overheid bijzondere maatregelen voor het scheppen van arbeidsplaat­
sen worden genomen, dan wel of niet veeleer het tijdstip is aangebro­
ken om de steun die de staat tot dusver verleende ten behoeve van
bepaalde investeringen van het bedrijfsleven, te beperken of zelfs
geheel stop te zetten. In dit verband dient echter het volgende te
worden opgemerkt:
1. Uit de vermelde totale cijfers voor de Bondsrepubliek blijkt
niet dat binnen het gebied van de Bondsrepubliek nog aanzienlijke
regionale verschillen op de arbeidsmarkt bestaan. Zo waren er bij
voorbeeld op 31 december 1964 in het gebied Cham (Oberpfalz)
3.456 geregistreerde werklozen (11,6 % van het aantal werknemers).
Dit betekent dus dat in bepaalde delen van de Bondsrepubliek althans
in de winter het aantal arbeidsplaatsen stellig nog onvoldoende is.
Hierbij moet echter nog worden aangetekend, dat het niet zonder D 00 (2)
meer mogelijk is deze winterwerkloosheid in korte tijd door het schep­
pen van nieuwe arbeidsplaatsen in de industrie op te heffen. Voor
een groot deel gaat het bij deze werklozen om goed betaalde — in
de bouwnijverheid te werk gestelde — seizoenarbeiders, die in de
zomermaanden naar hun werk teruggaan en dus niet bereid zijn
continu het hele jaar door op een nieuwe arbeidsplaats te werken.
2. De Duitse statistiek betreffende de situatie op de arbeidsmarkt
telt de beroepsbevolking in haar woonplaats. Dit heeft tot gevolg,
dat de pendelaar die in een landelijk district woont, doch in een ver
verwijderd industriegebied werkt, in het landelijke district als tewerk­
gestelde wordt geregistreerd. Daardoor vertonen de landelijke distric­
ten in de statistiek een gunstiger beeld, dan met de werkelijkheid
overeenkomt. (Over de sociale vraagstukken die door het pendelen
over grote afstand worden opgeworpen, kan in dit korte bestek niet
worden gesproken.)
3. Voor het verkrijgen van een juist inzicht in de regionale
structuur van de Bondsrepubliek verdient het aanbeveling om naast
de arbeidsmarktstatistiek de zogenaamde industriële berichtgeving in
de beschouwing te betrekken. Deze statistiek telt de werknemers in de
industrie op de plaats van hun tewerkstelling. Zij geeft een beeld van
de aanzienlijke verschillen in het aantal beschikbare industriële ar­
beidsplaatsen in de verschillende gebieden. Zo ligt bij voorbeeld in
talrijke plattelandsdistricten de zogenaamde industriebezetting (het
aantal werknemers in de industrie per 1.000 inwoners) onder de 50,
tegen een gemiddelde van 143 in de gehele Bondsrepubliek. Dit houdt
geenszins in dat een lage industriebezetting op zichzelf een symp­
toom van een onbevredigende economische structuur is. Het geeft
echter te denken wanneer het bij voorbeeld een plattelandsdistrict
betreft, waar de kleine en zeer kleine landbouwbedrijven met lage
opbrengsten in de meerderheid zijn. Deze gebieden worden in de regel
gekenmerkt door een relatief laag nationaal produkt per hoofd van
de bevolking.
