Aisti ar an Nua-Ghaeilge

Doyle Aidan

Description

Contributions to Modern Irish linguistics dedicated to the late Prof. Breandan O Buachalla in 2006 by distinguished former students. Sadly Prof. O Buachalla passed away in 2010.

IMPORTANT NOTE: Please note that all the contributions are written in the Irish language; there is no English language version of the texts. Contents are as follows:

BRIAN O CATHAIN Gaeilge Inis Oirr agus Gaeilge Chontae an Chlair; ROIBEARD O MAOLALAIGH Coibhneas idir consan (dh/gh) agus guta i stair na Gaeilge; MAIRTIN O MURCHU Tuilleadh beag faoin 2u iolra den Mhodh Ordaitheach; MAIRE NI CHIOSAIN Meath na Gaeilge i gCleire; CONCHUR O GIOLLAGAIN Gneithe de stair theorainn na Gaeltachta; JOHN WALSH On bhforbairt thionsclaioch go dti an phleanail teanga - eabhloidiu Udaras na Gaeltachta; AIDAN DOYLE An fhai cheasta leanunach sa Nua-Ghaeilge; JAMES MCCLOSKEY Deantus an chlasail i gcanuinti na Gaeilge; NANCY STENSON Ar scath a cheile - an Ghaeilge, an Bearla agus an briathar faigh; PEADAR MAC CUILLINN Gneithe de na focail suairc agus suairceas sa 18u haois.

Sujets

• Irish language

Informations

• Publié par: Cois Life
• Date de parution: 31 mars 2006
• Nombre de lectures: 0
• EAN13: 9781908057389
• Langue: Irish

Extrait

Aistí ar an Nua-Ghaeilge in ómós do Bhreandán Ó Buachalla
Aistí ar an Nua-Ghaeilge in ómós do Bhreandán Ó Buachalla
curtha in eagar ag
Aidan Doyle agus Siobhán Ní Laoire
C OIS L IFE Baile Átha Cliath 2006
© Na hÚdair 2006 Foilsithe ag Cois Life Teoranta ISBN 1 978 1 901176 68 1
Gach ceart ar cosaint. Ní ceadmhach aon chuid den fhoilseachán seo a atáirgeadh, a chur i gcomhad athfhála ná a tharchur ar aon mhodh ná slí, bíodh sin leictreonach, meicniúil, bunaithe ar fhótachóipeáil, ar thaifeadadh nó eile gan cead a fháil roimh ré ón bhfoilsitheoir.

