Casglu Darnau'r Jig-so

Eleri James

Description

 Emeritus Professor Robert Maynard Jones (b. 1929), widely known as Bobi Jones, is a Welsh academic who learnt the language, transformed many attitudes within the literary establishment in Wales and remains a highly prolific author. A versatile and recognised master of poetry, prose and literary criticism, he is now in his seventies and maintains a high output of work. This study, written in the Welsh language, will begin with a brief biographical account outlining Jones' background, his early academic career and the main influences on his literary development, most notably that of Gustave Guillaume. His deep-rooted Calvinistic beliefs and his interface with a small group of Dutch theologians, that profoundly shaped his outlook, will also be discussed. The author aims to articulate these factors within the wider context of his pioneering theories of literary criticism and their repercussions for subsequent scholars. This will be the first attempt to harmonize the dichotomy between Jones' far reaching contributions to his field, his relative obscurity outside Wales and the deconstruction of his critical theories.

Sujets

• Literary Criticism

Informations

• Publié par: University of Wales Press
• Date de parution: 15 décembre 2009
• Nombre de lectures: 0
• EAN13: 9780708322475
• Langue: Welsh
• Poids de l'ouvrage: 8 Mo

Extrait

Casglu Darnau’r Jig-so

Y MEDDWL A’R DYCHYMYG CYMREIG

Golygydd Cyffredinol Gerwyn Wiliams

Cyfrolau’r gyfres dan olygyddiaeth gyffredinol John Rowlands:

1. M. Wynn Thomas (gol.),DiFfinio Dwy Lenyddiaeth Cymru(1995) 2. Gerwyn Wiliams,Tir Neb(1996) (Llyfr y Flwyddyn 1997; Enillydd Gwobr Goffa Ellis Griffith) 3. Paul Birt,Cerddi Alltudiaeth(1997) 4. E. G. Millward,Yr Arwrgerdd Gymraeg(1998) 5. Jane Aaron,Pur fel y Dur(1998) (Enillydd Gwobr Goffa Ellis Griffith) 6. Grahame Davies,Sefyll yn y Bwlch(1999) 7. John Rowlands (gol.),Y Sêr yn eu Graddau(2000) 8. Jerry Hunter,Soffestri’r Saeson(2000) (Rhestr Fer Llyfr y Flwyddyn 2001) 9. M. Wynn Thomas (gol.),Gweld Sêr(2001) 10. Angharad Price,Rhwng Gwyn a Du(2002) 11. Jason Walford Davies,Gororau’r Iaith(2003) (Rhestr Fer Llyfr y Flwyddyn 2004) 12. Roger Owen,Ar Wasgar(2003) 13. T. Robin Chapman,Meibion Afradlon a Chymeriadau Eraill(2004) 14. Simon Brooks,O Dan Lygaid y Gestapo(2004) (Rhestr Hir Llyfr y Flwyddyn 2005) 15. Gerwyn Wiliams,Tir Newydd(2005) 16. Ioan Williams,Y Mudiad Drama yng Nghymru 1880–1940(2006) 17. Owen Thomas (gol.),Llenyddiaeth mewn Theori(2006) 18. Sioned Puw Rowlands,Hwyaid, Cwningod a Sgwarnogod(2006) 19. Tudur Hallam,Canon Ein Llên(2007) (Enillydd Gwobr Goffa Ellis Griffith) 20. Enid Jones,FfugLen(2008)

Y MEDDWL A’R DYCHYMYG CYMREIG

Casglu Darnau’r Jig-so

Theori Beirniadaeth Lenyddol R. M. (Bobi) Jones

Eleri Hedd James

GWASG PRIFYSGOL CYMRU CAERDYDD 2009

h Eleri Hedd James, 2009

Cedwir pob hawl. Ni cheir atgynhyrchu unrhyw ran o’r cyhoeddiad hwn na’i gadw mewn cyfundrefn adferadwy na’i drosglwyddo mewn unrhyw ddull na thrwy unrhyw gyfrwng electronig, mecanyddol, ffotogopïo, recordio, nac fel arall, heb ganiatâd ymlaen llaw gan Wasg Prifysgol Cymru, 10 Rhodfa Columbus, Maes Brigantîn, Caerdydd, CF10 4UP.

www.gwasgprifysgolcymru.org

Mae cofnod catalogi’r llyfr hwn ar gael gan y Llyfrgell Brydeinig.

ISBN e-ISBN

978-0-7083-2246-8 978-0-7083-2247-5

Datganwyd gan Eleri Hedd James ei hawl foesol i’w chydnabod yn awdur y gwaith hwn yn unol ag adrannau 77, 78 a 79 Deddf Hawlfraint, Dyluniadau a Phatentau 1988.

