Thomas of Sutton, O. P. (end) - article ; n°43 ; vol.37, pg 219-233

D. E.Sharp

Description

Revue néo-scolastique de philosophie - Année 1934 - Volume 37 - Numéro 43 - Pages 219-233
15 pages

Informations

• Publié par: REVUE_NEO-SCOLASTIQUE_DE_PHILOSOPHIE
• Publié le: 01 janvier 1934
• Nombre de lectures: 21
• Langue: Latin
• Poids de l'ouvrage: 1 Mo

Extrait

D. E. Sharp
Thomas of Sutton, O. P. (end)
In: Revue néo-scolastique de philosophie. 37° année, Deuxième série, N°43, 1934. pp. 219-233.
Citer ce document / Cite this document :
Sharp D. E. Thomas of Sutton, O. P. (end). In: Revue néo-scolastique de philosophie. 37° année, Deuxième série, N°43, 1934.
pp. 219-233.
doi : 10.3406/phlou.1934.2880
http://www.persee.fr/web/revues/home/prescript/article/phlou_0776-555X_1934_num_37_43_2880Thomas of Sutton, 0. P.
(End) *
Natural Theology
Sutton is in agreement with the majority of his contemporaries
when he concludes that God is « summa simplicitas et pura actua-
litas ». He supports his conclusion thus :
Manifestum est quod Deus non est compositus ex materia et
forma, si enim esset sic compositus, materia eius participaret for-
mam et esset perfectus per suam formam et bonus per earn, et
ita esset bonus per participationem, et per consequens non esset
primum bonum quia bonum per essentiam est prius quam bonum
per participationem. Eodem modo probatur necessario quod Deus
non sit compositus ex forma et esse ; illud enim quod habet esse
et non est esse est ens per participationem, sicut illud quod habet
ignem et non est ignis est ignitum per participationem. Si igitur
Deus non sit suum esse, erit ens per participationem et non per
essentiam ; non erit ergo primum ens, quod falsum est. Nec etiam
potest dici quod Deus sit forma vel essentia in qua sit aliqua per-
mixtio potentiae, quia actus simpliciter prior est potentia ; ergo
actus purus est prior quam actus permixtus potentiae. Deus autem
est primum ens ; ergo est purus cui nihil admiscetur de
potentia (Quaest. 34, f. 336vb).
Among the more venturesome contemporaries of Sutton who
refused to think of God as pure actuality and insisted on ascri
bing to Him passive potencies was Henry of Ghent (cf. Sum.,
Art. 35, q. 2, and Art. 59, q. 2) against whom Sutton directed
his Quodl. I, q. 1, entitled « Utrum in Deo sit ponere aliquas
potentias passivas ». I shall transcribe most of this quaestio, be
ginning on f. 154va :
* Cf. Revue néoscolastique, t. 36, février 1934, pp. 332-354; t. 37, mai 1934,
pp. 89-104. 220 D. E. Sharp
Respondeo dicendum quod secundum Augustinum, 5 De Trini-
tate (P. L. 42, 912), « Quisquis Deum cogitât, etsi non potest omni
modo invenire quid sit, pie tamen caveat quantum potest, aliquid
de illo sentire quod non sit ». Propter hoc tenendum est quod in
Deo nulla est potentia passiva quia nihil imperfectionis est Deo
attribuendum. Potentia autem passiva est tantum eius quod de se
caret aliqua perfectione ; quod enim patitur recipit perfectionem
eius a quo patitur quia agens causât in patiente suam similitudi-
nem. Omne igitur quod habet potentiam passivam recipit ab alio
suam perfectionem et per consequens de se est imperfectum. Deus
autem est perfectissimus habens in se perfectiones omnium gene-
rum, non solum quae sunt in creaturis, sed omnia quae possunt
intelligi ab intellectu suo qui est infinitus. Ergo omnis potentia pas
siva omnino et absolute a Deo removenda est.
Hoc etiam auctoritatibus sanctorum confirmatur qui inter alias
proprietates Dei ponunt Eum impassibilem, incommutabilem om
nino ; et etiam philosophi hoc ponunt quod sit purus actus,
nino immobilis. Si autem in Eo esset potentia aliqua passiva, Ipse
esset passibilis et mutabilis. Idem enim est habere potentiam pas
sivam et esse passibile. Unde omnino vitandum est tamquam err
oneum ponere in Deo potentiam passivam. Fuit tamen positio ali-
cuius et relicta est in scriptis quod in Deo sunt multae potentiae
passivae. Cuius positionis auctor licet earn verbis inordinate et in-
caute prolatis posuerit tamen intellectum erroneum non habuit quia
illas potentias passivas dixit stare cum summa perfectione et nihil
ponere imperfectionis. Ponit * enim sic, quod cum potentia pas
siva dicatur relative ad actum quod suscipit et quo perficitur, hoc
convenit intelligi dupliciter. Uno modo ut potentia et actus diffé
rant secundum rem et non sola ratione, sicut convenit in creaturis
sicut materia prima se habet ad formam. Alio modo ut potentia et
actus différant sola ratione, ita quod nulla transmutatione ducatur
potentia ad actum quia potentia est ipse actus. Loquendo de po
tentia passiva primo modo non est in Deo, sed solum in re mo-
bili et transmutabili composita. Sed potentiam passivam secundo