Tá Cois Life buíoch de Bhord na Leabhar Gaeilge agus den Chomhairle Ealaíon as a gcúnamh lena gclár foilsitheoireachta. Tá na heagarthóirí buíoch as an tacaíocht airgeadais a fuarthas ó Choláiste na nEalaíon, an Léinn Cheiltigh agus na nEolaíochtaí Sóisialta, Ollscoil na hÉireann, Corcaigh.
Clúdach: Alan Keogh Grianghraf (lch. 20): Traolach Ó Buachalla Clóbhualadh: Betaprint, Baile Átha Cliath
C LÁR
Clár Comhghairdis
Leabharliosta Bhreandáin Uí Bhuachalla
Réamhrá
Na hÚdair
Giorrúcháin
A. Stair na teanga, canúineolaíocht
B RIAN Ó C ATHÁIN
Gaeilge Inis Oírr agus Gaeilge Chontae an Chláir: roinnt snáithí coiteanna
R OIBEARD Ó M AOLALAIGH
Coibhneas idir consan (dh / gh ) agus guta i stair na Gaeilge
M ÁIRTÍN Ó M URCHÚ
Tuilleadh beag faoin 2ú iolra den Mhodh Ordaitheach
B. Sochtheangeolaíocht
M ÁIRE N Í C HIOSÁIN
Meath na Gaeilge i gCléire
C ONCHÚR Ó G IOLLAGÁIN
Gnéithe de stair theorainn na Gaeltachta: coimhlint idir dhá riachtanas
J OHN W ALSH
Ón bhforbairt thionsclaíoch go dtí an phleanáil teanga: éabhlóidiú Údarás na Gaeltachta
C. Struchtúr gramadúil na teanga
A IDAN D OYLE
An fhaí chéasta leanúnach sa Nua-Ghaeilge
J AMES M C C LOSKEY
Déantús an chlásail i gcanúintí na Gaeilge
N ANCY S TENSON
Ar scáth a chéile: an Ghaeilge, an Béarla agus an briathar faigh
D. An teanga liteartha
P EADAR M AC C UILLINN
Gnéithe de na focail suairc agus suairceas sa 18ú haois
C LÁR C OMHGHAIRDIS
P AOLO A CQUAVIVA , Roinn na hIodáilise, Coláiste na Ollscoile, BÁC
A NDERS A HLQVIST , Helsingfors, An Fhionlainn
R OLF B AUMGARTEN , Glenvara Park, Dublin
E ITHNE B HREATHNACH , Carraig Ruacháin, Co. Chorcaí
B ETH A. B LAND , Dept of Irish Language and Literature, University of Notre Dame, USA
A NGELA B OURKE , Roinn na Nua-Ghaeilge, Coláiste na hOllscoile, BÁC
B RENDAN B RADSHAW , Baile an Mhuilinn, BÁC
D IARMUID B REATHNACH , Bré, Co. Chill Mhantáin
N EIL B UTTIMMER , Roinn na Nua-Ghaeilge, Coláiste na hOllscoile, Corcaigh
S EAMUS D EANE , Keough Institute for Irish Studies, University of Notre Dame, USA
G EARÓID D ENVIR , Scoil na Gaeilge, Ollscoil na hÉireann, Gaillimh
H UGH F OGARTY , Dept of Irish Language and Literature, University of Notre Dame, USA
W ILLIAM G ILLIES , Dept of Celtic and Scottish Studies, University of Edinburgh
C ATHAL G OAN , Dún Droma, BÁC
M ÁIRE H ERBERT , Roinn na Sean-Ghaeilge, Coláiste na hOllscoile, Corcaigh
C HRISTOPHER F OX , Keough Institute for Irish Studies, University of Notre Dame, USA
K EOUGH I NSTITUTE FOR I RISH S TUDIES , University of Notre Dame, USA
C IARÁN M AC AN B HAIRD , Asdill Row, BÁC
E OGHAN M AC A OGÁIN , An Chabrach, BÁC
M UIRIS M AC C ONGHAIL , Caisleán Nua, Co. Chill Mantáin
L IAM M AC C ON I OMAIRE , An Charraig Dhubh, BÁC
M ICHEÁL M AC C RAITH , Ollscoil na hÉireann, Gaillimh
P EADAR M AC C UILLINN , Dept of Irish Language and Literature, University of Notre Dame, USA
S EOSAMH M AC D ONNCHA , Bearna, Co. na Gaillimhe
G EARÓID M AC E OIN , Bearna, Co. na Gaillimhe
U ÁITÉAR M AC G EARAILT , Roinn na Gaeilge, Coláiste Phádraig, BÁC
C AOIMHÍN M AC G IOLLA L ÉITH , Roinn na Nua-Ghaeilge, Coláiste na hOllscoile, BÁC
