Légende de Kena - article ; n°1 ; vol.104, pg 79-91

Kaoro Gilmore

Description

Journal de la Société des océanistes - Année 1997 - Volume 104 - Numéro 1 - Pages 79-91
13 pages
Source : Persée ; Ministère de la jeunesse, de l’éducation nationale et de la recherche, Direction de l’enseignement supérieur, Sous-direction des bibliothèques et de la documentation.

Informations

• Publié par: JOURNAL_DE_LA_SOCIETE_DES_OCEANISTES
• Publié le: 01 janvier 1997
• Nombre de lectures: 53
• Langue: Français
• Poids de l'ouvrage: 1 Mo

Extrait

Kaoro Gilmore
Henri Lavondès
Légende de Kena
In: Journal de la Société des océanistes. 104, 1997-1. pp. 79-91.
Citer ce document / Cite this document :
Gilmore Kaoro, Lavondès Henri. Légende de Kena. In: Journal de la Société des océanistes. 104, 1997-1. pp. 79-91.
doi : 10.3406/jso.1997.2015
http://www.persee.fr/web/revues/home/prescript/article/jso_0300-953X_1997_num_104_1_2015MISCELLANEES
Légende de Kena
par Kaoro GILMORE
traduction et notes de Henri LAVONDÈS
Ha'akehai o Kena Tiahe'eiHavai'i mate pho'e haka'ua ?
— 'E Tiahe'eiHavai'i mate, poho'e ?
16. 'Ua too te au o Tupeue : Te kui o Kena, 'o Tiahe'eiTa'aoa. 'Ua mate. Ua — Ta'u vehine ! paha te inoa Tiahe'eiHavai'i. 2. Ua tihe Tupeue mete — Ta'u aahana ! ka'ioi. 'I te poo, 'u ko'ina 'aatou. 3. 'Ua he'e te koonini 17. 'A tahi 'a u'u 'i to he fa'e me te ka'ioi 'i te ko'ina. o te 'eo o Tupeue me te ka'ioi 'i Havai'i to he pue'ina o
Tiahe'eiHavai'i. 'U meta'o Tiahe'e : 'aa te 'enana
po'ea oko. 4. 'A tahi 'a to'o 'i too ia 'ahutaa me te 18. Mea koa too aa'ua noho, 'ua tupu te tama 'i 'oto
ka'eu, 'ua fîti. 'I te poo, 'ua tihe io na tupuna 'i to he Tiahe'e, e tamaa'oa, 'o Kena. 19. 'Ua tupu te moo'ii 'i
vao 'o te 'ea. 5. 'Ua vave na tupuna 'i too 'aaua 'oto Atina'u, 'o Tefio. 'Ua ke'i Kena ; ua ke'i Tefio. 20.
mo'upuna : 'Ua he'e Kena i te tai hoko. 'Oia anatu taa ia hana
— No te aha 'oe nei ? paotuu te 'aa, e tai 21. Poopoou'i ua he'e,
6. 'U pe'au te mo'upuna : ma'uo'ioi 'a tahi a tihe ; Te hana 'a Tefio paotuu te
— Hiti mai au 'i ta'u aahana noho Tupeue. ma'uo'io'i, e taha anatu ia Kena ha'akoana. 22. la tihe
7. 'U pe'au na tupuna : Kena o tema'uo'io'i, 'i na he poo i tai o Ta'aoa, 'u
— 'A moe taatou 'iinei, epoo te he'e. anaunau :
— E pua i o'otii, e pua i o'otaa ! 'Ua kaka te tama a 8. 'I te o'io'i, 'ua fiti na tupuna 'i te keka'a 'imi. 9. T
te o'io'i, 'ua hana 'i hua keka'a 'i to he vaka. 'U Tiahe'e i tai o Taipukehu.
hakamoe 'i te mo'upuna 'i 'oto o hua va'a keka'a. 10. 23. A tahi'a tuu te na'u tai, me hoko o Kena ma 'una
