'Pe Gallwn, Mi Luniwn Lythyr'

Rhiannon Marks

Description

This experimental volume of literary criticism offers various interpretations of the work of the poet Menna Elfyn, and gives an outline of our relationship with literature and our reading habits. It is an attempt to provide a fresh interpretation of the work by experimenting for the first time in Welsh with the epistolary method of criticism, through a series of fictional letters. This is also the first extended study of Menna Elfyn's poetry: addressed to the poet's work in particular, but also looking at contemporary issues such as interpretation, performance and the marketing of literature in contemporary Wales. Academic practices are vigorously challenged by walking the line between 'fact' and 'fiction' to create a multi-vocal and readable criticism reflecting the complex and multifaceted nature of the reading process.
Diolchiadau Rhagair Cyflwyniad Yr Ohebiaeth Ol-Nodyn

Sujets

• Literary Criticism
• Idioma galés
• Poetry
• Welsh

Informations

• Publié par: University of Wales Press
• Date de parution: 15 octobre 2013
• Nombre de lectures: 0
• EAN13: 9780708326763
• Langue: Welsh
• Poids de l'ouvrage: 1 Mo

Extrait

‘Pe gallwn, mi luniwn lythyr’

Y MEDDWL A’R DYCHYMYG CYMREIG Golygydd Cyffredinol: Gerwyn Wiliams

Dan olygyddiaeth gyffredinol John Rowlands

1. M. Wynn Thomas (gol.),DiFfinio Dwy Lenyddiaeth Cymru(1995) 2. Gerwyn Wiliams,Tir Neb(1996) (Llyfr y Flwyddyn 1997; Enillydd Gwobr Goffa Ellis Griffith) 3. Paul Birt,Cerddi Alltudiaeth(1997) 4. E. G. Millward,Yr Arwrgerdd Gymraeg(1998) 5. Jane Aaron,Pur fel y Dur(1998) (Enillydd Gwobr Goffa Ellis Griffith) 6. Grahame Davies,Sefyll yn y Bwlch(1999) 7. John Rowlands (gol.),Y Sêr yn eu Graddau(2000) 8. Jerry Hunter,Soffestri’r Saeson(2000) (Rhestr Fer Llyfr y Flwyddyn 2001) 9. M. Wynn Thomas (gol.),Gweld Sêr(2001) 10. Angharad Price,Rhwng Gwyn a Du(2002) 11. Jason Walford Davies,Gororau’r Iaith(2003) (Rhestr Fer Llyfr y Flwyddyn 2004) 12. Roger Owen,Ar Wasgar(2003) 13. T. Robin Chapman,Meibion Afradlon a Chymeriadau Eraill(2004) 14. Simon Brooks,O Dan Lygaid y Gestapo(2004) (Rhestr Hir Llyfr y Flwyddyn 2005) 15. Gerwyn Wiliams,Tir Newydd(2005) 16. Ioan Williams,Y Mudiad Drama yng Nghymru 1880–1940(2006) 17. Owen Thomas (gol.),Llenyddiaeth mewn Theori(2006) 18. Sioned Puw Rowlands,Hwyaid, Cwningod a Sgwarnogod(2006) 19. Tudur Hallam,Canon Ein Llên(2007) (Enillydd Gwobr Goffa Ellis Griffith) 20. Enid Jones,FfugLen(2008) (Enillydd Gwobr Goffa Ellis Griffith)

Dan olygyddiaeth gyffredinol Gerwyn Wiliams

21. Eleri Hedd James,Casglu Darnau’r Jig-so(2009) 22. Jerry Hunter,Llwybrau Cenhedloedd(2012) 23. Kate Woodward,Cleddyf ym Mrwydr yr Iaith?(2013)

Y MEDDWL A’R DYCHYMYG CYMREIG

‘Pe gallwn, mi luniwn lythyr’

Golwg ar waith Menna Elfyn

Rhiannon Marks

GWASG PRIFYSGOL CYMRU CAERDYDD 2013

Rhiannon Marks, 2013 h

Cedwir pob hawl. Ni cheir atgynhyrchu unrhyw ran o’r cyhoeddiad hwn na’i gadw mewn cyfundrefn adferadwy na’i drosglwyddo mewn unrhyw ddull na thrwy unrhyw gyfrwng electronig, mecanyddol, ffotogopïo, recordio, nac fel arall, heb ganiatâd ymlaen llaw gan Wasg Prifysgol Cymru, 10 Rhodfa Columbus, Maes Brigantîn, Caerdydd, CF10 4UP.

www.gwasgprifysgolcymru.org

Mae cofnod catalog i’r llyfr hwn ar gael gan y Llyfrgell Brydeinig.