T ARA M ACLEOD , Dept of Irish Language and Literature, University of Notre Dame, USA
L IAM M AC M ATHÚNA , Oifig an Chláraitheora, Coláiste Phádraig, BÁC
S ÉAMUS M AC M ATHÚNA , An Scoil Teangacha agus Litríochta, Ollscoil Uladh, Cúil Raithin
C IARÁN M AC M URCHAIDH , Roinn na Gaeilge, Coláiste Phádraig, BÁC
M ALACHY M CKENNA , Scoil an Léinn Cheiltigh, Institiúid Ard-Léinn Bhaile Átha Cliath
S ARAH M CKIBBEN , Dept of Irish Language and Literature, University of Notre Dame, USA
D AMIAN M CMANUS , School of Irish, Trinity College, Dublin
C AITLÍN M HIC C LÚIN , Roinn na Nua-Ghaeilge, Coláiste na hOllscoile, BÁC
J OHN A. M URPHY , Bóthar na Dúghlaise, Corcaigh
M ICHAEL M URPHY , Grand Rapids, Michigan, USA
M ÁIRE N Í A NNRACHÁIN , Roinn na Nua-Ghaeilge, Ollscoil na hÉireann, Má Nuad
A EDÍN N Í B HRÓITHE C LEMENTS , Kalmazoo, USA
M ÁIRE N IC A OIDH , f.ch. An Roinn Gnóthaí Eachtracha, BÁC
Ú NA N IC É INRÍ , Roinn na Gaeilge, Coláiste Mhuire gan Smál, Luimneach
M ÁIRÍN N IC E OIN , Roinn na Gaeilge, Coláiste Phádraig, BÁC
P RÓINSÉAS N Í C HATHÁIN , Bóthar Larchfield, BÁC
N ÓIRÍN N Í C HONGHAILE , TG4, BÁC
A ISLING N Í D HONNCHADHA , Roinn na Nua-Ghaeilge, Ollscoil na hÉireann, Má Nuad
M ÁIRÍN N Í D HONNCHADHA , Scoil na Gaeilge, Ollscoil na hÉireann, Gaillimh
M ÁIRÉAD N Í E ITHIR , Wilton Place, BÁC
R ÓISÍN N Í G HAIRBHÍ , Rannóg na dTeangacha, Ollscoil Luimnigh
M ÁIRÉAD N Í L OINGSIGH , Roinn na Nua-Ghaeilge, Coláiste na hOllscoile, Corcaigh
C LAIRE N Í M HUIRTHILE , Ionad na Gaeilge Labhartha, Coláiste na hOllscoile, Corcaigh
M ÁIRE N Í M HURCHÚ , Bré, Co. Chill Mhantáin
C AOILFHIONN N IC P HÁIDÍN , Dún Laoghaire, Co. BhÁC
M ÁIRE N Í S HÍOCHÁIN , Inchicore, BÁC
C OLM Ó B AOILL , University of Aberdeen, Alba
F EARGAL Ó B ÉARRA , An Spidéal, Co. na Gaillimhe
D ÓNALL Ó B RAONÁIN , Casla, Co. na Gaillimhe
S EAN T. O’B RIEN , Keough Institute for Irish Studies, University of Notre Dame, USA
T OMÁS Ó C ATHASAIGH , Celtic Dept, Harvard University, USA
S EÁN Ó C EARNAIGH , Foras na Gaeilge, BÁC
B REANDÁN Ó C ÍOBHÁIN , Ceann Trá, Co. Chiarraí
G EARÓID Ó C LÉIRIGH , Baile na nGabhar, BÁC
A NTOINE Ó C OILEÁIN , Gael-Linn, BÁC
S EÁN Ó C OILEÁIN , Roinn na Nua-Ghaeilge, Coláiste na hOllscoile, Corcaigh
T OMÁS Ó C ON C HEANAINN , Na Clocha Liatha, Co. Chill Mhantáin
B RIAN Ó C ONCHUBHAIR , Dept of Irish Language and Literature, University of Notre Dame, USA
B REANDÁN Ó C ONCHÚIR , Béal Átha an Cheasaigh, Co. Chorcaí
P ROINSIAS Ó C ONLUAIN , Cluain Tarbh, BÁC
A ILBHE Ó C ORRÁIN , University of Ulster, Doire
B REANDÁN Ó C RÓINÍN , Roinn na Gaeilge, Coláiste Mhuire gan Smál, Luimneach
B RIAN Ó C UÍV , Teach Mór Thoir, Indreabhán, Co. na Gaillimhe
P ÁDRAIG Ó D ÁLAIGH , An Oifig Logainmneacha, BÁC
S ÉAMAS Ó D IREÁIN , Sráid Doiminic, Gaillimh
L IAM Ó D OCHARTAIGH , Oifig an Oideachais Idirnáisiúnta, Ollscoil Luimnigh
B RIAN Ó D ONNCHADHA , Ionad na Gaeilge Labhartha, Coláiste na hOllscoile, Corcaigh
T HOMAS J. O’D ONNELL , Naperville, Illinois, USA
P ROINSIAS Ó D RISCEOIL , Gallows Hill, Cill Chainnigh