'E to'u poo, 'a tahi 'a tuu, 'ua he'e 'i te vai kaukau. o hua na'u tai, mete tau 'i uta. Ua to'o 'i too ia papa, ua
Tihe mai, 'a tahi 'a tapi na tupuna 'i too 'aaua 'ave 'i 'oto o te ma'a poohue. 'Ua fiti io na tupuna 'i uta
mo'upuna me te 'aeutaa, me te 'ahutaa, pa'ekaha, o Ta'aoa. 'U pe'au te kui 'i te tama :
pavahina, omu'o to he pua'ina, to'oto'o pio'o 'i te — 'E aha 'oe nei e taha anatu ma no he tai, 'aa'o'e
'ima. 1 1 . 'U ti'ohi na tupuna me te pe'au : taha atu me tahipito tau po'ea 'i to he fa'e patu ti'i ?
— Po'otu 'oe too maaua mo'upuna ! 25. 'Aa'o'e e hakaono mai Kena. E he'e anatu 'i te
tai hoko ; paotuu te ma'uo'io'i e taha anatu Tefio e 12. 'Eeia Tupeue e ko'ina nei 'i tai o Ta'aoa me taa ia hano anatu ia Kenia, 'aa'o'e i ko'ana. 26. Tihe ana ka'ioi. T te ahiahi, 'ua tihe Tiahe'e. 13. 'Ua 'ite te Tefio, ua na'o Kena. 'A tahi 'a patu na tupuna i too ka'ioi, 'u pe'au ia Tupeue : 'aaua mo'upuna 'i te ti'i. — 'A te vehine po'otu o'o ! 'Oai tee'aa vehine ?
'U tata'e'a mai, 'a tahi 'a hano Tupeue, 'u pe'au :
— Uiui a vehine 'oai. 27. 'Ua fa'i te ko'ina 'a Toke'e me te ka'ioi. Me te
he'e o Tefio 'i te ti'ohi. Ua 'ite Toke'e ia Tefio, 14. 'U pe'au atu te vehine :
— Na'u te ku'akaui na te manihi'i ? Uiui a 'enata 'ua to'o, 'ua noho 'aaua. 'U ko'ina 'aatou 'i te poo. 28.
'oai. E ko'ina nei 'aatou, 'ua tihe Kena ma vaho o te fa'e.
— 'Aa'o'e i 'ave atu na e te tona'i'e 'o Tupeue ? 'Ua ui ia Tefio 'a u'u mai 'i vaho. " U pe'au Kena :
— 'E mimi tata to'u vehine. 15. 'U pe'au atu te vehine :
— 'Aa'o'e i 'ave atu na e te ton'ae'ae 'o Tiahe'eiHav 29. 'U ha'ate'e'a Tefio ; 'u pe'au Tefio :
— Ha'afatea 'ootou, au atu au 'i te mimi. ai'i ? 80 SOCIETE DES OCEANISTES
30. 'U pe'au Toke'e : — 'A hua haka'ua. Me he mea 'aa'o'e i koana,
— 'A u'u 'e 'ua vehine mea tia'i ia Tefio. 'oo'ua too te ao maa'ama, 'o au too Havai'i.
3 1 . Me te u'u to'o'ua vehine. Ua pao te mimi, 'u hua 57. 'A tahi 'a hua haka'ua 'aaua. 'Ua tihe 'i te fafa 'o
'i 'oto 'o te fa'e. 'Ua ui haka'ua Kena : te ana. 'Aa'o'e i a'a. 58. 'Ua tomo te tuehine 'eo marna
— Tuutae tata to'u vehine. 'i 'oto Tefio. 'U pa'ea Tefio. 'U haka'a ia Kena :
32. 'U ha'ate'e'a haka'ua Tefio me te pe'au : — Kena, 'a he'e 'oe e tahi mea vai. 'Eia mate au.
— Ha'afatea 'ootou. 'A tahi a tu'u mate e tuutae. 59. 'Ua tuu Kena, 'ua he'e 'i te vai. 'U ta'a te 'eo :
33. 'U pe'au Toke'e : — Fatifati mai te vehie, 'ua kakaa, e Kena, 'ua mate
— Tu'u mai te 'ima too vehine !