ISBN e-ISBN

978-0-7083-2674-9 978-0-7083-2676-3

Datganwyd gan Rhiannon Marks ei hawl foesol i’w chydnabod yn awdur y gwaith hwn yn unol ag adrannau 77 a 79 Deddf Hawlfraint, Dyluniadau a Phatentau 1988.

Cyhoeddir gyda chymorth ariannol Cyngor Llyfrau Cymru.

Cysodwyd gan Wasg Dinefwr, Llandybïe, Sir Gaerfyrddin Argraffwyd gan CPI Antony Rowe, Chippenham

Cyflwynir y gyfrol hon i deulu Cae’r Delyn

Cynnwys

Diolchiadau . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . viii

Rhagair . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Y Cyflwyniad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Yr Ohebiaeth . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

ix

1

21

Ôl-Nodyn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 257

Mynegai . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 263

Diolchiadau

Carwn gydnabod yn y lle cyntaf fy niolch i Brifysgol Aberystwyth am ddyfarnu imi Ysgoloriaeth Ymchwil Uwchraddedig ynghyd ag Ysgoloriaeth Mair Waldo, a’m galluogodd i ganolbwyntio’n llawn- amser ar gwblhau’r traethawd ymchwil a oedd yn sail i’r gyfrol hon. Mawr yw fy nyled i’r ddau a fu’n cyfarwyddo fy ymchwil yn Adran y Gymraeg, Prifysgol Aberystwyth, sef Dr T. Robin Chapman a’r Athro Marged Haycock. Diolch o waelod calon iddynt am fy rhoi ar ben y ffordd ac am eu cyngor doeth a’u hysbrydoliaeth ar hyd y daith. Diolchaf hefyd i’m harholwyr, Dr Angharad Price a Dr Mihangel Morgan, am eu sylwadau treiddgar hwythau. O ran y broses gyhoeddi, rwy’n ddiolchgar iawn i olygydd y gyfres hon, Yr Athro Gerwyn Wiliams, am ei awgrymiadau, ac i holl staff Gwasg Prifysgol Cymru am eu gwaith diwyd. Rhaid diolch hefyd i staff Ysgol y Gymraeg, Prifysgol Caerdydd, am eu cymwynasau a’u cwmnïaeth ers imi ddechrau ar fy swydd yno, ac i’r Athro Sioned Davies am fy rhyddhau o ambell orchwyl a’m galluogodd i baratoi’r gyfrol hon i’w chyhoeddi. Diolch i Menna Elfyn ac i’r cyhoeddwyr, Bloodaxe Books, am ganiatâd i ailgyhoeddi ‘Broits’, ‘Eira’ a ‘Cusan Hances’/‘Handkerchief Kiss’ (cyfieithiad gan Gillian Clarke) o’r gyfrolPerfect Blemish/Perffaith Nam: New & Selected Poems 1995–2007(Bloodaxe Books, 2007). Diolch hefyd i Wasg Gomer am ganiatâd i ailgyhoeddi ‘Er Cof am Kelly’, Eucalyptus(Gwasg Gomer, 1995); ‘Darlleniad Barddoniaeth’, Perffaith Nam(Gwasg Gomer, 2005); a ‘Colli Cymro’ o’r gyfrol ’Stafelloedd Aros (Gwasg Gomer, 1977). Yn ogystal, hoffwn gydnabod fy niolch i Twm Morys am ganiatâd i ailgyhoeddi ‘Three Poems with literal translations into English and Notes’ (2003). Mae fy niolch pennaf i’m teulu a’m ffrindiau am eu cefnogaeth barod. Diolch yn arbennig i’m tad, Tom, am rannu â mi ei frwdfrydedd tuag at y Gymraeg a’i llên, ac i’m mam, Janet, a’m chwaer, Eleri, am gadw fy nhraed ar y ddaear gyda’u hanogaeth a’u hwyliogrwydd – ac am gynnig prynu stampiau imi. Ac yn olaf, diolch i’m cariad, Iwan, am ei frwdfrydedd a’i drylwyredd bob amser wrth ddarllen drwy’r gwaith, ac am ei amynedd di-dor pan dreuliwn fwy o amser nag a oedd yn gall ym myd fy nghreadigaeth.