S EÁN Ó D UINNSHLÉIBHE , Roinn na Nua-Ghaeilge, Coláiste na hOllscoile, Corcaigh
P ÁDRAIG Ó F IANNACHTA , An Daingean, Co. Chiarraí
M ÍCHEÁL Ó F LAITHEARTA , Celtic Section, Dept of English, University of Uppsala,
D IARMUID Ó G IOLLÁIN , Roinn an Bhéaloidis, Coláiste na hOllscoile, Corcaigh
M ÁIRE agus M ICHEÁL Ó G RUAGÁIN , Baile Gháire, BÁC
D ONNCHA Ó H A ODHA , Scoil na Gaeilge, Ollscoil na hÉireann, Gaillimh
T ADHG Ó H I FEARNÁIN , Rannóg na Gaeilge, Ollscoil Luimnigh
É AMONN Ó H Ó GÁIN , Cluain Dolcáin, BÁC
R OIBEARD Ó H U RDAIL , Gleann Maghair, Co. Chorcaí
B REANDÁN Ó M ADAGÁIN , Cill Cholgan, Co. na Gaillimhe
M ÍCHEÁL Ó M AINNÍN , Roinn na Gaeilge, Ollscoil na Banríona, Béal Feirste
C AOIMHÍN Ó M UIRIGH , Roinn na Sean-Ghaeilge, Coláiste na hOllscoile, Corcaigh
N IALL Ó M URCHADHA agus D ONNA T HORNTO n, Baile an Easpaig, Corcaigh
H ELEN Ó M URCHÚ , Cill Fhiontain, BÁC
L IAM P. Ó M URCHÚ , Roinn na Nua-Ghaeilge, Coláiste na hOllscoile, Corcaigh
M ÁIRTÍN Ó M URCHÚ , Cill Fhiontain, BÁC
M ICHEÁL Ó M URCHÚ , An Scoil Teangacha agus Litríochta, Ollscoil Uladh, Cúil Raithin
P ÁDRAIG Ó R IAIN , Roinn na Sean-Ghaeilge, Coláiste na hOllscoile, Corcaigh
M ÍCHEÁL Ó R ÍORDÁIN , Foras na Gaeilge, BÁC
M ICHELLE O’R IORDAN , Scoil an Léinn Cheiltigh, Institiúid Ard-Léinn Bhaile Átha Cliath
M ICHEÁL Ó S ÚILLEABHÁIN , Ollscoil Luimnigh
P ÁDRAIGÍN R IGGS , Roinn na Nua-Ghaeilge, Coláiste na hOllscoile, Corcaigh
R ICHARD C. S WEETMAN , Sioux Falls, South Dakota, USA
A LAN T ITLEY , Roinn na Gaeilge, Coláiste Phádraig, BÁC
J OHN T ULLY , Grand Rapids, Michigan, USA
S EÁN U A S ÚILLEABHÁIN , Roinn na Nua-Ghaeilge, Coláiste na hOllscoile, Corcaigh
Ú NA U Í B HEIRN , Acadamh Ríoga na hÉireann, BÁC
Ú NA U Í C HUINN , Cathair na Mart, Co. Mhaigh Eo
G EARÓIDÍN U Í L AIGHLÉIS , Mullach Íde, BÁC
R ÍONACH U Í Ó GÁIN , Plásóg Laighean, BÁC
U NIVERSITY OF G LASGOW L IBRARY , Scotland
T.K. W HITAKER , Stigh Lorcáin, BÁC
A RNDT W IGGER , Kónigswinter, An Ghearmáin
L EABHARLIOSTA B HREANDÁIN U Í B HUACHALLA
tiomsaithe ag M ÁIRE DE G RÁS
L EABHAIR
1962
Clár lámhscríbhinní Gaeilge sa Leabharlann Phoiblí i mBéal Feirste . BÁC: An Clóchomhar.
1968
I mBeál Feirste cois cuain . BÁC: An Clóchomhar.
1969
Peadar Ó Doirnín: amhráin . BÁC: An Clóchomhar.
1972
(le T. Ó Concheanainn agus P. de Brún) Nua-Dhuanaire I . BÁC: Institiúid Ardléinn Bhaile Átha Cliath.
1975
Cathal Buí: amhráin . BÁC: An Clóchomhar.
1976
Nua-Dhuanaire II . BÁC: Institiúid Ardléinn Bhaile Átha Cliath.
1988
Lillibulero: the new Irish song , (The Canon Rogers memorial lecture). St. Mary’s College: Belfast.
1996
Aisling Ghéar . BÁC: An Clóchomhar.
1998
An caoine agus an chaointeoireacht (Lúb ar phár 1). BÁC: Cois Life.
1999
History as myth: the return of the hero (The Parnell lecture 1998-1999), (Magdalene College occasional paper 20). Magdalene College: Cambridge.
2003
An teanga bheo: Gaeilge Chléire . BÁC: Institiúid Teangeolaíochta Éireann.
2004
Dánta Aodhagáin Uí Rathaille: reassessments (Irish Texts Society subsidiary series 15). BÁC: Irish Texts Society.
Le teacht
The Crown of Ireland . Gaillimh: Ce