Argraffwyd yng Nghymru gan Wasg Dinefwr, Llandybïe

Cynnwys

Rhagair Cyhoeddiadau allweddol Rhestr o dermau ac unigolion allweddol

1. Bywyd a gwaith R. M. (Bobi) Jones 2. Tafod 3. Cymhelliad 4. Mynegiant 5. Y Prosiect 6. Arddull Bobi Jones 7. Ymateb i waith Bobi Jones 8. Ymateb yn ennyn ymateb 9. Gosod y darn olaf

Mynegai

vii ix xi

1 21 54 96 122 151 170 213 247

267

I’m gfir, Jonathan Glanfield, sydd yn prysur ddarganfod ei Dafod newydd

Rhagair

Yn y gyfrol hon archwilir yr honiad a wnaed gan Bobi Jones ei fod wedi bod yn gweithio ers dros ddeng mlynedd ar hugain ar ‘brosiect’ mewn beirniadaeth lenyddol. Ceisir disgrifio a dadansoddi gwahanol haenau y ‘prosiect’ hwn yn unigol, cyn ystyried pa mor llwyddiannus ydynt, beth yw eu cyfraniad i’r drafodaeth Gymraeg am lenyddiaeth, a sut y mae’r gweddau unigol hyn yn cydweithio er creu yr hyn a eilw Bobi Jones yn ‘Feirniadaeth Gyfansawdd’. Mae’r gyfrol bresennol yn ffrwyth gwaith ymchwil a wnaethpwyd ar gyfer traethawd doethuriaeth. Cydnabyddaf yn ddiolchgar iawn imi dderbyn ysgoloriaeth ymchwil gan yr AHRC ar gyfer y gwaith hwn. Carwn ddiolch i Angharad Price am bob cymorth, caredigrwydd a chyfarwyddyd yn ystod fy nghyfnod fel myfyrwraig ymchwil yn Ysgol y Gymraeg, Prif- ysgol Caerdydd. Rhaid diolch yn ogystal i’r Athro Colin H. Williams am gytuno mor fodlon i gyfarwyddo’r gwaith ymchwil tra oedd Angharad ar gyfnod mamolaeth ac am bob diddordeb a ddangosodd yn y gwaith ers ei ddechreuadau. Hoffwn ddiolch yn ogystal i’r Athro Bobi Jones a’i wraig Beti am eu caredigrwydd dihafal tuag ataf. Mae eu diddordeb hwy ynof fi ac yn fy ngwaith wedi gwneud y prosiect hwn yn un gwir gyffrous. Diau fod y diolch pennaf i’m rhieni ac i’m brodyr bach, fodd bynnag, am adael i mi fyw gyda nhw am dair blynedd yn hwy na’r disgwyl ac am fod yn barod i drafod gwaith Bobi Jones hyd berfeddion.

Rhagair

vii

Cyhoeddiadau allweddol

Isod ceir rhestr o gyhoeddiadau beirniadol R. M. (Bobi) Jones sy’n ganolog i drafodaeth y gyfrol hon ac a ystyrir yn allweddol yn natblygiad ‘prosiect’ beirniadol Beirniadaeth Gyfansawdd. Rhestrir y rhain mewn trefn gronolegol er mwyn cynorthwyo’r darllenydd i olrhain datblygiad y prosiect hwn. Dylid nodi bod llunio rhestr o gyhoeddiadau fel hyn er mwyn dangos perthynas cyhoeddiadau â’i gilydd yn nodwedd ar yrfa Bobi Jones yntau a drafodir ym mhennod 5 y gyfrol hon.

System in Child Language, Cyfres ‘Welsh Studies in Education’, Volume 2 (Caerdydd, 1970). Tafod y Llenor: Gwersi ar Theori Llenyddiaeth(Caerdydd, 1974). Llenyddiaeth Gymraeg 1936-1972(Llandybïe, 1975). Llên Cymru a Chrefydd: Diben y Llenor(Abertawe, 1977). Seiliau Beirniadaeth: Cyfrol 1: Rhagarweiniad(Aberystwyth, 1984). Seiliau Beirniadaeth: Cyfrol 2: Ffurfiau Seiniol(Aberystwyth, 1986). Llenyddiaeth Gymraeg 1902-1936(Llandybïe, 1987). Seiliau Beirniadaeth: Cyfrol 3: Ffurfiau Ystyrol(Aberystwyth, 1987). Seiliau Beirniadaeth: Cyfrol 4: Cyfanweithiau Llenyddol(Aberystwyth, 1988). Cyfriniaeth Gymraeg(Caerdydd, 1994). Crist a Chenedlaetholdeb(Pen-y-bont ar Ogwr, 1994). Tair Rhamant Arthuraidd, Gydag Arolwg o Derfynau Beirniadaeth Gyfansawdd, Cyfres ‘Llên y Llenor’ (Caernarfon, 1998). Ysbryd y Cwlwm: Delwedd y Genedl yn ein Llenyddiaeth(Caerdydd, 1998). O’r Bedd i’r Crud: Hunangofiant Tafod(Llandysul, 2000). Mawl a’i Gyfeillion: Cyfrol 1: Adeiladu Mawl(Cyhoeddiadau Barddas, 2000).

Cyhoeddiadau allweddol

ix