modo dictam necesse est in Deo ponere et respectu actus ut ha-
bitus cuius sunt bonitas et sapientia, et respectu actus qui est ope-
ratio generari et spirari : potest enim Deus esse sapiens
et bonus et Filius potest generari et Spiritus Sanctus potest spi
rari... Ad hoc adducit très rationes. Prima est quia secundum Phi-
losophum 9 Met. illud quod non habet potentiam ut sit, non est
aut erit, quod enim non habet potentiam ut ambulet non ambulat
nee ambulabit. Unde cum Deus sit sapiens et bonus, necesse est
dicere quod habeat potentiam respectu sapientiae et bonitatis, et
similiter cum Filius generetur, necesse est quod habeat potentiam
ut generetur et haec est potentia passiva. Haec est una ratio sua.
1 The relevant passage in HENRY is Sum., Art. 35, q. 2, n. 8. Thomas of Sutton 221
Alia est ista. Non est ponere actionem sine passione sibi corres-
pondente quia correlativa sunt, sicut agens et patiens : sed in Deo
est actio ad intra sine omni transmutatione, scilicet generare et spi-
rare ; ergo est ibi passio et per consequens potentia passiva sine
omni transmutatione. Tertia ratio est ista. Philosophus dicit in
9 Met. quod potentia et actus dicuntur non solum in rebus mobi-
libus sed etiam in immobilibus, sicut in mathematicis quae sunt
abstracta a motu. Cum igitur in Deo sit actus, erit in Se potentia,
non obstante quod sit immobilis.
Ista positio non potest stare sed deficit multipliciter. Primo
non est verum quod potentia passiva ad actum et actus ipse
quisque différant sola ratione sicut in Deo, quia, sicut dictum
est, passibile dicitur quod habet potentiam passivam. Si igitur
in Deo est potentia passiva difïerens ab actu sola ratione, vere
diceretur Deus esse passibilis et per consequens mutabilis, quod
falsum est. Augustinus 5 De Trinitate (P. L. 42, 912) : « Intelliga-
mus Deum, si possumus, quantum possumus, sine qualitate bonum,
sine quantitate magnum, et paulo post, sine ulla sui mutatione mu-
tabilia facientem, nihilque patientem ». In ista auctoritate, ubi Aug
ustinus principaliter intendit dicere quid Deo sit tribuendum et
quid non, removet ab Eo esse patientem tanquam aliquid quod
non est sentiendum de Deo... Et in eodem libro, c. 11 (P. L. 42,
917) dicit a Quod ad faciendum attinet, fortassis de solo Deo veris-
sime dicatur : solus enim Deus facit et ipse non fit, neque patitur
quantum ad eius substantiam pertinet qua Deus est ». Et Iohannes
Damascenus 1° lib. Sent., 8 c, dicit Deus sine tempore ens et sine
principio et impassibilis et influxibilis et incorporeus. Si igitur Deus
nihil patitur sed est impassibilis, ergo nullam potentiam patiendi
habet. Tu dices forte quod Deus est impassibilis per privationem
passivitatis quae est in creaturis, est tamen passibilis alio modo.
Contra. Eadem ratione posset dici iniustus per privationem iusti-
tiae quae est in creaturis, et multae taies imperfectiones diceren-
tur de Deo quae omnia longe sunt ab eius natura.
Rationes vero quibus probat propositionem non est difficile
solvere. Cum enim dicit quod Deus potest esse sapiens et bonus,
ergo habet potentiam ad sapientiam et ad bonitatem, dicendum
quod non omne quod dicitur possibile est possibile per potentiam
passivam vel activam, sicut dicit Philosophus 5 Met. et 9. Nam in
logica aliqua dicuntur possibilia non per talem potentiam, sed quia
sunt actu necessaria, omne enim quod est, possibile est esse etiam
si sit necessarium. Unde ad necesse esse sequitur possibile esse,
ut dicitur libro Peryar. Et sic dicitur quod Deus potest esse sapiens
et bonus, quia necesse est eum esse sapientem et bonum. Unde
respectu talium actuum non est potentia in Deo, et eodem modo generari et spirari nulla est potentia ponenda ; non enim
per aliquam passivam potentiam dicitur quod Filius potest gener
ari, sed quia actu necesse est ipsum generari. Ita quod potentia 222 D. E. Sharp
qua dicimus Deum Filium posse generari non est aliud quam né
cessitas accipiendi esse a Patre.
Sed tu quaeres quare non potest ilia actualis nécessitas vocari
potentia passiva ex quo Filius generatur passive, sicut Pater gene-
rat active, ita quod auferatur quicquid imperfectionis est in crea-
turis quod significatur nomine potentiae passivae et attribuatur Deo
solum quantum ad id quod est perfectionis. Et ego respondeo quod
passivum nihil perfectionis importât in creaturis, immo quantum ad
sui rationem importât imperfectionem. Nomine passivi duo signan-
tur vel receptibilitas vel mutabilitas et relatio ad actum. Manifes-
tum est autem quod receptibilitas et mutabilitas ad imperfectionem
pertinent ; similiter quantum relationem aliud relationem (sic !) ip-
sam importât imperfectionem. Dicitur enim passiv