'Ua tu'u Tefio i te 'ima. 34. A tahi 'a fiti'i me te tou'a 60. 'Ua hua Kena. 'U pe'au te vehine :
kaha me te u'u 'i vaho 'i te poo. 35. Me te to'o 'o Kena — 'E hua mai ! 'Eia mate au !
'i te vehine. 'U vevete 'i te tou'a mei te 'ima 'o Tefio, 'u 61. 'U hua haka'ua Kena. 'l 'avei me te Tiahe'e. 'U
fiti'i 'i na he tumu aoa. Me te pe'au : pe'au 'i 'una te tama :
— Te tumu aoa nei, ia pe'au mai Toke'e " Tefio ", 'a 'E he'e mai. 'Ua mate too vehine. 'A pau 'a hua.
oo atu 'oe. 62. Tihe atu 'aaua, 'ua mate. 'U pe'au :
'U pe'au te tumu aoa : — 'A to'o te vehine.
— Ee: 63. 'Ua to'o Kena, 'ua tau, me te he'e. 'Ua tihe io te
37. 'U fiti 'aaua 'i to he fa'e pua'a. 'A tahi vevao fa'e 'o te kui, 'ua tu'u 'i to he papa me te toi 'i no he fa'e.
Toke'e 'i te vehine : 64. 'U pe'au Kena 'i te 'ui :
— Tefio ! — 'Eenaa 'a he'e au io Tefe'ua.
38. 'Ua oo hua tuma aoa : Me te he'e.
— Oo!
39. 'U pe'au haka'ua Toke'e : 66. 'Ua tihe io Tefe'ua. Me te moo'ii, 'o Uatahi. 'U — Tefio 'a u'u mai
pe'au Tefe'ua ia Kena : 40. 'U pe'au Tefio : — Uiuia 'enata 'oai ? — 'Aa'o'e i pao to'u tuutae. 67. 'U pe'au Kena : 41. 'U pe'au Toke'e : — Na'u te ku'akaui, na te manihi'i ? — 'A te tuutae koa o'o ! 'A tahi 'enata 'a u'u 'oe 'a 68. 'U pe'au Tefe'ua : ti'ohi. — 'Aa'o'e 'ave tu na e te tona'i'e 'o Tefe'ua ? 42. 'Ua u'u tiitahi 'enata, 'u ti'ohi : 'aa'o'e mea. 'U —i ave atu na e te tona'ae'ae 'o Kena ? fiti'ia 'i na he tumu aoa te tou'a. — Kena ma hea mai 'i kau anamai, ee te hakaa'iki ?
nai 'oe ? 43. A tahi 'a vevao Toke'e 'i na tuehine mate. Mete — 69. Na Tiahe'eiHavai'i mate poho'e, Tiahe'eiHa- tihe mai na tuehine. 'U pe'au Toke'e ; vai'i mate poho'e ; 'ua too te au 'o Tupeue, 'i faanau — 'A hano 'ooua 'a 'imi 'i tu'u vehine ; mai au. 44. 'A tahi 'a 'imi na tuehine ia Tefio. 'Ua tihe 'i to he 70. 'A tahi 'a ha'afifi Tefe'ua 'i te i'aamutu. 'A tahi 'a fa'e 'o te pua'a. 45. 'U tiehi 'i te pua'a mei io te fa'e. 'Ua pe'au te motua i te i'aamutu : hiki te pua'a mei 'oto 'o te fa'e. 46. 'U pe'au Tefio ia — 'E aha too 'oe hia 'i tihe mai ai ? Kena : 71. 'U pe'au te i'aamutu : —E hoa, 'e 'enata ! 'Aa'o'e taaua 'e mau 'iinei. — Hano mai au 'i ta'u vehine io 'oe. 47. 'Ua hiki 'aaua 'i na he tuaivi. 'Aa'o'e 'i moe, 'ua Me te noho 'o Kena me Uatahi. tihe na tuehine 'o Toke'e. 48. la tani te 'ooma'o :
" kookii, kookii ! ", 'u pe'au Tefio ia Kena :
— 'Aa'o'e taaua 'e moe 'iinei, e tu'u aahana, 'e 72. 'I tiitahi 'aa 'ua hoe 'aaua 'i te atu feu. 'U
'enata teenei ! ha'amoe Tefeua 'i te kohe 'i na he 'iato va'a. 73. 'U
49. 'Ua ao te maa'ama. 'Ua hiki mei