4. Sedert enkele jaren spelen in de openbare discussie de eenzijdig
gestructureerde gebieden, waarvoor men in de Bondsrepubliek de
term „probleemgebieden" bezigt, een belangrijke rol. In deze gebie­
den is weliswaar in vele gevallen het inkomensniveau en de levensstan­
daard volstrekt niet bijzonder laag, doch hun ontwikkeling wordt voor
een groot deel gekenmerkt door een relatief achterblijven — in vele
gevallen door stagnatie of zelfs door absolute achteruitgang; dit geldt
vooral wanneer de structuurbepalende economische sectoren te kampen
hebben met moeilijke problemen op lange termijn (zoals bij voor­
beeld de kolenmijnindustrie). D 00 (3)
De algemene en nagenoeg ononderbroken opwaartse tendens van
de economie, welke in de Bondsrepubliek sedert de geldzuivering
(1948) valt waar te nemen, heeft er stellig toe bijgedragen dat de
genoemde problemen en moeilijkheden in vele gevallen werden ver­
zacht of ten dele uit de weg werden geruimd. De sedert jaren heersen­
de volledige werkgelegenheid en de bijzonder gespannen situatie
van de arbeidsmarkt in de sterk geïndustrialiseerde gebieden bracht
veel ondernemers er toe filiaalbedrijven in de economisch zwakke
gebieden te vestigen, ten einde de aldaar beschikbare (of zelfs ver­
moede) „stille reserves" aan arbeidskrachten uit te putten. Vele onder­
nemers besloten ook hun hele bedrijf over te plaatsen naar deze gebie­
den. Deze tendensen waren echter niet sterk genoeg om de oneven­
wichtige regionale ontwikkeling in de Bondsrepubliek, welke sedert
het begin van de industrialisatie valt waar te nemen, in voldoende
mate tegen te gaan. De overheid (dat wil zeggen „Bund" en „Län­
der") beschouwt het derhalve als zijn taak om, ook bij de heersende
volledige werkgelegenheid, de economisch zwakke gebieden te steu­
nen in hun streven naar versterking van hun economische kracht —
met name bij de consolidatie en uitbreiding van de bestaande en het
aantrekken van nieuwe bedrijven. De ervaring leert dat een gunstige
en stabiele conjunctuur de beste voorwaarden biedt voor een succes­
rijk regionaal structuurbeleid, daar zij de ondernemers aanspoort
tot een grotere investeringsactiviteit. Een duidelijk aan de dag treden­
de algemene investeringsbereidheid vergemakkelijkt vanzelfsprekend
ook het besluit om buiten de concentratiegebieden te investeren. Rela­
tief kleine stimulansen van de overheid zijn dan reeds voldoende
voor het doen van investeringen, die bij een slecht conjunctureel kli­
maat nooit tot stand zouden zijn gekomen.
Anderzijds blijkt het noodzakelijk uit de sedert enkele jaren
ononderbroken heersende volledige werkgelegenheid bepaalde conse­
quenties te trekken voor de praktische tenuitvoerlegging van het
regionale economische beleid. Met name dienen de gevolgen van de
vestiging van een grote industriële onderneming voor de arbeidsmarkt
van een bepaald gebied zorgvuldig te worden onderzocht. Momenteel
bestaat ook in de economisch zwakke en eenzijdig gestructureerde
gebieden schaarste aan geschoolde arbeidskrachten. De aldaar geves­
tigde ondernemers klagen dat deze toch al schaarse arbeidskrachten
naar andere gebieden trekken, waar hun aantrekkelijker arbeidsplaat­
sen en — wat soms nog belangrijker schijnt te zijn — betere algemene
levensomstandigheden worden geboden (mogelijkheden voor oplei­
ding en promotie in het bedrijf, ruimere faciliteiten van iedere aard
in de openbare en de particuliere sector). De betrokken ondernemers D 00 (4)
aanvaarden het vanzelfsprekend niet zonder meer dat een met over­
heidssteun gevestigd groot bedrijf hun van de ene dag op de andere
de toch al schaarse geschoolde arbeidskrachten wegneemt.
Het regionale economische beleid ziet zich dus in de Bondsrepu­
bliek gesteld voor een op het eerste gezicht paradoxe situatie: aan
de ene kant eisen de tussen de verschillende gebieden bestaande ver­
schillen in economische kracht en levensstandaard het scheppen van
meer produktieve en daardoor meer winstg